Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Jana Kantego Działyńskiego działalność we władzach powstańczych zaboru pruskiego w latach 1863–1864
Streszczenie w języku polskim
Opracowanie dotyczy działalności hrabiego Jana Działyńskiego we władzach narodowych powstania styczniowego w zaborze pruskim – reprezentanta rodziny, która należała do jednego z najwybitniejszych rodów wielkopolskich w XVIII i XIX w. Działyńscy w okresie zaborów z niezwykłą aktywnością angażowali się w sprawę niepodległości Polski. Jan, ostatni męski przedstawiciel rodziny, również piastował w okresie powstania styczniowego ważne funkcje w administracji narodowej zaboru pruskiego. Był zarówno szefem Komitetu Wielkopolskiego, jak i – po jego upadku – organizatorem wojennym zaboru pruskiego. Wspomagał powstanie nie tylko organizacyjnie i finansowo, przeznaczając na ten cel w ciągu roku równowartość rocznych dochodów ze swych dóbr, ale też walczył z bronią w ręku w największych bitwach, jakie stoczyły zgrupowania powstańcze z zaboru pruskiego: pod Pyzdrami i Ignacewem. Wykazał się tam odwagą i talentami militarnymi, kontynuując tym samym tradycje swego ojca (powstańca listopadowego) i dziada (powstańca kościuszkowskiego).
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.
Dworzaczek W., Ksawery Działyński 1756–1819, Kórnik 2006.
Erlach L. von, Partyzantka w Polsce w roku 1863 (na podstawie własnych obserwacji zbieranych na teatrze walki od marca do sierpnia), Warszawa 1960.
Feldman J., Bismarck a Polska, Warszawa 1980.
Grot Z., Powstanie styczniowe w zaborze pruskim, [w:] Powstanie Styczniowe. Wrzenie – bój – Europa – wizje, red. S. Kalembka, Warszawa 1990.
Grot Z., Rok 1863 w zaborze pruskim, Warszawa 1963.
Jan Kanty Działyński (1829–1880), oprac. S. Bodniak, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 6, Wrocław 1948.
Kalembka S., Walki partii Younga de Blankenheima w kwietniu 1863 r. na Kujawach, „Zapiski Historyczne” 1974, t. 39, z. 3.
Kieniewicz S., Powstanie Styczniowe, Warszawa 2009.
Kowalski J., Kórniczanie w Powstaniu Styczniowym, „Kórniczanin” 2013, nr 1 (400).
Leskiewiczowa J., Społeczeństwo polskie przed Powstaniem Styczniowym, [w:] Powstanie Styczniowe. Wrzenie – bój – Europa – wizje, red. S. Kalembka, Warszawa 1990.
Maciejewski J., Przedburzowcy. Z problematyki przełomu między romantyzmem a pozytywizmem, Kraków 1971.
Mackiewicz M., Sztućce, Janczarki, Belgijki – o uzbrojeniu strzeleckim w Powstaniu Styczniowym, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 2014, z. 31.
Mężyński A., Jan Działyński (1829–1880), Kórnik 2002.
Motty M., Przechadzki po mieście, oprac. Z. Grot, t. 1, Warszawa 1957.
Nakaz rozwiązania Komitetu Łączyńskiego w Poznaniu z 9 IV 1863 r., [w:] Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.
Pismo RN do A. Guttrego z 15 maja 1863 r., [w:] Dokumenty Wydziału Wojny RN 1863–1864, red. S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1973.
Pismo Rządu Narodowego do Komisji Broni z 12 VII 1863 r., [w:] Dokumenty Wydziału Wojny RN 1863–1864, red. S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1973.
Postanowienie o reorganizacji władz narodowych w zaborze pruskim z 22 listopada 1863 r., [w:] Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.
Potocki S.K., Wysocka B., Tytus Działyński (1796–1861), Kórnik 2002.
Ramotowska F., Tajemne państwo polskie, [w:] Powstanie Styczniowe. Wrzenie – bój – Europa – wizje, red. S. Kalembka, Warszawa 1990.
Ratajczyk L, Polska wojna partyzancka 1863–1864, Warszawa 1966.
RN do komisarza pełnomocnego w zaborze pruskim J. Łukaszewskiego. Pismo z 28 marca 1864 r., [w:] Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.
Stanulewicz M., Polityka fiskalna władz powstania styczniowego w świetle dekretów Rządu Narodowego, [w:] Historia ustroju i prawa. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Jerzemu Walachowiczowi w 70-tą rocznicę urodzin, Poznań 2002.
Stanulewicz M., Reformy ustrojowe Prus z lat 1848–1850 a stanowisko prawne Wielkiego Księstwa Poznańskiego i jego mieszkańców, „Kronika Miasta Poznania” 2008, nr 1.
Stanulewicz M., Sądy i prawo w powstaniu styczniowym, Poznań 2005.
Staszewski J., Generał Edmund Taczanowski, Poznań 1936.
Trzeciakowscy L. i M., W dziewiętnastowiecznym Poznaniu. Życie codzienne miasta 1815–1914, Poznań 1982.
Upoważnienie RN dla A. Guttrego do utworzenia Komisji Broni z 10 kwietnia 1863 r., [w:] Dokumenty Wydziału Wojny RN 1863–1864, red. S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1973.
Ustawa o Wydziale Rządu Narodowego w zaborze pruskim z 22 listopada 1863 r., [w:] Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.
Wojtkowski A., Zabór pruski w powstaniu styczniowym, „Przegląd Historyczny” 1938, t. 34.
Wyskota-Zakrzewski P., Pamiętnik wielkopolskiego powstańca z 1863 roku, Poznań 1934.
Zabór pruski w powstaniu styczniowym, red. S. Kieniewicz, W. Koroluk, Warszawa – Wrocław 1968.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.849
Data publikacji: 2017-01-30 09:59:35
Data złożenia artykułu: 2016-03-29 17:43:37
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Maksymilian Stanulewicz
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.