Globalizacja w sądownictwie. Zmiany w polskim wymiarze sprawiedliwości z perspektywy prawników w dobie zacierania się granic

Stanisław Lipiec

Streszczenie w języku polskim


W opracowaniu przedstawiono kompleksową, naukową i badawczą analizę wpływu globalizacji na polskie sądownictwo, ze szczególnym uwzględnieniem doświadczeń i możliwości adaptacyjnych polskich prawników. Badanie dotyczyło integracji i wyzwań związanych ze stosowaniem międzynarodowych norm prawnych, w szczególności prawa Unii Europejskiej, w polskich ramach prawnych. Metodologia badania obejmowała wywiady jakościowe i szczegółowy przegląd zmian legislacyjnych, zapewniając metodologiczne podejście do zrozumienia tego zjawiska. W raporcie zidentyfikowano adaptację polskich prawników do globalizacji prawa jako istotny problem naukowy, uzasadniający potrzebę głębszej eksploracji tego zagadnienia. Postawiono główną tezę, że polskie sądownictwo przechodzi fazę transformacji, na którą znaczący wpływ mają międzynarodowe zasady prawne, ale stoi przed wyzwaniami związanymi z pełną asymilacją tych norm. Celem badania było rzucenie światła na zniuansowany proces globalizacji prawa w kontekście krajowym, koncentrując się na roli prawników w tej transformacji. Oryginalność badania polega na szczegółowej eksploracji perspektyw polskich prawników, co jest stosunkowo mało rozpoznanym aspektem w istniejącej literaturze. Zakres badania był zarówno krajowy, jak i skoncentrowany na Unii Europejskiej, z uwzględnieniem wpływu na międzynarodowe studia prawnicze. Jego wartość poznawcza wykracza poza dyskurs akademicki, oferuje bowiem praktyczne spostrzeżenia dla praktyków prawa i decydentów w Polsce oraz w podobnych systemach prawnych przechodzących proces globalizacji prawa. Wyniki badania wnoszą istotny wkład w zrozumienie dynamiki społeczno-prawnej w kontekście globalnej integracji prawnej.


Słowa kluczowe


globalizacja; polskie sądownictwo; międzynarodowe zasady prawne; prawo Unii Europejskiej; prawnicy

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


LITERATURE

Biasiotti M.A., Turchi F., European Investigation Order: Where the Law Meets the Technology, Cham 2023, DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-31686-9.

Błachucki M., Sądownictwo antymonopolowe w Polsce – historia i ustrój, Warszawa 2011.

Całus A., Europeizacja prawa prywatnego jako wartość współgrania i konkurencji porządków: międzynarodowego, „europejskiego” i krajowego, [in:] Wspólne wartości prawa międzynarodowego, europejskiego i krajowego, eds. E. Cała-Wacinkiewicz, J. Menkes, J. Barcz, Warszawa 2018.

Chlabicz K., Postępowanie sporne przed Urzędem Patentowym w przedmiocie unieważnienia praw własności przemysłowej, “Zeszyty Prawnicze” 2017, vol. 17(3), DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2017.17.3.08.

Chmiel G., Obrót zagraniczny w praktyce, Warszawa 2021.

Cholewa J., Jak język polski i francuski odzwierciedla wzajemne postrzeganie Polaków i Francuzów?, [in:] Anglosasi, Francuzi i Polacy. Wzajemny wizerunek dawniej i dziś, eds. P. Guzowski, M. Kamecka, Białystok 2005.

Ciszewski J., Obrót prawny z zagranicą w sprawach cywilnych i karnych, Warszawa 2020.

Dagan H., Reconstructing American Legal Realism and Rethinking Private Law Theory, New York 2013, DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199890699.001.0001.

Domagała P., Semeniuk A., Prawo międzynarodowe w przepisach wykonawczych do prawa o ustroju sądów powszechnych, “Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury” 2020, vol. 39(3).

Dudkowska M.A., Europeizacja prawa prywatnego – ku Europejskiemu Kodeksowi Cywilnemu, [in:] Mechanizmy integracji europejskiej, Poznań 2015.

Ehrlich E., Fundamental Principles of the Sociology of Law, New Brunswick 2002.

Ereciński T., Ogólne zagadnienia stosowania prawa obcego przez sądy, “Problemy Prawne Handlu Zagranicznego” 1995, no. 18.

Gardocka T., Europejski Nakaz Aresztowania. Praktyka stosowania europejskiego nakazu aresztowania w Polsce jako państwie wydającym, Warszawa 2011.

Gołaczyński J., Popiołek W. (eds.), Kolizyjne i procesowe aspekty prawa rodzinnego, Warszawa 2019.

Grzelak A. (ed.), Europejskie prawo karne, Warszawa 2012.

Heydebrand W., From Globalisation of Law to Law under Globalisation, [in:] Adapting Legal Cultures, eds. D. Nelken, J. Feest, New York 2001.

Hofmański P. (ed.), Europejski nakaz aresztowania w teorii i praktyce państw członkowskich Unii Europejskiej, Warszawa 2008.

Ignaczewski J., Maciejko W., Romańska M., Karcz M., Alimenty. Komentarz, Warszawa 2016.

Kathrani P., Globalisation and Lain: The Effect of Globalisation on the Domestic Interpretation of Law, “Jurisprudencija” 2009, vol. 116(2).

Kędzierski D., Metodologia i paradygmat polskich szczegółowych nauk prawnych, “Transformacje Prawa Prywatnego” 2018, no. 3.

Klimek L., European Arrest Warrant, Cham 2014, DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-07338-5.

Król A., Europejski nakaz dochodzeniowy jako kompleksowy instrument współpracy w sprawach karnych w Unii Europejskiej, “Rocznik Administracji Publicznej” 2019, vol. 5, DOI: https://doi.org/10.4467/24497800RAP.19.008.11471.

Kusak M., Postępowanie karne w sprawach międzynarodowych. Podręcznik praktyczny, Warszawa 2017.

Kvale S., Prowadzenie wywiadów, Warszawa 2012.

Kvale S., Brinkmann S., InterViews: Learning the Craft of Qualitative Research Interviewing, Thousand Oaks–London–New Delhi 2009.

Largan C., Morris T., Qualitative Secondary Research: A Step-By-Step Guide, London 2019, DOI: https://doi.org/10.4135/9781529682816.

Lipiec S., Polish Lawyers in Face of Globalisation: Socio-Legal Overview, Poznan 2022.

Lipiec S., Prawnicy – międzynarodowa praktyka, Poznań 2022.

Lipiec S., Prawnicy – międzynarodowa praktyka. Materiały dodatkowe, Poznań 2022.

Lipiec S., The International Legal Services in Poland – Pilot Study Results, [in:] Prawo w 2022 roku. Studia i materiały, eds. K. Chwedczuk, K. Łukomiak, Łódź 2022.

Malinowski B., Crime and Custom in Savage Society, New York 2018, DOI: https://doi.org/10.4324/9780203794449.

Maziarz J., O niektórych praktycznych problemach związanych z przywróceniem instytucji asesora sądowego, “Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury” 2018, vol. 29(1).

McIntyre J., Introduction to the Judicial Function, [in:] The Judicial Function: Fundamental Principles of Contemporary Judging, Singapore 2019, DOI: https://doi.org/10.1007/978-981-32-9115-7.

McIntyre J., The Development of Principles of Contemporary Judging, [in:] The Judicial Function: Fundamental Principles of Contemporary Judging, Singapore 2019, DOI: https://doi.org/10.1007/978-981-32-9115-7.

Mellone M., Legal Interoperability in Europe: An Assessment of the European Payment Order and the European Small Claims Procedure, [in:] The Circulation of Agency in e-Justice: Interoperability and Infrastructures for European Transborder Judicial Proceedings, eds. F. Contini, G.F. Lanzara, Dordrecht 2014, DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-007-7525-1_10.

Mindus P., A Real Mind: The Life and Work of Axel Hägerström, Dordrecht 2009.

Ministerstwo Sprawiedliwości, Sprawozdanie MS-KOM 23, Warszawa 2019.

Nowaczyk P., Perspektywy rozwoju sądownictwa polubownego w Polsce, “ADR Arbitraż i Mediacja” 2009, no. 1.

Piasecki K., Zarys sądowego prawa procesowego Unii Europejskiej, Warszawa 2009.

Pound R., Law in Books and Law in Action, “American Law Review” 1910, vol. 44.

Puchalska K., Zróżnicowanie polskich regionów w aspekcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych, “Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Społecznej w Ostrołęce” 2016, no. 21.

Rafaraci T., Belfiore R. (eds.), EU Criminal Justice: Fundamental Rights, Transnational Proceedings and the European Public Prosecutor’s Office, New York 2018.

Skibicki R., Międzynarodowe postępowanie cywilne, Wrocław 2021.

Steger M.B., Globalization: A Very Short Introduction, Oxford 2017, DOI: https://doi.org/10.1093/actrade/9780198779551.001.0001.

Ślęzak M., Regulacje ułatwiające dochodzenie roszczeń cywilnych na obszarze rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, “Gdańskie Studia Międzynarodowe” 2017, vol. 15(1–2).

Teddlie C., Tashakkori A., Foundations of Mixed Methods Research: Integrating Quantitative and Qualitative Approaches in the Social and Behavioral Sciences, Thousand Oaks 2008.

Tkacz S., Sędzia jako osoba sprawująca „wymiar sprawiedliwości”, “Przegląd Prawa i Administracji” 2017, vol. 110, DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.110.13.

Weyembergh A., Armada I., Brière C., Competition or Cooperation? State of Play and Future Perspectives on the Relations between Europol, Eurojust and the European Judicial Network, “New Journal of European Criminal Law” 2015, vol. 6(2), DOI: https://doi.org/10.1177/203228441500600207.

Wróbel A. (ed.), Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, vol. 1, Warszawa 2010.

Wysmułek I., Oleksiyenko O., Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych. Wybrane wyniki Polskiego Badania Panelowego POLPAN 1988–2013, Warszawa 2015.

Ziegler K.S., The Relationship between EU Law and International Law, SSRN Scholarly Paper, ID 2554069, Social Science Research Network, 2015.

Zilinsky M., Abolishing Exequatur in the European Union: The European Enforcement Order, “Netherlands International Law Review” 2006, vol. 53(3), DOI: https://doi.org/10.1017/S0165070X06004712.

ONLINE SOURCES

ATLAS.ti, https://atlasti.com (access: 5.5.2022).

Council of Europe, Dynamic Database of European Judicial Systems, https://www.coe.int/en/web/cepej/dynamic-database-of-european-judicial-systems (access: 18.4.2024).

Currenda, https://www.currenda.pl (access: 31.5.2021).

European Judicial Network, https://www.ejn-crimjust.europa.eu (access: 8.4.2024).

Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/data/database (access: 18.4.2021).

Forum FWS, Sędziowie łódzcy, https://forumfws.eu/inicjatywy-lokalne/sedziowie-lodzcy (access: 15.5.2022).

Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl (access: 9.4.2024).

Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Praktyka stosowania europejskiego nakazu aresztowania w Polsce jako państwie wydającym. Raport krajowy, 2018, https://archiwum.hfhr.pl/wp-content/uploads/2018/07/ENA_PL.pdf (access: 9.4.2024).

Informator Statystyczny Wymiaru Sprawiedliwości, https://isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna (access: 18.4.2021).

Kloc K., Język obcy a praca w zawodzie prawnika, https://www.goldenline.pl/grupy/Przedsiebiorcy_biznesmeni/prawo/jezyk-obcy-a-praca-w-zawodzie-prawnika,1770622 (access: 16.4.2024).

Krajowy Rejestr Adwokatów i Aplikantów Adwokackich, https://rejestradwokatow.pl/adwokat/ewidencja (access: 10.4.2024).

Rejestr radców prawnych, https://rejestrradcow.pl (access: 10.4.2024).

SkryBot, https://skrybot.pl (access: 10.4.2024).

LEGAL ACTS

Act of 6 June 1997 – Criminal Procedure Code (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 30).

Act of 27 July 2001 – Law on the system of common courts (consolidated text, Journal of Laws 2023, item 217).

Order of the Minister of Justice of 19 June 2019 on the organisation and scope of activities of court secretariats and other departments of court administration (Journal of Laws of the Ministry of Justice 2019, item 138).

Regulation of the Ministry of Justice of 28 January 2002 on specific court actions in international civil and criminal proceedings in international relations (consolidated text, Journal of Laws 2014, item 1657).

Resolution no. 102/X/2018 of the National Council of Attorneys-at-Law of 22 September 2018 on the translation of the name of the legal adviser profession, the names of the legal adviser self-government, its bodies and organizational units and the name of the Legal Adviser’s Office into English.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2024.33.2.175-200
Data publikacji: 2024-06-27 10:20:39
Data złożenia artykułu: 2021-05-10 14:03:47


Statystyki


Widoczność abstraktów - 449
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Stanisław Lipiec

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.