Opracowanie wstępnego stanu badań na temat stosunku Litwinów do zagrożenia wojennego oraz agresji Niemiec na Polskę w 1939 r. (Stosunek mniejszości litewskiej w II RP do decyzji władz politycznych i działań wojskowych w związku z bezpośrednią genezą i przebiegiem Kampanii polskiej 1939 r.)

Joanna Małgorzata Kozłowska

Streszczenie w języku polskim


Druga Rzeczypospolita była państwem wielonarodowościowym i wieloetnicznym. Sytuacja ta była wyzwaniem dla władz centralnych, jak i administracji na poziomie regionalnym. Niniejszy artykuł jest przeglądem literatury międzywojennej i powojennej podejmującej zagadnienie relacji polsko–litewskich w dwudziestoleciu międzywojennym. Aby ukazać nastroje ludności litewskiej w przedwojennym województwie wileńskim i białostockim przed wybuchem II wojny światowej, stosunek Litwinów wobec zagrożenia wybuchem wojny oraz stosunek do ludności polskiej, koniecznym jest dokonanie analizy materiałów źródłowych polskich i litewskich.


Słowa kluczowe


Druga Rzeczypospolita; mniejszość litewska; stosunki polsko–litewskie; województwo wileńskie; województwo białostockie

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Printed sources (Źródła drukowane)

Mitkiewicz L., Kauno atsiminimai. 1938–1939, transl. R. Žepkaitė, Vilnius 2002.

Mitkiewicz L., Wspomnienia kowieńskie 1938–1939, introduction P. Łossowski, Warszawa 1990.

Studies (Opracowania)

Batowski H., Między dwiema wojnami 1919–1939. Zarys historii dyplomatycznej, Kraków 1988.

Dialog kultur czy zarzewie konfliktów? Problematyka mniejszości narodowych i etnicznych w Europie, eds. T. Gajownik, P. Pietnoczka, K. Sidorkiewicz, Olsztyn 2017.

Gajownik T., Tajny front niewypowiedzianej wojny. Działalność polskiego wywiadu wojskowego na Litwie w latach 1921–1939, Warszawa 2010.

Ilgiewicz H., Litewskie Rzymsko-katolickie Stowarzyszenie Sług im. Św. Zyty w Wilnie (1912–1940), http://czasopismo.nwsp.pl/2_2019/032019.pdf [access: 04.09.2022].

Januszewska-Jurkiewicz J., Stosunki narodowościowe na Wileńszczyźnie w latach 1920–1939, Katowice 2010.

Kozłowska J., Pogranicze polsko–litewskie w województwie wileńskim w latach 1920–1939, in: Mniejszość i większość, part 2, eds. J. Szydłowska et al., Olsztyn 2016.

Kozłowska J., Wilno w przestrzeni pamięci litewskiej i polskiej na podstawie artykułów prasowych od początku XX wieku do wybuchu II wojny światowej, in: Przestrzeń w kulturze współczesnej, eds. B. Morzyńska-Wrzosek, D. Mazur, Bydgoszcz 2016.

Kresy w oczach oficerów KOP, ed. J. Widacki, Katowice 2005.

Łossowski P., Konflikt polsko–litewski 1918–1920, Warszawa 1996.

Łossowski P., Po tej i tamtej stronie Niemna. Stosunki polsko–litewskie 1883–1939, Warszawa 1985.

Łossowski P., Polska–Litwa. Ostatnie sto lat, Warszawa 1991.

Łossowski P., Stosunki polsko–litewskie 1921–1939, Warszawa 1997.

Makowski B., Litwini w Polsce 1920–1939, Warszawa 1986.

Między Rusią a Polską. Litwa. Od Wielkiego Księstwa Litewskiego do Republiki Litewskiej, eds. J. Grzybowski, J. Kozłowska, Warszawa 2014.

Roman W.K., W obozach i w konspiracji. Działalność niepodległościowa żołnierzy polskich na Litwie i Wileńszczyźnie wrzesień 1939 r.–czerwiec 1941 r., Toruń 2005.

Tomczonek Z., Badania nad Kresami Północno-Wschodnimi Drugiej Rzeczypospolitej w polskiej historiografii, in: Historycy polscy, litewscy i białoruscy wobec problemów XX wieku. Historiografia polska, litewska i białoruska po 1989 roku, eds. K. Buchowski, W. Śleszyński, Białystok 2003.

Suvalkų sutartis. Faktai ir interpretacijos, Umowa suwalska. Fakty i interpretacje, eds. Č. Laurinavičius, J.J. Milewski, Vilnius 2012.

Vilkelis G., Lietuvos ir Lenkijos santykiai Tautų Sąjungoje, Vilnius 2006.

Žepkaitė R., Diplomatija imperializmo tarnyboje. Lietuvos ir Lenkijos santykiai 1919–1939 m., Vilnius 1980.

Internet sources (Źródła internetowe)

https://pbc.biaman.pl/dlibra/publication/1867/edition/2107/content [access: 27.08.2022].

https://pbc.biaman.pl/dlibra/publication/1869/edition/2110/content [access: 27.08.2022].

https://pbc.biaman.pl/dlibra/publication/11459/edition/10935/content [access: 27.08.2022].

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/27/M.Wilno–Polska_spis_powszechny_1931.pdf. [access: 27.08.2022].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.58.339-349
Data publikacji: 2024-12-18 10:04:42
Data złożenia artykułu: 2023-03-31 12:29:36


Statystyki


Widoczność abstraktów - 9
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 10

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Joanna Małgorzata Kozłowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.