Uwarunkowania rozwoju w okresie dzieciństwa w perspektywie edukacji integralnej

Streszczenie w języku polskim

Wprowadzenie: Okres dzieciństwa charakteryzuje wielką dynamiką rozwoju w sensie ilościowym i jakościowym, ale też szczególną podatnością na czynniki dezintegrujące. Cel badań: Celem niniejszego tekstu jest zaprezentowanie „intelektualnego „narzędzia” umożliwiającego integralne rozumienie rozwoju (aspekt poznawczy) i jego stymulowania (aspekt praktyczny) w okresie dzieciństwa z jednoczesnym wskazaniem szans i zagrożeń, które wiążą się z tym etapem życia.  Stan wiedzy: W tekście zaprezentowano intelektualne narzędzie – model 4 kwadrantów Kena Wilbera. Może on służyć rozpoznawaniu przestrzeni dezintegracji w procesie wychowania (aspekt poznawczy), ale też projektowaniu działań integrujących (aspekt praktyczny). Omówiono problematykę spójności między podejściem ukierunkowanym na wnętrze i zewnętrze jednostki, między podejściem ukierunkowanym na jednostkę i na społeczność. Przedstawiono też problematykę integracji cywilizacji i natury,  kulturalizmu i naturalizmu, doświadczenie bezpośredniego i zapośredniczonego, świadomości wewnętrznej i zewnętrznej. Podsumowanie: Zaprezentowany tekst rozwija problematykę związaną z jedną ze strategii wchodzących w skład podejścia integralnego: strategię spójności. W szerszym ujęciu powinna być wspierana przez strategię dostępności bazującej na znajomości teorii rozwoju człowieka. Teorie te wyróżniają etapy rozwoju charakteryzujące się odmiennymi coraz bardziej złożonymi kompetencjami w zakresie pojmowania rzeczywistości.