Jan Kanty Działyński’s Activity in the Insurgent Authorities Under the Prussian Partition in the Years 1863–1864

Maksymilian Stanulewicz

Abstract


The article concerns the activity of Count Jan Działyński in the January Uprising national authorities under the Prussian rule. Działyński was a representative of the family, which belonged to one of the most prominent families in Wielkopolska in the 18th and 19th centuries. In the time of partitions, the Działyńscy family was fully committed to Poland’s independence issue. During the January Uprising, Jan, the last male representative of the family, held important functions in the national administration of the Prussian partition. He was both the head of the Committee of Wielkopolska, and after its fall – the war organizer. Działyński supported the Uprising not only organizationally and financially – within a year, he allocated for this purpose the equivalent of the annual income of his assets – but he also participated in the biggest battles fought by insurgent groups from the Prussian partition, namely the battles of Pyzdry and Ignacew. He showed not only courage but also military talents, thus continuing the tradition of his father and grandfather, both insurgents.


Keywords


January Uprising; the Prussian partition; Polish Secret State; the National Government; Committee of Wielkopolska

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.

Dworzaczek W., Ksawery Działyński 1756–1819, Kórnik 2006.

Erlach L. von, Partyzantka w Polsce w roku 1863 (na podstawie własnych obserwacji zbieranych na teatrze walki od marca do sierpnia), Warszawa 1960.

Feldman J., Bismarck a Polska, Warszawa 1980.

Grot Z., Powstanie styczniowe w zaborze pruskim, [w:] Powstanie Styczniowe. Wrzenie – bój – Europa – wizje, red. S. Kalembka, Warszawa 1990.

Grot Z., Rok 1863 w zaborze pruskim, Warszawa 1963.

Jan Kanty Działyński (1829–1880), oprac. S. Bodniak, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 6, Wrocław 1948.

Kalembka S., Walki partii Younga de Blankenheima w kwietniu 1863 r. na Kujawach, „Zapiski Historyczne” 1974, t. 39, z. 3.

Kieniewicz S., Powstanie Styczniowe, Warszawa 2009.

Kowalski J., Kórniczanie w Powstaniu Styczniowym, „Kórniczanin” 2013, nr 1 (400).

Leskiewiczowa J., Społeczeństwo polskie przed Powstaniem Styczniowym, [w:] Powstanie Styczniowe. Wrzenie – bój – Europa – wizje, red. S. Kalembka, Warszawa 1990.

Maciejewski J., Przedburzowcy. Z problematyki przełomu między romantyzmem a pozytywizmem, Kraków 1971.

Mackiewicz M., Sztućce, Janczarki, Belgijki – o uzbrojeniu strzeleckim w Powstaniu Styczniowym, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 2014, z. 31.

Mężyński A., Jan Działyński (1829–1880), Kórnik 2002.

Motty M., Przechadzki po mieście, oprac. Z. Grot, t. 1, Warszawa 1957.

Nakaz rozwiązania Komitetu Łączyńskiego w Poznaniu z 9 IV 1863 r., [w:] Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.

Pismo RN do A. Guttrego z 15 maja 1863 r., [w:] Dokumenty Wydziału Wojny RN 1863–1864, red. S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1973.

Pismo Rządu Narodowego do Komisji Broni z 12 VII 1863 r., [w:] Dokumenty Wydziału Wojny RN 1863–1864, red. S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1973.

Postanowienie o reorganizacji władz narodowych w zaborze pruskim z 22 listopada 1863 r., [w:] Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.

Potocki S.K., Wysocka B., Tytus Działyński (1796–1861), Kórnik 2002.

Ramotowska F., Tajemne państwo polskie, [w:] Powstanie Styczniowe. Wrzenie – bój – Europa – wizje, red. S. Kalembka, Warszawa 1990.

Ratajczyk L, Polska wojna partyzancka 1863–1864, Warszawa 1966.

RN do komisarza pełnomocnego w zaborze pruskim J. Łukaszewskiego. Pismo z 28 marca 1864 r., [w:] Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.

Stanulewicz M., Polityka fiskalna władz powstania styczniowego w świetle dekretów Rządu Narodowego, [w:] Historia ustroju i prawa. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Jerzemu Walachowiczowi w 70-tą rocznicę urodzin, Poznań 2002.

Stanulewicz M., Reformy ustrojowe Prus z lat 1848–1850 a stanowisko prawne Wielkiego Księstwa Poznańskiego i jego mieszkańców, „Kronika Miasta Poznania” 2008, nr 1.

Stanulewicz M., Sądy i prawo w powstaniu styczniowym, Poznań 2005.

Staszewski J., Generał Edmund Taczanowski, Poznań 1936.

Trzeciakowscy L. i M., W dziewiętnastowiecznym Poznaniu. Życie codzienne miasta 1815–1914, Poznań 1982.

Upoważnienie RN dla A. Guttrego do utworzenia Komisji Broni z 10 kwietnia 1863 r., [w:] Dokumenty Wydziału Wojny RN 1863–1864, red. S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1973.

Ustawa o Wydziale Rządu Narodowego w zaborze pruskim z 22 listopada 1863 r., [w:] Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego 1862–1864, red. E. Halicz, S. Kieniewicz, I. Miller, Warszawa – Wrocław 1968.

Wojtkowski A., Zabór pruski w powstaniu styczniowym, „Przegląd Historyczny” 1938, t. 34.

Wyskota-Zakrzewski P., Pamiętnik wielkopolskiego powstańca z 1863 roku, Poznań 1934.

Zabór pruski w powstaniu styczniowym, red. S. Kieniewicz, W. Koroluk, Warszawa – Wrocław 1968.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.849
Date of publication: 2017-01-30 09:59:35
Date of submission: 2016-03-29 17:43:37


Statistics


Total abstract view - 914
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2017 Maksymilian Stanulewicz

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.