The Level of Aggression and the Risky Behaviour of Young People During Adolescence

Grażyna Ewa Kwiatkowska

Abstract


Problem of risky behaviours is closely related to the period of adolescence. From the point of view of the current state of research on aggression and its forms and risk in its various manifestations, it seems reasonable to give the following research problem: Is there a relationship between the level of aggression and the risk-taking behaviour of young people during adolescence? The research used the Questionnaire Moods and Humors by Arnold H. Buss and Ann Durkee in the Polish adaptation of Mieczysław Choynowski, and the Multifactor Risk Behaviour Scale (WSZR) by Ryszard Studenski. 118 students of Lublin primary schools (70 girls and 48 boys) took part in the research. The age of the respondents ranged from 14 to 16 years (M = 14.89; SD = 0.71). Statistical data analysis has proved that the relationship between the level of aggression and the tendency to aggressive behaviour is positive and moderate. Sex is probably not a factor differentiating the correlation between general aggression and risk propensity, because the strength of the relationship between variables turned out to be similar in both girls and boys. It can be concluded that the representatives of both sexes, along with the increase in the level of aggression, tend to become more risky.


Keywords


adolescence; aggression; risky behaviours

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Bauman, Z. (2000). Globalizacja i co z tego dla ludzi wynika. Warszawa: PIW.

Bauman, Z. (2007). Społeczeństwo w stanie oblężenia. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Beck, U. (2002). Społeczeństwo ryzyka. W drodze ku innej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Binczycka-Anholecer, M. (2003). Współczesne poglądy na zachowania agresywne. W: M. Binczycka-Anholecer (red.), Przemoc i agresja jako zjawiska społeczne (s. 34–45). Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.

Borowik, R. (2003). Agresja we współczesnej komunikacji. W: M. Binczycka-Anholecer (red.), Przemoc i agresja jako zjawiska społeczne (s. 56–71). Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.

Choynowski, M. (1998). Agresywność. Pomiar i analiza psychometryczna. Warszawa: PTP.

Choynowski, M., Kosowski, M., Ostrihańska, Z., Wójcik, D. (1972). Skala agresji A.H. Buss i A. Durkee. Warszawa: Pracownia Psychometryczna PAN.

Chrost, S., Dąbek, J. (red.). (2011). Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży. Sandomierz–Kielce: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia.

Clarke, D. (2005). Zachowania prospołeczne i antyspołeczne. Gdańsk: GWP.

Drwal, R.Ł. (1989). Trafność zbieżna i różnicowa czterech inwentarzy agresji. W: R.Ł. Drwal (red.), Techniki kwestionariuszowe w diagnostyce psychologicznej. Wybrane zagadnienia (s. 211–237). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: PWN.

Glenc, M. (2006). Skłonność do podejmowania ryzyka, czyli psychologiczna charakterystyka ryzykantów. W: M. Goszczyńska, R. Studenski (red.), Psychologia zachowań ryzykownych (s. 216–235). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Gorący, A., Orzeł, A. (2008). Agresja i przemoc w szkole w świetle badań. W: A. Rejzner (red.), Przemoc i agresja w szkole. Próby rozwiązania problemu (s. 35–46). Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP.

Goszczyńska, M., Studenski, R. (2006). Psychologia zachowań ryzykownych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Hraciarek, M. (2003). Agresja jako mechanizm obronny. W: M. Binczycka-Anholecer (red.), Przemoc i agresja jako zjawiska społeczne (s. 111–118). Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.

Jarymowicz, M. (2002). Poszukiwania źródeł ludzkiej agresywności w wiedzy o ludzkich emocjach. W: Ł. Jurasz-Dudzik (red.), Człowiek i agresja. Głosy nienawiści i przemocy. Ujęcie interdyscyplinarne (s. 173–189). Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Juczyński, Z., Chodkiewicz, J., Pisarski, A., Juczyński, A. (2006). Od próbowania do zażywania środków psychoaktywnych. Badania dzieci i młodzieży ze środowiska wielkomiejskiego. W: N. Ogińska-Bulik (red.), Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży (s. 9–23). Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.

Kaczmarek, T. (2005). Ryzyko i zarządzanie ryzykiem. Ujęcie interdyscyplinarne. Warszawa: Difin.

Kalka, D., Sajewicz-Radtke, U., Radtke, B.M. (2008). Agresja wśród młodzieży gimnazjalnej. W: A. Rejzner (red.), Przemoc i agresja w szkole. Próby rozwiązania problemu (s. 61–74). Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP.

Kirwil, L. (2011). Ryzykowne zachowania dzieci i młodzieży w sieci i ich konsekwencje. Referat wygłoszony na VIII Ogólnopolskiej Konferencji „Pomoc dzieciom-ofiarom przestępstw”. Warszawa.

Kubacka-Jasiecka, D. (2006). Agresja i autodestrukcja z perspektywy obronno-adaptacyjnych dążeń Ja. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Kwak, A. (2008). Rzeczywistość życia rodzinnego w dobie globalizacji. W: B. Krauz-Mozer, P. Borowiec (red.), Globalizacja – nieznośne podobieństwo? Świat i jego instytucje w procesie uniformizacji (s. 409–425). Kraków: Wydawnictwo UJ.

Kwiatkowska, G. (2012). Jednostka w społeczeństwie ryzyka. W: G.E. Kwiatkowska, I. Siudem (red.), Zachowania ryzykowne (s. 9–32). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kwiatkowska, G.E., Maksymiuk, R. (red.). (2010). Analiza współczesnych zjawisk społecznych. Wybrane zagadnienia zmieniającej się rzeczywistości. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Lizut, J. (2008). System szkolny a problem agresji. W: A. Rejzner (red.), Przemoc i agresja w szkole. Próby rozwiązania problemu (s. 173–178). Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP.

Lyotard, J.-F. (1997). Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy. Warszawa: Fundacja Aletheia.

Łabuć-Kryska, I. (2001). Zachowania dewiacyjne młodzieży i ich niektóre uwarunkowania w świetle badań porównawczych. W: T. Sołtrysik, M. Karwowska (red.), Polska młodzież – zagrożenia, zaburzenia w aktualnej rzeczywistości społecznej (s. 359–366). Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.

Łuczak, J., Juczyński, Z. (2006). Motywacja do zażywania środków psychoaktywnych przez dzieci i młodzież. W: N. Ogińska-Bulik (red.), Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży (s. 25–40). Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.

Łuczenko, P. (2009). Zachowania agresywne wśród uczniów a przynależność do subkultur młodzieżowych. W: P. Łuczenko (red.), Przemoc i agresja w szkole. Od rozpoznania przyczyn do sposobów przeciwdziałania (s. 25–35). Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej.

Mazur, J., Woynarowska, B. (2001). Współwystępowanie palenia tytoniu i picia alkoholu w zespole zachowań ryzykownych u młodzieży szkolnej; tendencje zmian w latach 1990–2002. Alkoholizm i Narkomania, 17(1–2), 29–43.

Ogińska-Bulik, N. (2006a). Użytkowanie Internetu przez dzieci i młodzież – ryzyko uzależnienia i wyznaczniki psychologiczne. W: N. Ogińska-Bulik (red.), Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży (s. 79–108). Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.

Ogińska-Bulik, N. (red.). (2006b). Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.

Ogińska-Bulik, N. (red.). (2010). Zachowania ryzykowne i szkodliwe dla zdrowia. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.

Opora, R. (2009). Rozpoznanie przyczyn zachowań agresywnych uczniów. W: P. Łuczenko (red.), Przemoc i agresja w szkole. Od rozpoznania przyczyn do sposobów przeciwdziałania (s. 47–58). Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej.

Ostaszewski, K., Krawczyk-Rustecka, A., Wójcik, M. (2008). Czynniki chroniące i czynniki ryzyka związane z zachowaniami problemowymi warszawskich gimnazjalistów. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Ostrowska, K., Surzykiewicz, J. (2005). Zachowania agresywne w szkole. Badania porównawcze 1997 i 2003. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Poraj, G. (2004). Agresja w szkole: przyczyny, profilaktyka, interwencje. Łódź: Oficyna Wydawnicza „Edukator”.

Porczyńska, A. (2006). Tendencja do podejmowania ryzyka a doświadczenie szczęścia. W: M. Goszczyńska, R. Studenski (red.), Psychologia zachowań ryzykownych (s. 145–170). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Pyżalski, J. (2012). Agresja elektroniczna i cyberbullying jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Rejzner, A. (red.). (2008). Przemoc i agresja w szkole. Próby rozwiązania problemu. Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP.

Remiszewska, Z. (2007). Kryzysy egzystencjalne młodzieży a edukacja szkolna. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Różańska-Kowal, J. (2009). Motywacja zachowań prospołecznych i antyspołecznych nieletnich. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Sitarczyk, M. (2012). Rodzinne korelaty zachowań ryzykownych młodzieży. W: G. Kwiatkowska, I. Siudem (red.), Zachowania ryzykowne (s. 91–102). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Siudem, I. (2008). Zapotrzebowanie na stymulację a zachowania agresywne uczniów. W: A. Rejzner (red.), Przemoc i agresja w szkole. Próby rozwiązania problemu (s. 113–121). Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP.

Sokołowska, J. (2005). Psychologia decyzji ryzykownych. Ocena prawdopodobieństwa i modele wyboru w sytuacji ryzykownej. Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Academica”.

Stawiarska-Lietzau, M. (2006). Wybrane podmiotowe uwarunkowania skłonności do ryzyka u kobiet i mężczyzn. W: M. Goszczyńska, R. Studenski (red.), Psychologia zachowań ryzykownych (s. 171–192). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Studenski, R. (2004). Ryzyko i ryzykowanie. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Studenski, R. (2006). Wieloczynnikowa Skala Zachowań Ryzykownych. Podręcznik. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Szymański, J., Woynarowska, B., Mazur, J. (2001). Picie napojów alkoholowych przez młodzież szkolną w Polsce i innych krajach. Tendencje zmian w latach 1990–1998. Alkoholizm i Narkomania, 14(2), 213–228.

Ścigaj, P. (2008). Potęga osamotnienia? Globalizacja a tożsamość jednostki. W: B. Krauz-Mozer, P. Borowiec (red.), Globalizacja – nieznośne podobieństwo? (s. 289–308). Kraków: Wydawnictwo UJ.

Urban, B. (2012). Agresja młodzieży i odrzucenie rówieśnicze. Warszawa: PWN.

Wilk, M. (2008). Ryzykowne zachowania związane z używaniem substancji psychoaktywnych w opiniach młodzieży. W: A. Rejzner (red.), Przemoc i agresja w szkole. Próby rozwiązania problemu (s. 197–205). Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP.

Wolicka, E. (1997). Etos wolności i nadziei. W: Próby filozoficzne (s. 137–156). Kraków: Wydawnictwo Znak.

Wolińska, J.M. (2003). Agresywność młodzieży. Problem indywidualny i społeczny. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Zajączkowski, K. (1997). Profilaktyka zachowań dewiacyjnych dzieci i młodzieży. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Zaleśkiewicz, T. (2005). Przyjemność czy konieczność. Psychologia spostrzegania i podejmowania ryzyka. Gdańsk: GWP.

Zaleśkiewicz, T. (2006). Ryzyko jako konieczność i ryzyko jako przyjemność. Teoria i jej empiryczna weryfikacja. W: M. Goszczyńska, R. Studenski (red.), Psychologia zachowań ryzykownych. Koncepcje, badania, praktyka (s. 19–45). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2019.32.3.197-216
Date of publication: 2019-12-20 11:03:29
Date of submission: 2019-05-15 09:17:58


Statistics


Total abstract view - 6075
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 2002

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2019 Grażyna Ewa Kwiatkowska

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.