Римите в поезията на Константи Илдефонс Галчински (особености при превода на български език)

Streszczenie w języku polskim

Rymy w poezji Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego (specyfika przekładu na język bułgarski)

Artykuł poświęcony jest rymom w poezji polskiego poety Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego oraz sposobom ich przekładu na język bułgarski. W pierwszej kolejności omówiono cechy tekstu poetyckiego oraz pojęcie rymu, następnie zwrócono uwagę na podstawowe cechy rymów w poezji polskiej. Analiza przekładów wierszy Gałczyńskiego na język bułgarski uwidacznia problemy związane z tłumaczeniem oryginalnych par rymów na język południowosłowiański. Badanie opiera się na trzech przekładach jednego wiersza: „Rozmowa liryczna”, dokonanych przez dwóch wybitnych tłumaczy: Parwana Stefanowa i Dimitara Pantelejewa w latach 1960–1984. Poczynione obserwacje wskazują na to, że bułgarskie przekłady wiersza modyfikują oryginalne wzorce rymowania, co jest związane ze specyfiką języka, a także z indywidualnymi gustami estetycznymi tłumaczy. W oryginale niemal wszystkie rymowane jednostki leksykalne są sąsiadujące i żeńskie, natomiast w trzech wersjach bułgarskich przekładów znacznie częściej występują rymy krzyżowe i męskie. Tłumacze rezygnują również z zachowania rymów nieregularnych. W artykule stwierdzono, że podejście Stefanowa i Pantelejewa jest związane z ogólnymi tendencjami w tłumaczeniu poezji rymowanej z języka polskiego na bułgarski. Wśród nich zauważalna jest zwiększona obecność rymów męskich, w dużej mierze podyktowana analityczną naturą języka bułgarskiego.