Doradztwo zawodowe w edukacji wczesnoszkolnej

Magdalena Barańska

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest nakreślenie jak wartościowe z puntu widzenia całożyciowego rozwoju mogą być zajęcia z doradztwa zawodowego w edukacji wczesnoszkolnej. Doradztwo zawodowe nadal silnie kojarzone jest z pomocą osobom dorosłym, bezrobotnym, chcącym przekwalifikować się. Traktowane jako usługa ekspercka związana przede wszystkim z rynkiem pracy. Doradztwo zawodowe powinno zostać odczarowane. Niewątpliwie jest to usługa profesjonalna, jednak wpisana równie silnie w proces edukacyjno-wychowawczy. Zgodnie z podstawą programową jednym z zadań szkoły jest przygotowanie uczniów do wyboru dalszego kierunku kształcenia i zawodu. Szkoła prowadzi zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, które wpisują się w ideę lifelong learning. Dużo uwagi poświęca się zajęciom z doradztwa dla siódmo- i ósmoklasistów, z uwagi na zbliżający się moment tranzycji ze szkół podstawowych do ponadpodstawowych. Jednak proces rozwijania zainteresowań, poznawania siebie zaczyna się znacznie wcześniej, dlatego też warto wpleść w niego elementy wiedzy zawodoznawczej.


Słowa kluczowe


doradztwo zawodowe; wczesna edukacja; planowanie kariery edukacyjno-zawodowej; szkoła podstawowa; wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


American School Counselor Association. (2024). Position Statements. https://www.schoolcounselor.org/Standards-Positions/Position-Statements

Bańka, A. (2005). Zawodoznawstwo, doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy. Psychologiczne metody i Strategie Pomocy bezrobotnym. Wyd. PRINT-B.

Barańska, M. (2019). Doradztwo edukacyjno-zawodowe dla uczniów zdolnych. In E. Piotrowski, M. Porzucek-Miśkiewicz (Eds.), Edukacja osób zdolnych. Wyd. Nauk. UAM.

Barańska, M. (2023). Rodzina w całożyciowym procesie konstrukcji kariery – rozważania teoretyczne, Wychowanie w Rodzinie, 30(3), 271–289.

Dołęga-Herzog, H. & Rosalska, M. (2014). Wykorzystanie metod kreatywnych w przygotowaniu uczniów do wyboru zawodu Propozycje rozwiązań metodycznych, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej.

Hughes, D., Shakoor, I., Hampshire, K., & Croll, L. (2022). Career-related learning in primary schools: A city collaborative approach in England. British Journal of Guidance and Counselling, https://doi.org/10.1080/03069885.2021.1998363

Instytut Badań Edukacyjnych. (2024). Czym są kompetencje przekrojowe (transwersalne) https://mojeportfolio.ibe.edu.pl/aktualnosc/czym-sa-kompetencje-przekrojowe-transwersalne_eNLTcGCynmfHIv96CKnU

KZiS, Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy z dnia 7 sierpnia 2014 roku – tekst jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 227 z późn. zm. (Dz.U. z 2021 r. poz. 2285 oraz Dz.U. z 2022 r. poz. 853) wg stanu na dzień 1 stycznia 2023 r.

Minta, J. (2012). Od aktora do autora. Wspieranie młodzież w konstruowaniu własnej kariery. KOWEZiU.

Oliveira, I.M., Porfeli, E.J., Taveira, M., & Lee, B. (2020). Children’s career expectations and parents’ jobs: Intergenerational (dis)continuities. The Career Development Quarterly, 68(1), 63–77. https://doi.org/10.1002/cdq.12213

Paszkowska-Rogacz, A. (2003). Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych. KOWEZiU.

Rosalska, M. (2012) Warsztat diagnostyczny doradcy zawodowego. Przewodnik dla nauczyciela i doradcy. KOWEZiU.

Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2023 r. poz. 900, 1672, 1718 i 2005).

Watson, M., & McMahon, M. (2022). Critical perspectives on childhood career development learning: expanding horizons. British Journal of Guidance & Counselling, 50(3), 474–480. https://doi.org/10.1080/03069885.2022.2062701

www1: https://doradztwo.ore.edu.pl/

www2: https://doradztwoszkolne.pl

www3: https://mapakarier.org/

www4: https://mapakarier.org/blog/46/wsdz-jak-zaplanowac-i-ewaluowac-doradztwo-zawodowe-w-szkole/

www5: https://www.gov.pl/web/edukacja/doradztwo-zawodowe

www6: https://www.listalektur.pl/




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/pe.2024.8.45-54
Data publikacji: 2024-12-13 13:06:47
Data złożenia artykułu: 2024-04-16 08:06:33


Statystyki


Widoczność abstraktów - 17
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 12

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Magdalena Barańska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.