Rola nauczyciela w procesie wsparcia zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu jest ukazanie roli nauczycieli w procesie wsparcia zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Teoretyczny namysł obejmuje definicyjne ujęcia zdrowia i odporności psychicznej, specyfikę funkcjonowania młodych ludzi we współczesnym świecie, wpływ różnorodnych czynników, w tym środowiskowych i społecznych, na samopoczucie uczniów oraz doświadczane przez nich problemy życia codziennego. Badania dotyczące doświadczeń i metod pracy nauczycieli wspierających zdrowie psychiczne uczniów w dobie pandemii oraz podczas aktualnego konfliktu zbrojnego w Ukrainie były prowadzone wśród nauczycieli różnych szczebli edukacji pochodzących z województwa warmińsko mazurskiego. Refleksja nad podjętą problematyką wskazuje, że jedną z osób mających znaczący wpływ na stan zdrowia psychicznego młodego człowieka jest nauczyciel, gdyż uczeń spędza w szkole dużo czasu. W związku z tym powinien on posiadać odpowiednie kompetencje, aby kształtować odporność psychiczną swoich podopiecznych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Beam, C.R., Kim, A.J. (2020). Psychological sequelae of social isolation and loneliness might be a larger problem in young adults than older adults. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 12(S1), 58–60.
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2012). Czynniki i procesy resilience wśród dzieci krzywdzonych. Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka, 11(3), 7–26.
Brzezińska, A.I. (2011). Nauczyciel jako organizator społecznego środowiska uczenia się. In: E. Grzegorzewska (red.), Odporność psychiczna dzieci i młodzieży – wyzwanie dla współczesnej edukacji, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja: kwartalnik myśli społeczno-pedagogicznej, 1(53), 37–51.
Chase, S.E. (2009). Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów. In: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych (t. 2, pp. 15–57). Warszawa: PWN.
Clough, P., Strycharczyk, D. (2017). Odporność psychiczna. Strategie i narzędzia rozwoju. Gdańsk: GWP.
Daszykowska-Tobiasz, J., Babicki, Z. (2022). Jakość życia studentów w związku z wojną w Ukrainie w ich opiniach. Roczniki Nauk Społecznych, 4, 187–205. doi:10.18290/rns22504.9
Grzegorzewska, E. (red.). (2011). Odporność psychiczna dzieci i młodzieży – wyzwanie dla współczesnej edukacji. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja : kwartalnik myśli społeczno-pedagogicznej, 1(53).
Grzelak, Sz., Żyro, D. (2021). Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje z obszaru wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego. Raport oparty na wynikach badań, przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców i nauczycieli w okresie 04.2020 – 01.2021. Warszawa: Instytut Profilaktyki Zintegrowanej na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki.
Isio-Kurpińska, K. (2022). Pierwszy dzwonek. Pomocnik rozpoznawania sygnałów i reagowania na problemy psychospołeczne dzieci i młodzieży. https://polecmyzewsparciem.pl/assets/files/Poradnik%20Pierwszy%20Dzwonek.pdf (access: 30.12.2022).
Jemielniak, D. (2012). Badania jakościowe. Podejścia i teorie, t. 1. Warszawa: PWN.
Lewiński, M., Piedziewicz, A. (2021). 2021 rok na Warmii i Mazurach. Czym żyli mieszkańcy regionu? https://radioolsztyn.pl/2021-rok-na-warmii-i-mazurach-czym-zyli-mieszkancy-regionu/01612227 (access: 26.07.2023).
Mapa potrzeb zdrowotnych w zakresie zaburzeń psychicznych dla województwa warmińsko-mazurskiego. (2016). https://mpz.mz.gov.pl/wpcontent/uploads/sites/4/2019/06/mapa_potrzeb_zdrowotnych_zaburzenia_psychiczne_warminsko-mazurskie.pdf (access: 27.07.2023).
Markowska-Manista, U., Zakrzewska-Olędzka, D. (2020). Rodziny z dziećmi w nowej sytuacji epidemii koronawirusa. https://www.pskorczak.org.pl/strony/pliki_pdf/raport_covid_19_2020r.pdf (access: 8.01.2023).
Nosek, K. (2018). Migracja zarobkowa a poczucie jakości życia rodzin transnarodowych. Olsztyn: Wyd. UWM.
Nosek-Kozłowska, K. (2022). Kreatywność w pracy nauczycieli w dobie pandemii – sztuka, konieczność, a może wyzwanie? Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 17(2/65), 93–135. doi:10.35765/eetp.2022.1765.06
Ostaszewski, K. (2017). Monitorowanie zachowań ryzykownych, zachowań nałogowych i problemów zdrowia psychicznego 15-letniej młodzieży. Badania mokotowskie 2004–2016. Badania ukraińskie, obwód lwowski 2016. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Pyżalski, J. (2020). Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele. Warszawa: EduAkcja.
Ptaszek, G., Bigaj, M., Dębski, M., Pyżalski, J., Stunża, G. D. (2020a). Zdalna edukacja – gdzie byliśmy, dokąd idziemy? Wstępne wyniki badania naukowego „Zdalne nauczanie a adaptacja do warunków społecznych w czasie epidemii koronawirusa”. Warszawa. https://zdalnenauczanie.org (access: 5.01.2022).
Ptaszek, G., Stunża, G.D. et al. (2020b). Projekt badawczy: „Zdalne nauczanie a adaptacja do warunków społecznych w czasie epidemii koronawirusa”. Warszawa. https://zdalnenauczanie.org (access: 5.01.2022).
Stavridou, A., Stergiopoulou, A.A., Panagouli, E., Mesiris, G., Thirios, A., Mougiakos, T., …, Tsitsika, A. (2020). Psychosocial consequences of COVID-19 in children, adolescents and young adults: A systematic review. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 74(11), 615–616.
Szredzińska, R. (2017). Zdrowie dzieci i młodzieży. Dziecko Krzywdzone: Teoria, badania, praktyka, 16(1), 94–131.
WHO. (2022). Mental health. Strengthening our response. www.who.int (access: 30.12.2022).
Wojtczuk, A. (2021). Pandemia koronawirusa – zmiana w świecie. Zagrożenia dla zdrowia psychicznego i szanse rozwojowe. Student Niepełnosprawny. Szkice i Rozprawy, 20(13), 101–113.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/pe.2023.7.75-88
Data publikacji: 2023-11-23 17:05:22
Data złożenia artykułu: 2023-03-14 10:05:44
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2023 Katarzyna Nosek-Kozłowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.