Email this article 
Hide
Show all
Positive diagnosis in the activities of a social-rehabilitation pedagogue - theoretical assumptions and methodological identification of disorders in adaptation
Abstract
The study presented a theoretical and methodological model of a social-rehabilitation diagnosis. In further parts of the article, an analysis was made of a method of understanding the diagnosis process and social maladjustment (positive approach, concept of ‘resilience’) as well as the basic recommendations were determined for conducting the social-rehabilitation diagnosis. Main areas of diagnosis were indicated and described: individual and environmental, as well as basic elements of the diagnosis process in a positive and negative approach (the complementary model).
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Aksman J., Wysocka E., 2011, Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ). Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły podstawowej klas VI-VI. Kraków, MEN.
Andrews D. A., Bonta J., 2003, The psychology of criminal conduct. Cincinnati, Ohio, Anderson Publishing.
Argyle M., 2004, Psychologia szczęścia. Wrocław, Wydawnictwo Astrum.
Baacke D., 1999, Jugend und Jugendkulturen. Weinheim-München, Juventa-Verlag.
Baacke D., 2003, Die 13- bis 18-jährigen. Einführung in die Probleme des Jugendalters. Weinheim und Basel, Beltz-Taschenbuch-Verlag.
Biel K., 2010, Zła resocjalizacja czy resocjalizacja zła. W: K. Biel, M. Sztuka (red.), Resocjalizacja wobec tajemnicy zła. Kraków, Wydawnictwo WAM, 133–160.
Block J., Kremen A. M., 1996, IQ and ego-resiliency: conceptual and empirical connections and separateness. “Journal of Personality and Social Psychology”, nr 2(70), 349–361.
Borucka A., 2011, Koncepcja resilience. Podstawowe założenia i nurty badań. W: W. Junik (red.), Resilience. Teoria – Badania – Praktyka. Warszawa, PARPAMEDIA, 11–28.
Borucka A., Ostaszewski K., 2008, Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia. „Medycyna Wieku Rozwojowego”, nr 2(12), 587–597.
Borys B., 2010, Zasoby zdrowotne w psychice człowieka. „Forum Medycyny Rodzinnej”, nr 4(1), 44–52.
Brzezińska A. I., 2005, Jak trafnie rozpoznawać problemy rozwojowe? W: A. I. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Gdańsk, GWP, 665–681.
Carr A., 2009, Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu i ludzkich siłach. Poznań, Zysk i S-ka.
Christiansen E. J., Evans W. P., 2005, Adolescent Victimization. Testing Models of Resiliency by Gender. “Journal of Early Adolescence”, nr 3(25), 298–316.
Czapiński J., 2004a, Spotkanie dwóch tradycji: hedonizmu i eudajmonizmu. W: J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa, PWN, 13–17.
Czapiński J., 2004b, Wstęp. W: J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa, PWN, 7–10.
Deręgowski J. B., 1999, Spotkanie z rzeczywistością wirtualną. W: J. Kozielecki (red.), Humanistyka przełomu wieków. Warszawa, Żak, 401–417.
Eco U., 2005, Tajemniczy płomień królowej Loany. Warszawa, Noir sur Blanc.
Fergusson D. M., Horwood L. J., 2003, Resilience to childhood adversity: Results of a 21 year study. W: S. S. Luthar (red.), Resilience and vulnerability: Adaptation in the context of childhood adversities. New York, Cambridge University Press, 130–155.
Garmezy N., 1991a, Resilience in children’s adaptation to negative life events and stressed environments. “Pediatric Annals” nr 9(20), 459–460, 463–466.
Garmezy N., 1991b, Resiliency and vulnerability to adverse developmental outcomes associated with poverty. “American Behavioral Scientist”, nr 34, 416–430.
Gołek B., Wysocka E., 2011, Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ). Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły gimnazjalnej. Kraków, MEN.
Griese H. M., 1996, Socjologiczne teorie młodzieży. Wprowadzenie. Kraków, Impuls.
Hammarskjöld D., 1981, Drogowskazy. Kraków, Znak.
Harris M. K., 2005, In search for common ground: the importance of theoretical orientations in criminology and criminal justice. “Criminology and Public Policy”, nr 2(4), 311–328.
Heszen I., Sęk H., 2007, Psychologia zdrowia. Warszawa, PWN.
Junik W., 2011, Zjawisko rezyliencji – wybrane problemy metodologiczne. W: W. Junik (red.), Resilience. Teoria – badania – praktyka. Warszawa, PARPAMESIA, 47–65.
Kaufmann J-C., 2004, Ego: socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu. Warszawa, Oficyna Naukowa.
Kępiński A., 1989, Poznanie chorego. Warszawa, PZWL.
Konopczyński M., 1996, Twórcza resocjalizacja: wybrane metody pomocy dzieciom i młodzieży. Warszawa, MEN, Editions Spotkania.
Konopczyński M., 2006, Metody twórczej resocjalizacji: teoria i praktyka wychowawcza. Warszawa, PWN, Pedagogium.
Kozielecki J., 1988, O człowieku wielowymiarowym: eseje psychologiczne. Warszawa, PWN.
Kulesza M., 2009, Rodzinne zasoby. Nowe możliwości w diagnozie i terapii rodziny. „Pedagogika Społeczna”, nr 3–4, 25–38.
Letzring T. D., Block J., Funder D. C., 2005, Ego-control and ego-resiliency: Generalization of self-report scales based on personality descriptions from acquaintances, clinicians, and the self. “Journal of Research in Personality”, nr 4(39), 395–422.
Luthar S. S., Cicchetti D., 2000, The construct of resilience: Implication for intervention and social policies. “Development and Psychopathology”, nr 12, 857–885.
Luthar S. S., Cicchetti D., Becker B., 2000a, Research on resilience: Reply to commentaries. “Child Development”, nr 71, 573–575.
Luthar S. S., Cicchetti D., Becker B., 2000b, The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. “Child Development”, nr 71, 543–562.
Luthar S. S., Zelazo L. B., 2003, Research on resilience: An integrative review. W: S. S. Luthar (red.), Resilience and vulnerability: Adaptation in the context of childhood adversities. New York, Cambridge University Press, 510–550.
Marynowicz-Hetka E., 2006, Pedagogika społeczna, t. 1. Warszawa,PWN.
Masten A. S., 2001, Ordinary magic: Resilience processes in development. “American Psychologist”, nr 3(56), 227–238.
Masten A. S., 2007, Resilience in developing systems: Progress and promise as the fourth wave rises. “Development and Psychopathology”, nr 19, 921–930.
Masten A. S., 2011, Resilience in children threatened by extreme adversity: Frameworks for research, practice, and translational synergy. “Development and Psychopathology”, nr 23, 141–154.
Mazur J., 2007, Czynniki chroniące młodzież przed niekorzystnym wpływem środowiska. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, t. XLVII, 33–38.
Mazur J., Tabak I., 2008, Koncepcja resilience. Od teorii do badań empirycznych. W: J. Mazur, I. Tabak, A. Małkowska-Szkutnik, K. Ostaszewski, H. Kołoło, A. Dzielska, A. Kowalewska, Czynniki chroniące młodzież 15-letnią przed podejmowaniem zachowań ryzykownych. Raport z badań HBCS 2006. Warszawa, IMiD, 599–605.
Obuchowska I., 1997, Diagnoza psychologiczna w poradniach psychologiczno-pedagogicznych. „Problemy Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego”, nr 2, 5–15.
Obuchowska I., 1983, Dynamika nerwic. Psychologiczne problemy zaburzeń nerwicowych u dzieci i młodzieży. Warszawa, PWN.
Opora R., 2011, Nieletni niedostosowani społecznie, lecz odporni psychicznie. W: W. Junik (red.), Resilience. Teoria – badania – praktyka. Warszawa, PARPAMEDIA, 29–43.
Ostaszewski K., 2008, Czynniki ryzyka i czynniki chroniące w zachowaniach ryzykownych dzieci i młodzieży. W: J. Mazur, I. Tabak, A. Małkowska-Szkutnik, K. Ostaszewski, H. Kołoło, A. Dzielska, A. Kowalewska, Czynniki chroniące młodzież 15-letnią przed podejmowaniem zachowań ryzykownych. Raport z badań HBCS 2006. Warszawa, IMiD, 19–45.
Ostaszewski K., Zimmerman M. A., 2006, The effects of cumulative risks and promotive factors on urban adolescent alcohol and other drug use: A longitudinal study of resiliency, “American Journal of Community Psychology”, nr 3(38), 237–249.
Ostrowska K., 1998, Wokół rozwoju osobowości i systemu wartości. Warszawa, CMPP-P MEN.
Ostrowska K., 2002, Kwestionariusz A-R. Podręcznik. Warszawa, CMPP-P MEN.
Ostrowska K., 2008, Psychologia resocjalizacyjna. W kierunku nowej specjalności psychologii. Warszawa, Fraszka Edukacyjna.
Ostrowska K., 2010, Warunki pozytywnej resocjalizacji. W: K. Biel, M. Sztuka (red.), Resocjalizacja wobec tajemnicy zła. Kraków, Wydawnictwo WAM, 115–131.
Rutter M., 2003, Genetic influences on risk and protection: implications for understanding resilience. W: S. S. Luthar (red.), Resilience and vulnerability: Adaptation in the context of childhood adversities. New York, Cambridge University Press, 489–509.
Schulz R., 2004, Pedagogika jako nauka o człowieku: próba dookreślenia idei. W: T. Lewowicki (red.), Pedagogika we współczesnym dyskursie humanistycznym. Warszawa-Kraków, Impuls, 113–124.
Schütz A., 1967, The phenomenology of the social world. Evanston, Northwestern University Press.
Schütz A., 2005, Świat społeczny i teoria działania społecznego. W: P. Sztompka, M. Kucia (red.), Socjologia. Lektury. Kraków, Znak, 64–70.
Seligman M. E. P., 1975, Helplessness. San Francisco, Freeman.
Seligman M. E. P., 1996, Optymizmu można się nauczyć. Poznań, Media Rodzina.
Seligman M. E. P., 2002, Authentic happiness: using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment. New York, Free Press.
Seligman M. E. P., 2004, Psychologia pozytywna. W: J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa, PWN, 18–32.
Świda H.,1974, Osobowość jako system ustosunkowań wobec świata. „Studia Pedagogiczne”, t. 30. Wrocław, Ossolineum, 151–201.
Taylor R. D., Wang M. C. (red.), 2000, Resilience across contexts: family, work, culture, and community. Mahwah, New Jersey and London, Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Ward T., Maruna S., 2007, Rehabilitation. Beyond the risk paradigm. London-New York, New York University Press.
Wysocka E., 2007, Człowiek a środowisko życia – wybrane aspekty teoretyczno-metodologiczne diagnozy. Warszawa, Żak.
Wysocka E., 2008, Diagnoza w resocjalizacji. Obszary problemowe i modele rozwiązań w ujęciu psychopedagogicznym. Warszawa, PWN.
Wysocka E., 2011, Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ). Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej. Kraków, MEN.
Wysocka E., 2013, Diagnostyka pedagogiczna: nowe obszary i rozwiązania. Kraków, Impuls.
Wysocka E., 2015, Diagnoza pozytywna w resocjalizacji. Model teoretyczny i metodologiczny. Katowice, UŚ.
Wysocka E., Góźdź J., 2011, Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ). Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły podstawowej klas I-III. Kraków, MEN.
Wysocka E., Ostafińska-Molik B., 2014, Nastawienia życiowe młodzieży niedostosowanej społecznie i prawidłowo przystosowanej – analiza porównawcza. „Przegląd Naukowo-Metodyczny, Edukacja dla Bezpieczeństwa”, nr 22(1), 233–254.
Zimmerman M. A., Arunkumar R., 1994, Resiliency research: Implications for schools and policy. “Social Policy Report. Society for Research in Child Development”, nr 4(8), 1–18.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2016.35.2.195
Date of publication: 2017-05-10 11:12:16
Date of submission: 2016-07-28 11:43:25
Statistics
Indicators
Copyright (c) 2017 Ewa Wysocka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.