Wywiadówka jako przestrzeń procedur i rytuałów. O oficjalności i obligatoryjności

Streszczenie w języku polskim

Wprowadzenie

Relacje rodziców i nauczycieli ujęte są w wielu szkołach w ramy grupowych i indywidualnych form współpracy. Jednym z elementarnych, utrwalonych tradycją sposobów komunikowania się wymienionych osób jest wywiadówka, prowadzona według stałej formuły obejmującej przywitanie, sprawy organizacyjne, podanie wykazu ocen, wolne wnioski. Wywiadówka przebiega zatem według określonej społecznej praktyki, złożonej z sekwencji działań uczestników. Charakteryzuje ją oficjalność, obligatoryjność i często jednokierunkowy przepływ informacji. Dostrzec należy także wyraźny podział kompetencji oparty na rozgraniczeniu „my-oni”.

Cel badań

W niniejszym artykule przedstawiono grupowe spotkania rodziców i nauczycieli w kategoriach powtarzających się, stereotypowych zachowań o przewidywalnej formie, łączących się z realizacją wartości. Celem badań jest opisanie wywiadówki w kategoriach zidentyfikowania i nazwania rytuałów występujących podczas spotkań grupowych.

Metoda badań

Prowadzono badania zorientowane na ujawnianie typowych praktyk społecznych, w postaci procedur i rytuałów. Zgromadzono dane empiryczne w oparciu o obserwację uczestniczącą oraz wywiad. W toku badań skoncentrowano się na doświadczeniach rodziców związanych z tłokiem, oczekiwaniem, walką na argumenty oraz władzą nad mową.

Wyniki

Na podstawie zebranych danych dokonano kategoryzacji zachowań uczestników wywiadówek szkolnych i wyodrębniono: zagubienie w nadmiarze wydarzeń i informacji, rutynę, nawyk, brak refleksji oraz pomniejszanie poczucia efektywności działania innych osób.

Wnioski

Podkreślono, że sztywność, powtarzalność i rytmiczność zachowań oraz odwoływanie się do autorytarnego porządku sprzyja podporzadkowaniu, a tym samym utrudnia, niekiedy uniemożliwia budowanie bliskości pomiędzy współpracującymi dla dobra dziecka stronami.