Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Stan i perspektywy badań nad stosunkiem Kościoła rzymskokatolickiego w II Rzeczypospolitej do polityki władz cywilnych i wojskowych w związku z bezpośrednią genezą i przebiegiem Kampanii polskiej 1939 r.
Streszczenie w języku polskim
W artykule dokonano analizy stanu badań nad zagadnieniem stosunku Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce do polityki władz państwa polskiego wobec nadchodzącej II wojny światowej i wydarzeń Kampanii polskiej we wrześniu i październiku 1939 r. W publikacji dokonano przeglądu istniejącej najważniejszej literatury tematu, w szczególności działalności episkopatu, poszczególnych biskupów, instytucji kościelnych (w tym duszpasterstwa wojskowego), czy prasy katolickiej, a także relacjom z Kościołem greckokatolickim w kontekście konfliktu narodowościowego polsko-ukraińskiego. W końcowej części pracy podjęto próbę wskazania dalszych perspektyw badawczych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Źródła drukowane:
Adamski Stanisław, Pogląd na rozwój sprawy narodowościowej w wojew. śląskim w czasie okupacji niemieckiej, Katowice 1946.
Gawlina Józef, Wspomnienia, oprac. Jerzy Myszor, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2004.
Józef Feliks Gawlina Biskup Polowy Polskich Sił Zbrojnych, (red. Andrzej Krzysztof Kunert, ROPWiM. Warszawa 2002
Hlond A., W służbie Boga i Ojczyzny: wybór pism i przemówień 1922-1948, oprac. Stanisław. Kosiński, Wyd. Salezjańskie Warszawa 1988.
Hlond A., Dzieła. Nauczanie 1897-1948, Tom I, pod red. Jana Koniecznego,Wyd. Kucharski Toruń 2003.
Korespondencja Augusta Hlonda i Józefa Gawliny w latach 1924-1948 (wyd. i opr. Jerzy. Myszor, Jan Konieczny), Księgarnia św. Jacka, Katowice 2003.
Wspomnienia wojenne kapelanów wojskowych, (red. Julian Humeński), Caritas, Warszawa 1969.
Opracowania:
Białous Tadeusz, Biskup Stanisław Kostka Łukomski (1874-1948).
Pasterz niezłomny, Tow. Miłośników Rajgrodu, Rajgród 2010.
Bender Ryszard, Kościół katolicki w Polsce odrodzonej wobec problemów narodowych i społecznych 1918-1939, [w:] Życie polityczne w Polsce 1918-1939, (red. Janusz Żarnowski), Ossolineum Wrocław 1985.
Brom Rudolf., Nauczanie pasterskie biskupa katowickiego Stanisława Adamskiego (1930-1967), Wyd. Archidiecezjalne, Katowice 2009.
Brzezińska Romana, Ku zwycięstwu: rzecz o kardynale Auguście Hlondzie, Apostolicum Ząbki 2004.
Chajko Grzegorz, Arcybiskup Bolesław Twardowski (1864-1944), Wyd. IPN, Rzeszów 2010.
Chajko Grzegorz., Duchowieństwo archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego wobec komunizmu i hitleryzmu (do 1945), (w:) Kościół katolicki w Europie Środkowo-Wschodniej w obliczu dwóch totalitaryzmów (1917-1990) (red. Mariusz Krzysztofiński, Józef Wołczański), t. I, Wyd. IPN, Rzeszów-Stalowa Wola-Lwów 2015.
Czajowski Jacek, Kardynał Sapieha, Ossolineum 1997.
Dąbrowski Kazimierz., Arcybiskup Włodzimierz Jasiński 1937-1965, Wyd. Archidiecezjalne Łódzkie, Łódź 1990.
Dębowska Maria, Kościół katolicki na Wołyniu w warunkach okupacji, Wyd. IPN Rzeszów 2008.
Dębowska Maria, Diecezja łucka za rządów biskupa Adolfa Piotra Szelążka (w:) Sługa Boży Adolf Piotr Szelążek. Życie, działalność, duchowość (red. Leszek Zygner, Rafał Dmowski), Wyd. PWSZ, Ciechanów 2017.
Fijałkowski Zenon, Kościół katolicki na ziemiach polskich w latach okupacji hitlerowskiej, Książka i Wiedza, Warszawa 1983.
Gruszecki Adam, Katolicy II Rzeczypospolitej o ustroju społeczno-politycznym, Nomos Kraków 2007.
Jankowska Teresa, Całkowicie oddany Bogu i Kościołowi. Sługa Boży Kardynał August Hlond, Wydawnictwo Fidei, Warszawa 2017.
Jurkiewicz Jarosław, Watykan a Polska w okresie międzywojennym, Książka i Wiedza, Warszawa 1958.
Kasabuła Tadeusz, Arcybiskup Romuald Jałbrzykowski 1926-1939, [w:] Między Wilnem a Białymstokiem: 50-lecie śmierci arcybiskupa Romualda Jałbrzykowskiego, (red. T. Kasabuła, Jan Jerzy Milewski),Wyd. Buk Białystok 2007.
Kobiela Łukasz, August Hlond 1881-1948, Stowarzyszenie Pokolenie, IPN Rzeszów-Katowice 2018.
Kościół katolicki w Europie Środkowo-Wschodniej w obliczu dwóch totalitaryzmów (1917-1990) (red. Mariusz Krzysztofiński, Józef Wołczański), t.I, Wyd. IPN, Rzeszów-Stalowa Wola-Lwów 2015.
Kościół w II Rzeczypospolitej (red. Zygmunt Zieliński, Stanisław Wilk,Wyd. KUL, Lublin 1981.
Krahel Jan, Archidiecezja wileńska w czasie II wojny światowej. Studia i szkice, Wyd. IPN, Białystok 2014.
Krasowski Krzysztof., Szkice z dziejów papiestwa. T.1, (red. Irena Koberdowa, Janusz Tazbir), Książka i Wiedza, Warszawa 1989.
Krasowski Krzysztof, Episkopat katolicki II Rzeczypospolitej. Myśl o ustroju państwa. Postulaty. Realizacja, PDW Ławica Warszawa-Poznań 1992.
Krasowski Krzysztof, Biskupi katoliccy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny, Bene Nati, Poznań 1996.
Krochmal Anna, Konflikt czy współpraca? Relacje między duchowieństwem łacińskim i greckokatolickim w latach 1918-1939, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2001.
Kulińska Lucyna, Działalność terrorystyczna i sabotażowa nacjonalistycznych organizacji ukraińskich w Polsce 1922-1939, Księgarnia Akademicka, Kraków 2009.
Kulińska Lucyna, Antypolska działalność duchowieństwa greckokatolickiego w II Rzeczypospolitej (w:) Polityczne, religijne i kulturalne aspekty sprawy polskiej na Kresach Wschodnich (red. B. Grott), Księgarnia Akademicka Kraków 2009.
Lis Jerzy, August Hlond 1881-1948. Prymas Polski, Kardynał, działacz społeczny, pisarz, Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Katowice 1987.
Macała Jarosław, Duszpasterstwo a narodowość wiernych. Kościół katolicki w diecezji katowickiej wobec mniejszości niemieckiej 1922-1939, Instytut Górnośląski w Katowicach, Katowice-Wrocław 1999.
Macała Jarosław, Polska katolicka w myśli politycznej II RP, Marszałek, Toruń 2005.
Michajlik Larysa, Kościół katolicki na Grodzieńszczyźnie 1939-1956, Rytm, Warszawa 2008.
Mysłek Wiesław, Kościół katolicki w Polsce w latach 1918-1939, Książka i Wiedza, Warszawa 1966.
Myszor Jerzy, Stosunki Kościół – państwo okupacyjne w diecezji katowickiej 1939-1945, b.w. Katowice 1992.
Myszor Jerzy, Historia diecezji katowickiej, Wyd. Kurii Metropolitalnej, Katowice 1999.
Nowak Piotr, Duchowieństwo w archidiecezji poznańskiej 1918-1939, Kontekst, Poznań 2017.
Odziemkowski Janusz, Spychała Bolesław, Duszpasterstwo wojskowe w II Rzeczypospolitej, Odiss, Warszawa 1987.
Olszar Henryk, Duchowieństwo katolickie diecezji śląskiej (katowickiej) w Drugiej Rzeczypospolitej, Wyd. Kurii Metropolitalnej, Katowice 2000 .
Pawlikowski Tomasz., Kardynał Sapieha, Test Lublin 2004.
Pietrzak Jan, Czy kard. August Hlond był zwolennikiem sanacji ? (w:) Kościół w II Rzeczypospolitej (red. Zygmunt Zieliński, Stanisław Wilk,Wyd. KUL, Lublin 1981.
Piętowski Franciszek, Stosunki polsko-ukraińskie po wybuchu II wojny światowej. Zarys, Czarna k. Łańcuta 1988.
Plis Jerzy, Kościół katolicki w Polsce a prasa, radio, film 1918-1939, Wyd. UMCS, Lublin 2001.
Podlewski Stanisław, Wierni Bogu i ojczyźnie. Duchowieństwo katolickie w walce o niepodległość Polski w II wojnie światowej, Wyd. CHSS Novum, Warszawa 1985.
Przybyszewski Bolesław, Adam Stefan kardynał Sapieha. Pasterz Dobry – Książę Niezłomny, De Arte, Łańcut 2002.
Rzemieniuk Florentyna, Walki polityczne duchowieństwa greckokatolickiego o niepodległość Ukrainy w okresie II Rzeczypospolitej (1918-1939), Siedlce 2003.
Rzemieniuk Florentyna, Stosunek greckokatolickiego duchowieństwa do państwa polskiego w czasach II Rzeczypospolitej, „Rocznik Histotyczno-Archiwalny”, t. 18, 2004.
Ryba Mieczysław, Stosunki państwo-Kościół w województwie lubelskim, Wydawnictwo KUL, Lublin 2016.
Ryba Mieczysław, Kościół i państwo na Kresach południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej, Wyd. KUL, Lublin 2021.
Serwatka Tomasz., Koncepcje społeczno-polityczne Prymasa Polski Augusta Hlonda (1926-1948), Hlondianum, Poznań 2006.
Sipowicz Kasper, Prześladowania religijne w Kraju Warty, Księży Młyn, Łódź 2016.
Sługa Boży August Hlond, oprac. Jan Konieczny, Wojciech Necel, Hlondianum Poznań 1994.
Sługa Boży Adolf Piotr Szelążek. Życie, działalność, duchowość (red. Leszek Zygner, Rafał Dmowski), Wyd. PWSZ, Ciechanów 2017.
Stanaszek Bogdan, Duchowieństwo diecezji sandomierskiej w latach 1918-1939, Wyd. KUL, Lublin 1994.
Szal Adam, Duchowieństwo diecezji przemyskiej o.ł. w latach 1918-1939, Wyd. Archidiecezji Przemyskiej, Przemyśl 2005.
Sziling Jan, Męczeństwo-Służba-Walka. Duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej, TNT, Toruń 2019.
Szot Adam, Abp Romuald Jałbrzykowski, metropolita wileński,Wyd. KUL Lublin 2002.
Szymański Józef, Stosunek Watykanu do spraw polskich za czasów II Rzeczypospolitej 1918-1939, WSI Radom 1982.
Śledzianowski Jan, Ks. Biskup Czesław Kaczmarek w pamięci duchowieństwa diecezji kieleckiej, Wyd. Kurii Diecezjalnej Kielce 1989.
Śledzianowski Jan, Ksiądz Czesław Kaczmarek biskup kielecki 1895-1963, Wyd Kurii Diecezjalnej w Kielcach, Kielce 1991.
Śmigiel Kazimierz, Kościół katolicki w tzw. okręgu Warty 1939-1945, Wyd. KUL, Lublin 1979.
Tomczyk Czesław., Diecezja częstochowska w latach okupacji hitlerowskiej (w:) Studia z historii Kościoła w Polsce, t. IV, Akademia Teologii Katolickiej Warszawa 1978.
Vetulani Adam, Arcypasterz krakowski na przełomie epok. Adam Stefan Sapieha w latach 1912-1939,(w:) Kościół w II Rzeczypospolitej (red. Zygmunt Zieliński, Stanisław Wilk,Wyd. KUL, Lublin 1981.
Waszkiewicz Zofia, Polityka Watykanu wobec Polski 1939-1945, PWN, Warszawa 1980.
Wilk Stanisław, Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej, Wyd. KUL, Lublin 1987.
Wilk Stanisław, Episkopat Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918-1939, Wyd. KUL, Lublin 1982.
Wnętrzak Grzegorz Działalność proukraińska duchowieństwa greckokatolickiego na terenie Łemkowszczyzny latach 1935-1939 w świetle raportów wojewody krakowskiego i lwowskiego (w:) Dylematy kulturowe i społeczne pogranicza. T. XIII (red. Piotr Frączek, Jolanta Katarzyna Karolczuk, Sanok 2020.
Wnętrzak Grzegorz, Działalność proukraińska księży greckokatolickich w Bieszczadach w latach 1935-1939 w raportach wojewody lwowskiego (w:) Współczesne regionalizmy i separatyzmy polityczne i kulturowe w Europie Środkowej i Wschodniej (red. Dariusz Miszewski, Grzegorz Wnętrzak, Franciszek Dąbrowski), wyd. AszWoj, Warszawa 2021.
Wojciechowski Daniel, Biskup Czesław Kaczmarek (1895-1938-1963): w 40 rocznicę śmierci, Wyd. Jedność Kielce 2003.
Wolny Jerzy, Arcybiskup Adam Stefan Sapieha w obronie Narodu i Kościoła polskiego w czasie II wojny światowej, [w:] Księga Sapieżyńska, T.2, Działalność kościelna i narodowa Adama Stefana Sapiehy, pr. zb. pod red. J. Wolnego, Kraków 1986.
Żak Andrzej Czesław, Pierwszy biskup polowy Wojska Polskiego: arcybiskup Stanisław Gall 1865-1942: jubileusz 75-lecia Ordynariatu Polowego WP, Wyd. Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa 1994.
Życie polityczne w Polsce 1918-1939, (red. J. Żarnowski), Ossolineum Wrocław 1985.
Życie religijne w Polsce pod okupacją hitlerowską 1939-1945 (red. Zygmunt Zieliński), Ośrodek Dokumentacji Studiów Społecznych, Warszawa 1982.
Prace niepublikowane:
M. Włodarczyk., Kościół katolicki w Polsce wobec zagrożenia wojennego w 1939 r., Pułtusk 2012. Mps pracy doktorska napisana pod kierunkiem dr hab. Wojciecha Jakubowskiego i obroniona na Wydziale Nauk Politycznych Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora w Pułtusku.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.58.223-248
Data publikacji: 2024-12-18 10:04:33
Data złożenia artykułu: 2023-04-03 12:41:02
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Grzegorz Wnętrzak
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.