Postrzeganie mężczyzn wykonujących zawód nauczyciela przez studentów kierunków nauczycielskich

Anna Małgorzata Dudak

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Inspiracją do podjęcia badań nad postawami wobec stereotypów w zawodach sfeminizowanych były zmieniające się role społeczne, w tym zawodowe, wyzwania wobec stereotypowego podziału na role męskie i kobiece, a także rosnąca liczba mężczyzn wybierających zawody sfeminizowane.

Cel badań: Celem badań było zdiagnozowanie komponentu emocjonalno-oceniającego postaw studentów studiów nauczycielskich wobec mężczyzn pracujących w zawodzie sfeminizowanym na przykładzie profesji nauczycielskiej.

Metoda badań: W badaniach posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, przy zastosowaniu dyferencjału semantycznego (Osgood i in., 1957) do zbadania nastawienia studentów studiów nauczycielskich wobec mężczyzn w zawodzie sfeminizowanym na przykładzie profesji nauczycielskiej.

Wyniki: Badania ujawniły, że studenci wykazują relatywnie pozytywne nastawienie emocjonalne wobec mężczyzn podejmujących pracę w zawodzie nauczycielskim, szczególnie wobec kwestii wykonywania tego zawodu przez mężczyzn ze względu na zainteresowania i możliwość realizacji swoich aspiracji. Badani najgorzej ocenili mężczyzn w zawodach sfeminizowanych wobec faktu wykonywania tego zawodu z braku innych możliwości oraz ich nieporadności życiowej, warto jednak podkreślić, że postawy te były na poziomie przeciętnym.

Wnioski: W postawie badanych można dostrzec pozytywne nastawienie do zachodzących zmian w odbiorze podejmowania ról i zadań wyznaczonych przez stereotypy płci. Płeć i stereotypowa ocena predyspozycji do wykonywania określonej pracy nie powinna stanowić istotnej bariery w realizowaniu własnych zamierzeń zawodowych.


Słowa kluczowe


mężczyzna, zawód nauczycielski, student, studia nauczycielskie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Blau, F., Ferber, M., Winkler, A. (2006). The economics of women, men, and work. Upper Saddle River, Pearson, Prentice Hall.

Blau, F.D., Kahn, L.M. (2000). Gender Differences in Pay. Journal of Economic Perspectives, American Economic Association, vol. 14(4), 75-99.

Bradley K. (2000). The Incorporation of Women into Higher Education: Paradoxical Outcomes? Sociology of Education, 73, 1-18.

Chmura-Rutkowska I., Ostrouch J. (2007). Mężczyźni na przełęczy życia: studium socjopedagogiczne. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Cross, S., Bagilhole, B. (2002). Girls`Jobs for the Boys? Men, Masculinity and Non-Traditional Occupations. Gender, Work and Organization, vol. 9(2), 204-226, doi: https://doi.org/10.1111/1468-0432.00156

Darling-Hammond, L. (2000). How Teacher Education Matters. Journal of Teacher Education, vol. 51, No.3, 166-173.

Domagała, P., Kretowicz, K., Żuralska, R. (2013). Percepcja mężczyzn wykonujących zawód pielęgniarza w społeczeństwie. Problemy Pielęgniarstwa, 21(4), 462-470.

Domański, H. (1999). Prestiż. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego.

Dudak, A. (2020). Motywy wyboru przez mężczyzn zawodów sfeminizowanych. W S.M. Kwiatkowski, M. Piorunek (Red.), Jednostka. Edukacja. Organizacja wobec przemian rynku pracy (s. 29-38). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Dzwonkowska-Godula K. (2009). Macierzyństwo i ojcostwo jako nowe doświadczenie kobiety i mężczyzny. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 34, 107-125.

Folga, A. (2016). Wizerunek bibliotekarza w opinii studentów I roku Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis FOLIA 210, Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, XIV, 153-165, https://doi.org/10.24917/20811861.14.10

Fuszara, M. (Red.). (2008). Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce. Wydawnictwo Trio.

Gromkowska-Melosik, A. (2013). Feminizacja zawodu nauczycielskiego – „różowe kołnierzyki” i paradoksy rynku pracy. Studia Edukacyjne, 25, 75-90.

Gromkowska-Melosik, A. (2014). Dystrybucja sukcesu edukacyjnego wśród kobiet i mężczyzn. Studium z pedagogiki porównawczej. Studia Edukacyjne, 31, 59-71.

Huffman, M. (2004). Gender Inequality Across Local Wage Hierarchies. Work and Occupations, 31; 323-345. https://doi.org/10.1177/0730888404266384

Janicka, K. (1995). Kobiety i mężczyźni w strukturze społeczno-zawodowej: podobieństwa i różnice. W A. Titkow, H. Domański (Red.), Co to znaczy być kobietą w Polsce (s. 89-91). Instytut Socjologii i Filozofii PAN.

Jelonek, M., Kocór, M., Worek, B. (2017). Kandydaci do zawodu nauczyciela – kompetencje i zaangażowanie w ich rozwój. W J. Madalińska-Michalak (Red.), O nową jakość edukacji nauczycieli (s. 177-203). Wyd. UW.

Kamińska-Berezowska, S., Suchacka, M. (2015). Socjologiczne uwarunkowania problemów zadowolenia z pracy i rozwoju zawodowego bibliotekarzy. Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy, 4 (42), 117-138.

Kapała, W., Rucki, P. (2008). Mężczyźni w polskim pielęgniarstwie. Jak widzą i oceniają swój zawód polscy pielęgniarze. Pielęgniarstwo polskie, 1(27), 7-13. https://doi.org/10.20883/issn.0860-8466.

Klimczak-Ziółek, J. (2005). Bibliotekarz jako zawód sfeminizowany – przyczyny i skutki. W Z. Dacko-Pikiewicz, M. Chmielowska (Red.), Rola biblioteki narodowej w tworzeniu społeczeństwa wiedzy (s. 105-124). Wyd. WSB.

Kluczyńska, U. (2012). (Nie)obecność mężczyzn w pielęgniarstwie – funkcjonujące stereotypy i ich konsekwencje. Nowiny Lekarskie, 81, 5, 564-568.

Kluczyńska, U. (2017). Mężczyźni w pielęgniarstwie. W stronę męskości opiekuńczej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego.

Korthagen, F.A.J., Kessels, J.P.A.M. (1999). Linking Theory and Practice: Changing the Pedagogy of Teacher Education. Educational Researcher, 28, 4, 4-17.

Kuropatwa, A. (2014). Problem dyskryminacji kobiet – analiza wybranych teorii neoklasycznych opartych na założeniu o niekonkurencyjnych rynkach pracy. Ekonomia – Wroclaw Economic Review, 20, 4, 53-68.

Lipińska-Grobelny, A., Goździk, I. (2012). Płeć psychologiczna a zadowolenie z pracy w zawodach stereotypowo męskich i kobiecych. Medycyna Pracy, 63, 5, 531-540.

Marcinkowski, P. (2005). Bibliotekarz. Stereotyp czy wizerunek?. W E. Bieniasz, K. Serwatko, B. Jaskowska (oprac.), Tradycja i nowoczesność bibliotek akademickich: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (s. 93-106).

Wydawnictwo Biblioteki Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Marody, M., Giza-Poleszuk, A. (2004). Przemiany więzi społecznych. Wyd. Naukowe Scholar.

Mika, S. (1981). Psychologia społeczna. PWN.

Osgood, C.E., Suci, G.J., Tannenbaum, P.H. (1957). The measurement of meaning. Universitate Illinois Press.

Pokrzywa, M. (2016). Feminizacja zawodu pracownika socjalnego. W J. Husár, M. Machalová, T. Hangoni, B. Kuzyšin (Red.), Nová sociálna edukácia človeka iv (duchovné, antropologické, filozofické, psychologické a sociálne aspekty terapie, výchovy, vzdelávania a poradenstva dneška) (s. 154-164). Wydawnictwo Prešovská univerzita v Prešove.

Pokrzywa, M. (2017). Segregacja płciowa na rynku pracy na przykładzie zawodu pracownika socjalnego – przyczyny i konsekwencje. Młoda Humanistyka.com, Wydanie specjalne, 3. Pobrane 22 Października 2020 z http://www.humanistyka.com/index.php/MH/article/view/110/99.

Reszke, I. (1991). Nierówności płci w teoriach. PAN.

Shen-Miller, D., Smiler, A.P. (2015). Men in Female-Dominated Vocation: A Rationale for Academic Study and Introduction to the Special Issue. Sex Roles, 72, 269-276.

https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s11199-015-0471-3.

Simpson, R. (2009). Men in Caring Occupations: Doing Gender Differently. Basingstoke, UK: Palgrave Macmillan.

Smulyan, L. (2004). Redefining Self and Success: Becoming Teachers and Doctors. Gender and Education, 16(2), 225-245.

Stochmiałek, J. (2014). Koncepcja użyteczności społeczno-zawodowej kształcenia pedagogów. W R. Bera, K. Klimkowska, A. Dudak (Red.), Jakość kształcenia w szkole wyższej. Obszar nauk pedagogicznych (s. 159-174). Wyd. UMCS.

Walczak, D. (2016). Prestiż zawodu nauczyciela w percepcji różnych aktorów życia szkoły. Studia z Teorii Wychowania, Tom VII, 4(17), 93-115.

Whitaker, T. (2008). Who Wants to Be a Social Worker? Career Influences and Timing. NASW Membership Workforce Study.

Washington DC: National Association of Social Workers.

Ziarkowski, D.(2019). Zaufaj mi, jestem bibliotekarzem czyli mężczyzna w bibliotece. Biblioteka i Edukacja, 16, 111-120.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2022.41.4.39-51
Data publikacji: 2022-12-28 11:12:46
Data złożenia artykułu: 2022-10-17 18:38:06


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1245
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 746

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2022 Anna Małgorzata Dudak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.