Hide
Show all
Email this article Legal Space for Innovative Activities for Older People
Abstract
The subject of the analysis is an attempt to find legal space for selected innovative activities for the benefit of the elderly. In addition to generally applicable legal regulations, attention was drawn to the fact that government programs are being introduced that bring interesting solutions for the elderly. The disadvantage of them, however, is that not all elderly people can use them. The article presents the ideas of social service centers, as well as selected social services: respite care, neighborhood services, personal assistance and telecare, which creates a chance for a safer and higher quality of life for the elderly. The purpose of the article is a legal analysis regarding activities for the elderly in the field of, among others, social services. The subject of the study is to find an answer to the question whether the current legal space is sufficient to implement innovative tasks or not. Legal changes regarding the evolution of the social assistance structure result in the availability of social services for clients. The emergence of new statutory solutions is exceptionally relevant and responds to the needs of an aging society. The answer to legal needs is the amendment to the Act of 12 March 2004 on social assistance. It remains to be seen whether it is sufficient.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Błędowski, P., Szatur-Jaworska, B., Szweda-Lewandowska, Z., Kubicki, P. (2012). Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
CUS Adamówka (2023). Pakiet usług społecznych oferowanych w programie usług społecznych w gminie Adamówka. Pobrane z: https://cus.adamowka.pl/pakiet-uslug-spolecznych-oferowanych-w-programie-uslugspolecznych-w-gminie-adamowka
CUS Tarnów (2023). Katalog realizowanych usług społecznych. Pobrane z: https://cus.tarnow.pl/swiadczenia/katalog-realizowanych-uslug-spolecznych
Decyzja (2022). Decyzja nr 4 Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 lipca 2022 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw opracowania projektu regulacji dotyczącej asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami.
European Commission (2021). Union of Equality: Strategy for the Rights of Persons with Disabilities 2021–2030. Pobrane z: https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=8376&furtherPubs=yes
Europejska Grupa Ekspertów ds. Przejścia od Opieki Instytucjonalnej do Opieki świadczonej na poziomie Lokalnych Społeczności (2012). Ogólnoeuropejskie wytyczne dotyczące przejścia od opieki instytucjonalnej do opieki świadczonej na poziomie lokalnych społeczności. Pobrane z: https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/17881/12.pdf
Główny Urząd Statystyczny (GUS). (2016). Prognoza ludności rezydującej dla Polski na lata 2015–2050. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-rezydujacej-dla-polski-na-lata-2015-2050,8,1.html
GROWID, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (b.d.). Gospodarstwa opiekuńcze – jesień życia w rytmie natury. Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków” GOSPOSTRATEG (mps).
Healthdirect (2023). Respite Care. Pobrane z: https://www.healthdirect.gov.au/respite-care
Jurczyk-Mieżejewska, A., Stępnik, K., Król, J. (b.d.). Działania na rzecz rozwoju gospodarstw opiekuńczych w Polsce na poziomie regionalnym i lokalnym. Kraków: Centrum Doradztwa Rolniczego.
Kanios, A. (2019). Nowoczesne technologie w opiece nad osobami starszymi – na przykładzie Polski i Niemiec. Praca Socjalna, 34(6), 33–43. DOI: 10.5604/01.3001.0013.7491
Kaźmierczak, T. (2022). Opieka wytchnieniowa: istota, ewolucja i przedmiot polityki społecznej. W: M. Danielewicz, E. Sobol, A. Wójcicka (red.), Opiekuję się – pracuję. Raport z interwencji badawczej skierowanej do opiekunów osób bliskich niesamodzielnych (s. 50–73). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Komitet ONZ ds. Praw Osób Niepełnosprawnych (2017). Komentarz ogólny nr 5(2017) z dnia 27 października 2017 r. na temat niezależnego życia i bycia częścią społeczności. Pobrane z: https://niezaleznezycie.pl/wp-content/uploads/Komentarz_og%C3%B3lny_ONZ_5_PL.pdf
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz.U. 2012 poz. 1169).
Krzyszkowski, J. (2019). Ewolucja publicznej pomocy społecznej w Polsce. W: K. Frysztacki (red.), Praca socjalna. 30 wykładów (s. 198–212). Warszawa: PWN.
Kubicki, P. (2018). Opieka długoterminowa i niezależne życie w społeczności lokalnej w kontekście Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka, (3), 71–82.
Kuta, W. (2023). Wiele gmin nie chce dotacji na wsparcie seniorów. Klapa programu. Pobrane z: https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/wiele-gmin-nie-chce-dotacji-na-wsparcie-seniorow-klapa-programu,441316.html
Kuźniak, P. (2018). Opieka wytchnieniowa – uwarunkowania rozwoju usług na poziomie lokalnym. Homo Politicus, (13), 137–143.
Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie (2023). Program „Korpus wsparcia seniorów” na rok 2023. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/uw-mazowiecki/korpus-wsparcia-seniorow-na-rok-2023
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS). (2022). Program „Opieka wytchnieniowa” – edycja 2023. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina/ogloszenie-o-naborze-wnioskow-w-ramach-programu-resortowegoministrarodziny-i-polityki-spolecznej-opieka-wytchnieniowa---edycja-2023
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS). (2023a). 50 mln zł na „Korpus wsparcia seniorów” w 2023 r. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina/50-mln-zl-na-korpus-wsparcia-seniorow-w-2023-r
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS). (2023b). Program wieloletni na rzecz osób starszych „Aktywni+” na lata 2021–2025. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina/program-wieloletni-na-rzecz-osob-starszych-aktywni-nalata20212025
Montgomery, R.J.V., Prothero, J. (Eds.). (1986). Developing Respite Services for the Elderly. Seattle: University of Washington Press.
Narodowa Rada Rozwoju (2022). Projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami – koncepcja ogólna przyjęta przez Radę ds. Społecznych Narodowej Rady Rozwoju. Pobrane z: https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/202204/AOON_koncepcja%20og%C3%B3lna_NRR_FDI_21.02.2022.pdf
Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale (b.d.). Idea gospodarstwa opiekuńczego. Pobrano z: https://podrb.pl/doradztwo/rozwoj-obszarow-wiejskich/idea-gospodarstwa-opiekunczego
Reinhard, S.C., Bemis, A., Huhtala, N. (2005). Defining Respite Care. New Brunswick: Rutgers Center for State Health Policy.
Rymsza, M. (2020a). Dlaczego centrum usług społecznych? Warszawa: KPRP.
Rymsza M. (2020b). Wprowadzenie. W: T. Kaźmierczak, A. Karwacki (red.), Zarządzanie usługami w centrum usług społecznych. Warszawa: KPRP.
Rymsza, M. (2021). Dlaczego centrum usług społecznych? W: M. Rymsza (red.), Centrum usług społecznych. Od koncepcji do wdrożenia ustawy (s. 171–194). Warszawa: KPRP.
Rymsza, M. (2023). Centra usług społecznych w Polsce (stan na koniec lutego 2023 r.). W: B. Szluz, A. Ostasz, K. Szafran (red.), Centra usług społecznych – nowy model instytucji polityki społecznej (s. 54). Lublin: ROPS.
Rzecznik Praw Obywatelskich (2022). Usługi asystencji osobistej. Uwagi Marcina Wiącka do założeń projektu ustawy. Pobrane z: https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-kprp-asystencja-osobista-zalozenia-projektu
Stępnik, K., Król, J. (red.). (2017). Gospodarstwa opiekuńcze – budowanie sieci współpracy. Kraków: CDR.
Strategia (2021). Strategia rozwoju usług społecznych – etap pierwszy, okres programowania 2021–2040. Projekt. Pobrane z: https://www.gov.pl/attachment/5b763e48-a84a-45a4-877c-727f051b23d8
Susułowska, M. (1986). Psychologiczne problemy człowieka starego. W: I. Borsowa (red.), Encyklopedia seniora (s. 70–79). Warszawa: Wiedza Powszechna.
Szarfenberg, R. (b.d.). Standaryzacja usług społecznych. Pobrane z: https://wrzos.org.pl/projekt1.18/download/Ekspertyza%20Ryszard%20Szarfenberg.pdf
Szluz, B., Ostasz, A., Szafran, K. (red.). (2023). Centra usług społecznych – nowy model instytucji polityki społecznej. Lublin: ROPS.
Szluz, K. (2020). Pomoc osobom starszym – wybrane aspekty prawne Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 33(1), 177–194. DOI: 10.17951/j.2020.33.1.177-194
Szluz, K., Szluz, B. (2022). Familizacja i deinstytucjonalizacja. Opieka nad osobą starszą w miejscu zamieszkania w ujęciu socjologiczno-prawnym. Seminare. Poszukiwania naukowe, 43(1), 55–66. DOI: 10.21852/sem.2022.1.04
Uchwała (2016). Uchwała nr 160 Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2016 r. w sprawie programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” (M.P. 2016 poz. 1250).
Uchwała (2018). Uchwała nr 161 Rady Ministrów z dnia 26 października 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność (M.P. 2018 poz. 1169).
Uchwała (2020). Uchwała nr 167 Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2020 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego na rzecz osób starszych „Aktywni+” na lata 2021–2025 (M.P. 2020 poz. 1125).
Uchwała (2021). Uchwała nr 27 Rady Ministrów z dnia 16 lutego 2021 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Strategia na rzecz osób z niepełnosprawnościami 2021–2030 (M.P. 2021 poz. 218).
Uchwała (2022). Uchwała nr 135 Rady Ministrów z dnia 15 czerwca 2022 r. w sprawie przyjęcia polityki publicznej pod nazwą „Strategia rozwoju usług społecznych, polityka publiczna do roku 2030” (z perspektywą do 2035 r.) (M.P. 2022 poz. 767).
UNICEF (2010). At Home or in a Home? Formal Care and Adoption of Children in Eastern Europe and Central Asia. Pobrane z: https://www.socialserviceworkforce.org/resources/home-or-home-formal-care-and-adoption-children-eastern-europe-and-central-asia
Ustawa (1923). Ustawa z dnia 16 sierpnia 1923 r. o opiece społecznej (Dz.U. 1923 nr 92 poz. 726 z późn. zm.).
Ustawa (1990). Ustawa z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 1998 nr 64 poz. 414 z późn. zm.).
Ustawa (1997). Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. 2021 poz. 573 z późn. zm.).
Ustawa (2003). Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. 2022 poz. 1327 z późn. zm.).
Ustawa (2004). Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. 2023 poz. 901 z późn. zm.).
Ustawa (2018). Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz.U. 2018 poz. 2192 z późn. zm.).
Ustawa (2019). Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych (Dz.U. 2019 poz. 1818).
Ustawa (2023). Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1693).
Wiącek, M. (2021). Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich do M. Maląg, Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, w sprawie projektu „Strategii rozwoju usług społecznych, polityka publiczna na lata 2021–2035”. Pobrane z: https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2021-11/Do_MRiPS_strategia_rozwoju_uslug_spolecznych_2.11.2021.pdf
Wolański, N. (1979). Rozwój biologiczny człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Yeandle, S. (2023). Pobrane z: https://anhoriga.se/nkaplay/international-carers-conference/interviews/sue-yeandle
Zdziebło, K. (2009). Problemy zdrowotne i społeczne starzejącego się społeczeństwa a wyzwania współczesnej gerontologii. W: B. Zboina, G. Nowak-Starz (red.). Starość. Obawy, nadzieje, oczekiwania. Wybrane zagadnienia z gerontologii (s. 39–48). Ostrowiec Świętokrzyski: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2024.37.1.33-56
Date of publication: 2024-06-27 07:56:25
Date of submission: 2023-09-19 17:25:47
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2024 Krzysztof Szluz, Anna Szluz
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.