Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
O potrzebie/konieczności rozwijania kompetencji komunikacyjnych przyszłych nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej
Streszczenie w języku polskim
Na komunikacji między nauczycielem a uczniem opiera się cały proces edukacyjny. Interakcje z dziećmi determinują efekty edukacyjne i bez wątpienia mają wpływ na atmosferę w klasie. Można zatem powiedzieć, że sukces w zawodzie nauczycielskim w znacznej mierze zależy od kompetencji komunikacyjnych nauczyciela, warunkujących nawiązywanie pozytywnych kontaktów z uczniami, jak też ich rodzicami. Kompetencje te nabierają szczególnego znaczenia w przypadku edukacji dzieci w młodszym wieku szkolnym, co wynika z faktu, że interakcje między nauczycielem a dziećmi na tym etapie edukacji są długotrwałe. Artykuł prezentuje rozważania wokół zagadnienia wielowymiarowości kompetencji komunikacyjnych i ich znaczenia w pracy nauczyciela – organizatora i realizatora procesu edukacji. Po dokonaniu przeglądu dotychczasowych badań dotyczących umiejętności komunikacyjnych nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej przedstawione zostały wyniki badań własnych przeprowadzonych w grupie studentek II roku pedagogiki wczesnoszkolnej i przedszkolnej. W zakończeniu podjęto rozważania związane z koniecznością rozwijania u kandydatów na nauczycieli szeroko rozumianych kompetencji komunikacyjnych, które w przyszłości zadecydują o ich profesjonalizmie zawodowym.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Adler R.B., Rosenfeld L.B., Proctor II R.F., 2006, Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Poznań, Dom Wydawniczy Rebis.
Bocheńska K., 2006, Szach-mat, czyli o komunikacji w rzeczywistości szkolnej. Warszawa, WSiP.
Czerepaniak-Walczak M., 1997, Aspekty i źródła profesjonalnej refleksji nauczyciela. Toruń, Wydawnictwo Edytor.
Denek K., 1998, O nowy kształt edukacji. Toruń, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
Eisenberg N., 2005, Empatia i współczucie. W: M. Lewis, J. M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. Gdańsk, GWP, 849–867.
Godlewska B., 1997, Stymulowanie aktywności twórczej jako wymóg skutecznej komunikacji interpersonalnej. W: A. A. Kotusiewicz, G. Koć-Seniuch, J. Niemiec (red.), Myśl pedeutologiczna i działanie nauczyciela. Warszawa–Białystok, Wydawnictwo Żak, 248–264.
Gordon T., 2007, Wychowanie bez porażek w szkole. Warszawa, Instytut Wydawniczy Pax.
Karoń J., 2014, Za zamkniętymi drzwiami klasy szkolnej – przemoc werbalna w komunikacji nauczyciela z dziećmi, „Problemy wczesnej edukacji”, nr 4, 121–136.
Koć-Seniuch G., 1995, Komunikacja pedagogiczna i jej konteksty edukacyjne. W: G. Koć-Seniuch (red.), Nauczyciel i uczniowie w sytuacjach szkolnych. Białystok, Wydawnictwo Trans Humana, 127–158.
Kwaśnica R., 2004, Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika, podręcznik akademicki, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 291–323.
Lachawiec M., 2009, Komunikacja społeczna w edukacji w ujęciu badań empirycznych. W: K. Czerwiński, W. J. Maliszewski (red.), Funkcje i modele komunikacji społecznej w edukacji a kompetencje nauczyciela. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, 223–238.
Łasiński G, 2000, Sztuka prezentacji. Poznań, Wydawnictwo eMPi².
Malinowska J., 2010, Wymiary u/formowania kompetencji komunikacyjnych nauczycieli – refleksja na edukacją. Z badań własnych na kompetencjami komunikacyjnymi nauczycieli. „Przegląd Pedagogiczny”, nr 2, 74–85.
Mądry-Kupiec M., 2011, Komunikacja werbalna nauczyciela i ucznia na lekcji. Kraków, Wydawnictwo Impuls.
Pankowska D., 2010, Porozumiewanie się w procesie kształcenia. W: D. Pankowska, T. Sokołowska-Dzioba (red.), Kompetencje nauczyciela przedmiotów zawodowych. Część 1, Praca dydaktyczna. Lublin, Wydawnictwo UMCS, 45–76.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. W: Dziennik Ustaw 2012, poz. 131.
Sikorski W., 2011, Niewerbalna komunikacja interpersonalna. Doskonalenie przez trening. Warszawa, Wydawnictwo Difin.
Sikorski W., 2013, Bezpośredniość niewerbalna w kreowaniu postawy nauczyciela jako niespecyficznego czynnika w oddziaływaniach pedagogicznych. „Krakowskie Studia Małopolskie”, nr 18, 344–362.
Strykowski W., Strykowska J., Pielachowski J., 2003, Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej. Poznań, Wydawnictwo eMPi².
Szempruch J., 2008, O funkcjonowaniu zawodowym nauczyciela w zmieniającej się szkole. W: M. Blachnik-Gęsiarz, D. Kukla (red.), Profil kompetentnego nauczyciela w europejskiej szkole. Częstochowa, Wydawnictwo WSL, 9–20.
Szkolak A., 2011, Kompetencje interpretacyjne i komunikacyjne nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej - komunikat z badań własnych. W: J. Szempruch, E. Zyzik, M. Parlak (red.), Nauczyciel i uczeń w przestrzeni edukacyjnej, Kielce, Wydawnictwo Libron, 77–87.
Sztejnberg A., 2001, Podstawy komunikacji społecznej w edukacji. Wrocław, Wydawnictwo Astrum.
Wawrzyniak R., 2004, Kompetencje komunikacyjne nauczyciela w aspekcie etycznym. W: A. Tchorzewski (red.), Rola wartości i powinności moralnych w kształtowaniu świadomości profesjonalnej nauczyciela. Bydgoszcz, Wydawnictwo Uczelniane WSP, 175–181.
Zbróg P., 2008, O konieczności włączenia kształcenia komunikacji interpersonalnej w toku studiów nauczycielskich. W: K. Sujak-Lesz (red.), Kształcenie nauczycieli w szkole wyższej. Wybrane zagadnienia. Wrocław, Oficyna Wydawnicza Atut, 77–84.
Żytko M., 2010, Pozwólmy dzieciom mówić i pisać – w kontekście badań językowych trzecioklasistów. Warszawa, CKE.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2016.35.3.271
Data publikacji: 2017-06-07 13:31:22
Data złożenia artykułu: 2016-05-17 12:26:30
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2017 Anna Grabowiec, Agnieszka Bochniarz
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.