Polskie doświadczenie historyczne a słowiańska perspektywa literacka Europy Środkowo-Wschodniej (Czesław Miłosz, Milan Kundera, Danilo Kiš)

Margreta Grigorova

Streszczenie w języku polskim


W artykule omówiono refleksje literackie Cz. Milosza, M. Kundery i D. Kiša o Europie Środkowej i Środkowo-Wschodniej w świetle porównawczej analizy slawistycznej. Ich poglądy przedstawiono jako fazy i aspekty w rozwoju koncepcji o omawianym regionie. W opracowaniu położono nacisk na dialog między kluczowymi tekstami i konceptami wymienionych pisarzy na postawiony temat, z uwzględnieniem ich biografii, sytuacji emigranckich i dysydenckich oraz historycznej i kulturowej świadomości twórców. Poglądy Czesława Miłosza umieszczono w centrum interpretacji komparatystycznej w odniesieniu do polskiego doświadczenia historycznego oraz dziedzictwa Dawnej Rzeczypospolitej.


Słowa kluczowe


Europa Środkowa i Środkowo-Wschodnia; Czesław Miłosz; Milan Kundera; Danilo Kiš

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Ash 1990: Ash, Timothy Garton. “Does Central Europe Exist?” In Ash, T. G. Pomimo i wbrew. Eseje o Europie Środkowej. Transl. by Anna Husarska, Jarosław Anders: 168–175. London: Polonia, 1990. [In Polish: Ash, Timothy Garton. „Czy Europa Środkowa istnieje?”. W: Ash, Timothy Garton. Pomimo i wbrew. Eseje o Europie Środkowej. Przeł. Anna Husarska, Jarosław Anders: 168–175. Londyn: Polonia, 1990.]

Ash 2017: Ash, Timothy Garton. „Is Europe Disintegrating?” Cental European Review, published 13.06.2017. http://przegladse.pl/?p=5481. [In Polish: Ash, Timothy Garton. „Czy Europa się rozpada?” Przegląd środkowoeuropejski, 13.06.2017. http://przegladse.pl/?p=5481.]

Bachnewa 2013: Bachnewa, Kalina. “New Bulgarian Translations of Czesław Miłosz’s Works.” Postcriptum polonistyczne, no 2, (2013): 166–175. [In Polish: Bachnewa, Kalina [Бахнева, Калина]. „Najnowsze bułgarskie przekłady Czesława Miłosza.” Postscriptum polonistyczne, no 2 (2013): 166–175.]

Bobrownicka 1995: Bobrownicka, Maria. Narcotic Power of Myths. Studies on National and Cutural Awareness of the West and South Slavs. Krakow: Universitas, 1995. [In Polish: Bobrownicka, Maria. Narkotyk mitu. Szkice o świadomości narodowej i kulturowej Słowian zachodnich i południowych. Kraków: Universitas, 1995.]

Burova 2005: Burova, Ani. “The Script of Utopia.” Ezik i Literatura, no 1–2 (2005): 99–104. [In Bulgarian: Бурова, Ани. „Почеркът на утопията.“ Език и литература, no 1–2 (2005): 99–104.]

Burova 2015: Burova, Ani. The Literature and the Fragmented World. Sofia: Paradigma, 2015. [In Bulgarian: Бурова, Ани. „Литературата и фрагментаризираният свят.“ София: Парадигма, 2015.]

Cobel-Tokarska 2013: Cobel-Tokarska, Marta. “Central Europe, Old and New Meanings.” In Firkowska-Mankiewicz, Anna & Tatiana Kanasz & Elzbieta Tarkowska eds. Short Lectures on Sociology. Categories, Problems, Sub-disciplines: 172–192. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. https://depot.ceon.pl/handle/123456789/6221. [In Polish: Cobel-Tokarska, Marta. „Europa Środkowa – dawne i nowe znaczenia.” W: Firkowska-Mankiewicz, Anna & Tatiana Kanasz & Elżbieta Tarkowska, red. Krótkie wykłady z socjologii. Kategorie, problemy, subdyscypliny: 172–192. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, 2013. https://depot.ceon.pl/handle/123456789/6221.]

Czarnocki 1994: Czarnocki, Adam. “Central Europe: East-Central Europe: the Geopolitical and Cultural-Historical Understanding of the Notions.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K. Politologia, no 1–2 (1994): 23–35. [In Polish: Czarnocki, Adam. „Europa Środkowa: Europa Środkowo-Wschodnia: geopolityczne a historyczno-kulturowe rozumienie pojęć.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sekcja K. Politologia, no 1–2 (1994): 23–35. http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/plain-content?id=4880#.]

Dybkowska & Zaryn & Zaryn 2002: Dybkowska, Alicja & Zaryn, Jan & Zaryn, Malgorzata. A Synthesis of Polish History from Earliest Times to the Present Day. Warsaw: PWN, 2002. [In Polish: Dybkowska, Alicja & Żaryn, Jan & Żaryn, Małgorzata. Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności. Warszawa: PWN, 2002.]

Grigorov 2005: Grigorov, Dobromir. “Central Europe: The Way We Are?” Ezik i Literatura, no 1–2 (2005): 75–83). [In Bulgarian: Григоров, Добромир. „Средна Европа: Защо сме такива?“ Eзик и литература, no 1–2 (2005): 75–83.]

Grigorowa 2013: “Miłosz’s Long Anniversary Year in Bulgaria and the Native Realm – Translation of the Title of the Novel as a Motif for Literary Analyses.” Postscriptum polonistyczne, no 2 (2013): 177–190. [In Polish: Grigorowa, Margreta. „Długi Rok Miłosza w Bułgarii i Rodzinna Europa: Przekład tytułu Rodzinnej Europy jako motyw analizy literackiej.” Postscriptum polonistyczne, no 2 (2013): 177–190.]

Halecki 1943: Halecki, Oskar. “East Central Europe in Postwar Organization”. Annals of the American Academy of Political and Social Science, vol. 228, (1 / 1943): 51–59.

Halecki 1950: Halecki, Oskar. The Limits and Divisions of European History. London – New York: Sheed & Ward, 1950.

Halecki 1952: Halecki, Oskar. “The Borderlands of Western Civilization. A History of East Central Europe.” New York: Ronald Press, 1952.

Halecki 1994: Halecki, Oskar. Limits and Divisions of Europe. Lublin: Instytut Europy Srodkowo-Wschodniej, 1994. [In Polish: Halecki, Oskar. Historia Europy – jej granice i podziały. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, 1994.]

Kloczowski 1993: Kloczowski, Jerzy. East Central Europe in the Historiography of Countries of the Region. Lublin: Instytutu Europy Srodkowo-Wschodniej, 1993. [In Polish: Kłoczowski, Jerzy. Europa Środkowo-Wschodnia w historiografii krajów regionu. Lublin: Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, 1993.]

Kloczowski 1998: Kloczowski, Jerzy. Younger Europe. Central and East Europe in the Circle of Medieval Christian Civilization. Warsaw: PIW, 1998. [In Polish: Kłoczowski, Jerzy. Młodsza Europa. Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza. Warszawa: PIW, 1998.]

Kloczowski 2013: Kloczowski, Jerzy. “ Central and East Europe as a Subject of Research.” Kwartalnik Historyczny, no 4 (2013): 833–843. [In Polish: „Europa Środkowo-Wschodnia jako przedmiot badań.” Kwartalnik Historyczny, no 4 (2013): 833–843.]

Kis 1989: Kis, Danilo. “Variations on the Theme of Central Europe.” Res Publica, no 1 (1989): 21–29. [In Polish: Kiš, Danilo. “Wariacje na tematy środkowoeuropejskie.” Tłum. Kazimierz Żórawski. Res Publica, no 1 (1989): 21–29.]

Kundera 1984: Kundera, Milan. ”The Tragedy of Central Europe.” Zeszyty Literackie, no 5 (1984): 14–31. [In Polish: Kundera, Milan. “Zachód porwany albo tragedia Europy środkowej.” Zeszyty Literackie, no 5 (1984): 14–31.]

Milosz & Venclova 1979: Milosz, Czeslaw & Tomas Venclova. “A Dialogue about Vilnius.” Kultura, no 1–2 (376–377 / 1979): 3–37. [In Polish: Miłosz, Czesław & Tomas Venclova, „Dialog o Wilnie.” Kultura, no 1–2 (376–377 / 1979): 3–37.]

Milosz 1986: Milosz, Czeslaw. “About Our Europe. Between East and West.” Kultura, no 4 (436 / 1986): 3–12. [In Polish: Miłosz, Czesław, „O naszej Europie”, Kultura, no 4 (436 / 1986): 3–12.]

Milosz 1999: Milosz, Czeslaw. “So That the Spirits of the Dead Leave Us in Peace.” (Speech from 02.10.1999 in Vilnius.) https://www.milosz.pl/przeczytaj/esej/35/aby-duchy-umarlych-zostawily-nas-w-spokoju-szukanie-ojczyzny. [In Polish: Miłosz, Czesław. „Aby duchy umarłych zostawiły nas w spokoju.” (Przemówienie z 02.10.1999 w Wilnie.) https://www.milosz.pl/przeczytaj/esej/35/aby-duchy-umarlych-zostawily-nas-w-spokoju-szukanie-ojczyzny.]

Milosz 2001: Milosz, Czeslaw. Native Realm: A Search for Self-Definition. Krakow: Znak, 2001. [In Polish: Miłosz, Czesław. Rodzinna Europa. Kraków: Znak, 2001.]

Milosz 2004: Milosz, Czeslaw. The Witness of Poetry. Krakow: Wyd. Literackie, 2004. [In Polish: Miłosz, Czesław. Świadectwo poezji: sześć wykładów o dotkliwościach naszego wieku. Kraków: Wyd. Literackie, 2004.]

Mindova 2016: Mindova, Lyudmila. The Other Ithaca: On the Home of Literature. Sofia: Iztok – Zapad, 2016. [In Bulgarian: Миндова, Людмила. Другата Итака. За дома на литературата. София: Изток – Запад, 2016.]

Nowosad 2006: Nowosad, Andrzej. “The Road to Identity in the Shadow of the Myth of the Empire: Sándor Márai’s Confessions of a Patrician.” In Wisniewska, Lidia, ed. Literary Paths to the Myth: 147–156. Bydgoszcz: Wyd. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2006. [In Polish: Nowosad, Andrzej. „Droga do tożsamości w cieniu mitu imperium. Wyznania patrycjusza Sándora Máraiego.” W: Wiśniewska, Lidia, red. Literackie drogi wobec mitu: 147–156. Bydgoszcz: Wyd. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2006.]

Podraza 2004: Podraza, Antoni. “Central Europe as a Historical Region.” Report at the 17. Gerenal Congress of Polish Historians, 15–18.08.2004. Printed edition: Podraza, A. Europe, Galicia, regions. Historical writings: 27–38. Krakow: Ksiegarnia Akademicka, 2006. [In Polish: Podraza, Antoni. „Europa Środkowa jako region historyczny.” Referat: 17. Powszechny Zjazd Historyków Polskich, 15–18.08.2004. Wydanie książkowe: Podraza, A. Europa, Galicja, regiony. Pisma historyczne: 27–38. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2006.]

Pospiszil 2011: Pospiszil, Karolina. “We are the Question. Notes to a Discussion of Central European (Non) Identity.” Kultura i Polityka, no 10 (2011): 141–153. [In Polish: Pospiszil, Karolina. „Jesteśmy pytaniem. Przyczynek do dyskusji o środkowoeuropejskiej (nie) tożsamości.” Kultura i Polityka, no 10 (2011): 141–153.]

Stolarz 2013: Stolarz, Agata. “Unbearable Burden of History? Central European Discourse from the 80’s until the Present Day.” Rocznik Instytutu Europy Srodkowo-Wschodniej, no 1 (2013): 23–39. [In Polish: „Nieznośny ciężar historii? Dyskurs środkowoeuropejski od lat osiemdziesiątych do współczesności.” Rocznik Instytutu Europy Srodkowo-Wschodniej, no 1 (2013): 23–39.]

Todorova 2009: Todorova, Maria. Imagining the Balkans. Oxford University Press, 2009.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/zcm.2020.9.36-57
Data publikacji: 2020-12-08 11:26:12
Data złożenia artykułu: 2020-12-08 00:49:12


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1626
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 753

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Margreta Grigorova

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.