Disabled Everyday Life in the Context of the Concept of Social Labeling

Iwona Banach

Abstract


Summary:

Introduction

The article deals with issues related to the perception and positioning of people with disabilities in the current space of social life. It was pointed out that the conditions and possibilities of everyday human existence and access to everyday spaces, regardless of the level of fitness, constitute an opportunity to normalize interpersonal relations based on a democratic order.

Evidence-based Facts

It shows the changes that have taken place in the last fifty years in terms of changing attitudes towards people with disabilities, it can be described as a definite departure from the current cultural tradition. Sociological theories may prove useful for the analysis of the social situation and attitudes adopted by society towards people with disabilities. Therefore, in the further part of the article an attempt was made to analyze and explain the situation and the perception of people with disabilities, looking for justification in the theory of social marking. This theory assumes that the main difficulty in the functioning of people with disabilities is the imposition of predetermined behavior in various everyday situations by a healthy and efficient part of society. The concept of social marking, adopting the social model of disability, thus defining it as a restriction in fulfilling social roles.

Summary

The content of the material refers to everyday life considered as the area of social reality closest to man, which he tries to explain in the course of his family life, relationships and relationships with other people, professional work and participation in culture. To explain the attitudes adopted towards people with disabilities, the cited theory of social marking may be used, which allows for a deeper consideration and penetration into the essence of an interesting phenomenon.


Keywords


disabled person, education, democratic society, social significance

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Banach I. (2017). Edukacja w oswajaniu z tematyką niepełnosprawności, W: M. Humeniuk, I. Paszenda (red.). Codzienność jako wyzwanie edukacyjne. (s. 326-334). tom 1. Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.

Barłóg K. (2017). Inkluzja społeczna, edukacyjna a problemy młodych osób z ograniczeniami sprawności, Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 2, 171-183.

Bąbka J., Nowicka A. (2019). Edukacja inkluzyjna, aby nie była iluzją…, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 36, 11-30.

Becker H. S. (2009). Outsiderzy. Studia z teorii dewiacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Blythe S. G. (2010). Harmonijny rozwój człowieka. Warszawa: Świat Książki.

Błeszyńska K. (2001). Niepełnosprawność a struktura identyfikacji społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Chodkowska M. (1993). Kobieta niepełnosprawna: socjopedagogiczne problemy postaw. Lublin: UMCS.

Chrzanowska I. (2009). Problem edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością. Regionalna specyfika czy ogólnopolska tendencja. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Chrzanowska I. (2019). Postawy wobec edukacji włączającej – jakie skutki?, W: Chrzanowska I., Szumski G. (red.). Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole (s. 44-53). Warszawa: Wydawnictwo FRSE.

Dykcik W. (2007). Pedagogika specjalna, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Faure E. (1975), Uczyć się, aby być. Warszawa: PWN.

Flatow E. (2009). Predyspozycja czy predestynacja? Stereotypy płci i rola szkoły w kontekście rozważań o zdrowiu. W: L. Kopciewicz, E. Zierkiewicz (red.), Koniec mitu niewinności? Płeć i seksualność w socjalizacji i edukacji (s. 205-206). Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA.

Gajdzica Z. (2011). Opinie nauczycieli szkół ogólnodostępnych na temat edukacji włączającej uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym w kontekście toczącej się reformy kształcenia specjalnego, W: Gajdzica Z. (red.). Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej (s. 56-79). Sosnowiec: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanitas.

Gustavsson A., E. Zakrzewska-Menterys (1997). Społeczny kontekst upośledzenia. W: A. Gustavsson, E. Zakrzewska-Menterys (red.). Upośledzenie w społecznym zwierciadle (s. 13), Warszawa: Wydawnictwo „Żak”.

Kojder A. (1980). Co to jest teoria naznaczania społecznego? Studia Socjologiczne, 3 (78), s. 45-55.

Kojs W. (2010). Systemy edukacji i ich teorie a pedagogika. W: K. Denek, A. Kamińska, W. Kojs, P. Oleśniewicz (red.). Edukacja jutra. Edukacja w społeczeństwie wiedzy (s. 39-41). Sosnowiec: Wyższa Szkoła Humanitas.

Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) (2003). Pedagogika. Podręcznik akademicki. t. 1. Warszawa: PWN.

Lemert E. (1951). Social Pathology. A Systemathic Approach to the Theory of Sociopathic Behavior. New York: McGraw-Hill.

Lipiec J. (2000). Droga do demokracji. W: K. Marzec-Holka (red.). Społeczeństwo, demokracja, edukacja. Nowe wyzwania w pracy socjalnej (s. 23-24). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelnianie Akademii Bydgoskiej.

Marszałek L. (2006). Niepełnosprawność, kobiecość, rodzina. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Marszałek L. (2007). Społeczny kontekst niepełnosprawności (s. 339-353). Seminare. Poszukiwania naukowe 24.

Muszyński H. (1980). Zarys teorii wychowania. Warszawa: PWN.

Okoń W. (2001). Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Ostrowska A. (1976), Socjologia kalectwa i rehabilitacji. Wybrane problemy. Kraków: PAN IFiS.

Rudek I. (2012a). Kobieta niepełnosprawna – predestynacja czy transformacja funkcjonowania społecznego? W: B. A. Orłowska, P. Prüfer (red.). Globalno-lokalne wyzwania uczelni wyższych związane z niepełnosprawnością (s. 37-50). Gorzów Wielkopolski: Wydawnictwo Naukowe PWSZ.

Rudek I. (2012b). Rodzina w procesie konstruowania obrazu osób niepełnosprawnych. Rola płci w niepełnosprawności. W: K. Ferenz, E. Kowalska (red.). Wychowanie w rodzinie. Odmienne sytuacje i nowe zadania (s. 165-186). Tom VI. Jelenia Góra: Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa.

Rudek I. (2011). Media w kreowaniu wizerunku osób z niepełnosprawnością. Szczególna rola telewizji. W: I. Chrzanowska, B. Jachimczak, D. Podgórska-Jachnik (red.). Miejsce Innego we współczesnych naukach o wychowaniu. Inny wobec wyzwań współczesnego świata (s. 43-51). Tom 4. Łódź: Wydawnictwo Naukowe WSP.

Smolski R. (1999). M. Smolski, E. H. Stadtmuller, Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska, Wrocław: Wydawnictwo Europa.

Szumski G. (2010). Wokół edukacji włączającej. Efekty kształcenia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w klasach specjalnych, integracyjnych i ogólnodostępnych, Warszawa: Wydawnictwo APS.

Wojtyła K. (1983). Elementarz etyczny, Lublin: TN KUL.

Zamkowska A. (2016). Szkoła siecią wsparcia i elementem sieci, W: Gajdzica Z., Bełza M. (red.). Inkluzja edukacyjna. Idee, teorie, koncepcje, modele edukacji włączającej a wybrane aspekty praktyki edukacyjnej (s. 57-66). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Znaniecki F. (1979). Nauki o kulturze. Warszawa: PWN.

Źródło internetowe:

Wyczesany J. Niepełnosprawność jako problem społeczny. Konspekt. 2-3/2006 (26); http://www.up.krakow.pl/konspekt/27/index.php?i=004, pobrano 28.09.2017




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2021.40.3.179-197
Date of publication: 2021-11-23 10:35:47
Date of submission: 2020-11-27 18:00:06


Statistics


Total abstract view - 1308
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 1391

Indicators





Copyright (c) 2021 Iwona Banach

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.