Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Nauczyciele sierot w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności w latach 1817–1912
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu było ukazanie pracy nauczycieli w szkole codziennej i szkole rzemiosł Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie w latach 1817–1912. Uczący w nich nauczyciele stwarzali sierotom przebywającym w zakładzie Towarzystwa możliwość zdobycia elementarnej wiedzy oraz podstawowych umiejętności, które mogły ułatwić im znalezienie zatrudnienia po wyjściu spod opieki Towarzystwa. Funkcję wspierającą, jak również kontrolującą pracę nauczyciela pełniła powołana w 1874 r. Komisja Szkolna. W 1912 r. szkoła została zlikwidowana, sieroty przeniesiono do szkół miejskich w Krakowie. Zadaniem nauczyciela była pomoc w nauce dzieciom oraz sprawowanie wspólnie z Siostrami Miłosierdzia opieki nad sierotami w zakładzie Towarzystwa.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bąk J., 1975, Opieka społeczna nad sierotami w Krakowskiem Towarzystwie Dobroczynności w latach 1816–1916. „Rocznik Krakowski” XLVI, 99–112.
Dziewiąte posiedzenie Rady Ogólnej dnia 6 listopada 1911. W: Protokół z posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności począwszy od Stycznia 1909, sygn. TD 319, rękopis (dalej: rękop.).
Encyklopedia katolicka, 1973, F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski (red.), t. 1. Lublin, Wydawnictwo Naukowe KUL.
Encyklopedia Krakowa, 2000, A. H. Stachowski (red. prowadz.). Warszawa–Kraków, Wydawnictwo PWN.
Ewa Barnaś -Baran Głębocki J. T., 1852, Zakłady ku ulżeniu cierpieniom bliźnich obecnie w Krakowie istniejące. Z krótką wzmianką o dawniejszych, a dziś nie istniejących instytucyach tego rodzaju. Kraków.
Głębocki J. T., 1868, Dawniejsze zakłady dobroczynne, tak zwane Szpitale Krakowskie. W: Pamiętnik Towarzystwa Dobroczynności Krakowskiego wydany z powodu obchodzonego w d. 24 i 25 czerwca 1866 r. pięćdziesiąt-letniego Jubileuszu wskrzeszenia w roku 1816 tegoż Towarzystwa. Kraków.
Haratyk A., 2002, Rozwój opieki nad dziećmi i młodzieżą w Galicji doby autonomicznej. Wrocław, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.
Historya Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności od 1814 do 1852 r., 1863. W: Kalendarz wydany przez Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności za rok 1863. Warszawa.
Instrukcya dla Komisyi Szkolnej w Krakowskiem Towarzystwie Dobroczynności, 1874. Kraków.
Instrukcya dla nauczyciela szkoły sierót w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności, 1875. Kraków.
Kępski C., 1990, Lubelskie Towarzystwo Dobroczynności (1815–1952). Lublin, Wydawnictwo UMCS.
Kępski C., 2003, Idea miłosierdzia a dobroczynność i opieka. Lublin, Wydawnictwo UMCS.
Kilka słów o dobroczynnych i miłosiernych zakładach wraz z treścią historyczną założenia szkoły początkowej dla sierot pod opieką Towarzystwa Dobroczynności W. M. Krakowa zostających, 1839. W: Rocznik Towarzystwa Dobroczynności Wolnego Miasta Krakowa z roku 1838. Kraków.
Markiewiczowa H., 1990, Działalność wychowawczo-opiekuńcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności w latach 1814–1914. „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 33 (2), 196–206.
Markiewiczowa H., 1993, Działalność Wileńskiego Towarzystwa Dobroczynności w początkach XIX stulecia. „Kultura i Edukacja”, 117–124.
Markiewiczowa H., 2002, Działalność opiekuńczo-wychowawcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności 1814–1914. Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Meissner A. (red.), 2002, Galicja i jej dziedzictwo. T. 16: Opieka nad dzieckiem w Galicji. Rzeszów, Wydawnictwo URz. „Nowa Reforma” 28.06.1889, 146.
Organizacya i Ustawy Towarzystwa Dobroczynności wolnego Miasta Krakowa., 1817, Kraków.
Pamiętnik Towarzystwa Dobroczynności Krakowskiego wydanym z powodu obchodzonego w d. 24 i 25 czerwca 1866 r. pięćdziesiąt-letniego Jubileuszu wskrzeszenia w roku 1816 tegoż Towarzystwa., 1868, Kraków, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Piotrowska-Marchewa M., 2004, Nędzarze i filantropi. Problem ubóstwa w polskiej opinii publicznej w latach 1815–1863. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Posiedzenie dnia 16.03.1817. W: Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. TD 7, rękop.
Posiedzenie dnia 27.04.1817. W: Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. TD 7, rękop.
Posiedzenie dnia 8.02.1817. W: Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. TD 7, rękop.
Posiedzenie Rady Ogólnej z dnia 3.06.1912. W: Protokół z posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności począwszy od Stycznia 1909, sygn. TD 319, rękop.
Posiedzenie Rady Ogólnej z dnia 9 maja 1912. W: Protokół z posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności począwszy od Stycznia 1909, sygn. TD 319, rękop.
Posiedzenie XXXII dnia 9.11.1817. W: Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. TD 7, rękop.
Posiedzenie zwyczajne Rady Ogólnej w dniu 13.06.1858 odbyte. W: Piąty tom Protokołu obrad Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od roku 1855–1860, sygn. TD 6, rękop.
Posiedzenie zwyczajne Rady Ogólnej w dniu 6.03.1859 odbyte. W: Piąty tom Protokołu obrad Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od roku 1855–1860, sygn. TD 6, rękop.
Posiedzenie zwyczajne Rady Ogólnej z 9.12.1859. W: Piąty tom Protokołu obrad Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od roku 1855–1860, sygn. TD 6, rękop.
Programma popisów publicznych uczniów Liceum Krakowskiego ś. Anny z roku szkolnego 1842/1843 w Amfiteatrze Nowodworskim od dnia 17 do 31 lipca 1843 roku od godziny 3 do 7 mej odbywać się mających na które Prorektor i zgromadzenie Professorów zapraszają, 1843, Kraków.
Protokół z posiedzenia nadzwyczajnego odbytego w dniu 20.02.1885 r. o godzinie 4 po południu w Sali Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego przy ulicy Siennej. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia nadzwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 17.05.1885. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia R. O. T. D. w Krakowie spisany dnia 6.10.1913. W: Protokół z posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności począwszy od Stycznia 1909, sygn. TD 319, rękop.
Protokół z posiedzenia Rady Ogólnej zwyczajnego w dniu 4.04.1886. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 18.06.1882 r. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 5.02.1882. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 22.04.1883. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 23.12.1883. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 12.06.1892. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 5.07.1888. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 5.05.1889. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 7.02.1892. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 8.06.1890. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół Zgromadzenia Ogólnego Członków Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w d. 9-tym grudnia 1886 r. w celu wybrania nowej Rady Ogólnej Towarzystwa dobroczynności na okres lat 6-ciu poczynając od d. 9 grudnia 1886 r. do d. 9 grudnia 1892 r. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.
Protokół Zgromadzenia Ogólnego Członków Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 9 grudnia 1889 r. w celu wyborów uzupełniających Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności na następny okres lat 3 poczynając od d. 9 grudnia 1889 do d. 9 grudnia 1892 stosownie do §14 Statutu Towarzystwa Dobroczynności. W: Ósmy Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie rozpoczęty dnia 4 lipca 1875 do 4 września 1892, sygn. 8, rękop.
Protokół Zgromadzenia Ogólnego Członków Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 9.12.1892 r. w celu wyborów Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności na następny okres lat 3 poczynając od d. 9 grudnia 1892 r. do d. 9 grudnia 1895 r. stosownie do §14 statutu Towarzystwa Dobroczynności. W: Protokoły posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1892 do 1908, sygn. 9, rękop.
Przeniosło M., 2008, 2010, Dobroczynność i pomoc społeczna na ziemiach polskich w XIX, XX i na początku XXI wieku, t. 1, 2. Kielce, Kieleckie Towarzystwo Naukowe.
Puszka A., 2013, Działalność opiekuńczo-wychowawcza Zakonu Sióstr Miłosierdzia Wincentego A Paulo w Lublinie w XIX i XX wieku. Lublin, Wydawnictwo Naukowe KUL.
Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1912, 1913, Kraków.
Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z 1877, 1878, Kraków.
Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z 1912, 1913, Kraków.
Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1889, 1890, Kraków.
Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1907, 1908, Kraków.
Rocznik Towarzystwa Dobroczynności Miasta Krakowa z roku 1874, 1875, Kraków.
Rocznik Towarzystwa Dobroczynności Wolnego Miasta Krakowa z roku 1838, 1839, Kraków.
Rocznik Towarzystwa Dobroczynności za rok 1886, 1887, Kraków.
Sesja dnia 15.06.1845. W: Czwarty Protokół Posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od roku 1844, sygn. 4, rękop.
Sprawozdanie Komisji Szkolnej, 1890, W: Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności za rok 1889. Kraków.
Statut Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie z 1874 roku, 1874, Kraków.
Statut Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie z 1839 roku, 1839, Kraków.
Statut Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie z 1885, 1885, Kraków.
Statut Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie, 1901, Kraków, Biblioteka Jagiellońska Dział Rękopisów, sygn. 9716 III.
Surdacki M., 2002, Losy dzieci porzuconych w społeczeństwie europejskim do XX wieku. W: Dziecko w rodzinie i społeczeństwie. Dzieje nowożytne, K. Jakubiak, W. Jamrożek (red.), t. 2. Bydgoszcz, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
Wiadomości o czynnościach Wileńskiego Towarzystwa Dobroczynności od czasu jego utworzenia do dnia 1 stycznia 1819 r. przez Sekretarza Towarzystwa Ignacego Jundziłła ułożona, 1819, Wilno.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2016.35.4.31
Data publikacji: 2017-06-22 12:00:42
Data złożenia artykułu: 2016-10-20 10:34:45
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2017 Ewa Barnaś-Baran
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.