Political Taking Over of Tradition and Modernity Reflected in Books for Children and Youth in Post-War Poland (1945–1960)

Małgorzata Janina Cackowska

Abstract


This article is aimed at an analysis of a review of discourses of tradition and modernity in literature for children and youth in the situation of political entanglement in the communist system in post-war Poland (1945–1960). The analysis is based on a review of widely represented research described in texts focusing on history and literary criticism, in particular by scholars, who are concentrated on socialist realism – the period that was most painful to the Polish children’s literature and education. Three unique and clearly distinct sub-periods identified during this time are used to describe the political tackling of tradition and modernity in books for children and youth in the period and sub-periods in question. These are: “hard beginnings” (1944–1949), “centrally-controlled books” (1950–1955), and “following the Thaw” (1956–1960). Simultaneously with this issue, a self-telling example of the convoluted fate of one of the best- known protagonists of Polish classical book for the youngest children, an icon – Matołek the Billy Goat – is depicted.


Keywords


children’s and youth’s literature; socialist realism; ideologisation; Matołek the Billy-Goat

Full Text:

PDF

References


Boguszewska A. (2013). Ilustracja i ilustratorzy lektur dla uczniów w młodszym wieku szkolnym w Polsce w latach 1944–1989. Lublin: Wyd. UMCS.

Friedrich J. (2019). Socialist realism for kids. In: A. Wincencjusz-Patyna (ed.), Captains of Illustration: 100 Years of Children’s Books from Poland (pp. 368–371). Warszawa: Adam Mickiewicz Institute.

Frycie S. (1978). Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945–1970. Warszawa: WSiP.

Gołębiewski Ł., Kitrasiewicz R. (2005). Rynek książki w Polsce 1944–1989. Warszawa: Biblioteka Analiz.

Groys B. (1992). The Total Art of Stalinism: Avant-Garde, Aesthetic Dictatorship, and Beyond, transl. Ch. Rougle. New Jersey: Princeton University Press.

Heska-Kwaśniewicz K. (1998). Zwycięstwo Koziołka Matołka nad stalinizmem. In: K. Heska-Kwaśniewicz, I. Socha (red.), Książka dla dziecka wczoraj – dziś – jutro (pp. 29–39). Katowice: Wyd. UŚ.

Heska-Kwaśniewicz K., Tałuć K. (2013). Wstęp. In: K. Heska-Kwaśniewicz, K. Tałuć (red.), Literatura dla dzieci i młodzieży, t. 3 (pp. 7–13). Katowice: Wyd. UŚ.

Heska-Kwaśniewicz K., Tałuć K. (2014). Wstęp. In: K. Heska-Kwaśniewicz, K. Tałuć (red.). Literatura dla dzieci i młodzieży, t. 4 (pp. 7–9). Katowice: Wyd. UŚ.

Jamróz-Stolarska E. (2014). Serie literackie dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945–1989: produkcja wydawnicza i ukształtowanie edytorskie. Warszawa: Wyd. Nauk. i Edukacyjne Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.

Jarosiński Z. (1998). Socrealizm dla dzieci. Teksty Drugie, 6, pp. 69–86.

Możejko E. (2001). Realizm socjalistyczny. Teoria. Rozwój. Upadek. Kraków: Universitas.

Nadolna-Tłuczykont M. (2016). „Książki dla młodzieży [...] powinny przedstawiać [...] czuły mechanizm walki klasowej”. Szczecińskie Plenum Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich, sierpień 1951 r. Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media, 4(23), pp. 123–133.

Ostasz M. (1999). Oblicze powojennej krytyki literatury dla dzieci i młodzieży 1945–1956. Kraków: WSP.

Pęcherski M., Świątek M. (1978). Organizacja oświaty w Polsce w latach 1917–1977. Podstawowe akty prawne. Warszawa: PWN.

Reynolds, K. (2016). Left Out: The Forgotten Tradition of Radical Publishing for Children in Britain 1910–1949. Oxford: Oxford University Press.

Rogoż M. (2012). Polska literatura dla dzieci i młodzieży w okowach cenzury. Oceny wydawnicze książek z lat 1948–1956. Roczniki Biblioteczne, 56, pp. 55–81.

Zawodniak M. (1994). Królewicz i murarz: socrealistyczne potyczki z fantazją. Teksty Drugie, 1(25), pp. 84–93.

Zawodniak M. (2012). W głównym nurcie wydarzeń. O sytuacji literatury dla dzieci i młodzieży w pierwszych latach powojennych. In: A. Ossowska-Zwierzchowska (red.), Zobaczyć dziecko: literackie i filmowe portrety dziecka w Polsce w XX wieku (pp. 36–48). Bydgoszcz: Wyd. UKW.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/pe.2021.5.87-98
Date of publication: 2021-11-15 21:31:44
Date of submission: 2021-05-14 16:16:09


Statistics


Total abstract view - 995
Downloads (from 2020-06-17) - PDF - 514

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2021

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.