Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Samoocena stanu wiedzy o dysleksji i umiejętności pracy z dziećmi zagrożonymi ryzykiem dysleksji wśród nauczycieli nauczania początkowego
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Samoocena odnosi się do opinii, poglądów, postaw, sądów, własnej wiedzy, możliwości, umiejętności, uzdolnień i osiągnięć posiadanych przez jednostkę. Jest jednym z czynników regulujących funkcjonowanie człowieka zarówno w obszarze życia osobistego, jak i zawodowego. Adekwatna samoocena sprzyja stawianiu realistycznych zadań i celów możliwych do osiągnięcia.
Cel badań: Głównym celem badań było poznanie samooceny na temat stanu wiedzy o dysleksji i umiejętności pracy z dziećmi zagrożonymi ryzykiem dysleksji wśród nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej. Próbę badawczą stanowiło 239 nauczycieli klas I–III pracujących w szkołach znajdujących się na terenie miasta Łodzi. W badaniu została wykorzystana losowa próba imienna.
Metoda badań: W badaniu posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, techniką ankiety oraz kwestionariuszem ankiety. W obliczeniach statystycznych wykorzystano testy: Kruskala-Wallisa, U Manna-Whitneya, współczynnik korelacji rho-Spearmana. Jako poziom istotności przyjęto p ≤ 0,01; 0,05.
Wyniki: Wyniki badań wskazują na bardzo wysoką i wysoką samoocenę nauczycieli w zakresie wiedzy o dysleksji oraz umiejętności pracy z dzieckiem z dysleksją. Głównym źródłem pozyskiwania tej wiedzy i umiejętności jest edukacja pozaformalna i nieformalna. Cechy różnicujące samoocenę badanych na temat dysleksji to forma odbytej edukacji, liczba odbytych szkoleń oraz aktualna liczba uczniów w klasie z dysleksją.
Wnioski: Istnieje potrzeba wyeksponowania w programie akademickiego kształcenia nauczycieli treści związanych z przygotowaniem do pracy z dziećmi zagrożonymi ryzykiem dysleksji. Ważne jest też planowanie rozwoju zawodowego wszystkich nauczycieli, bez względu na ich staż pracy, obejmującego dalszą edukację na temat dysleksji. Kształcenie takie powinno odbywać się cyklicznie. Ponadto istotne jest też zawiązanie w szkole zespołu wspierającego i doradczego, w którym nauczyciele mogliby praktykować zdobytą wiedzę i umiejętności.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bogdanowicz, M. (2006). Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. W: G. Krasowicz-Kupis (red.). Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Bogdanowicz, M. (2007). Świadomość dysleksji w Polsce – badania porównawcze. W: M. Kostka-Szymańska, G. Krasowicz-Kupis (red.). Dysleksja. Problem znany czy nieznany? (s. 13–35). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Bogdanowicz, M. (2009). Fakty, mity i kontrowersje wobec diagnozy. W: G. Krasowicz-Kupis (red.). Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy (s. 16–25). Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Bogdanowicz, M., Adryjanek, A. (2005). Uczeń z dysleksją w szkole: poradnik nie tylko dla polonistów. Gdynia: Operon.
Dąbrowska, M. (2001). O dysleksji. Seminare. Poszukiwania naukowe, nr 17, 340–344.
Domagała, A., Mirecka, U., Muzyka-Furtak, E. (2016). Dysleksja rozwojowa-wiedza i doświadczenie własne przyszłych logopedów. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, nr 1, 182–192.
Filas, R. (1993). Droga do zawodu a skutki selekcji. O problemie selekcji negatywnej do zawodu nauczyciela raz jeszcze. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie. Prace Socjologiczne, (1), 71–86.
Firkowska-Mankiewicz, A. (2001). Edukacja włączająca zadaniem na dziś polskiej szkoły (Edukacja N). Warszawa: Forum Inicjatyw Oświatowych.
Gurycka, A. (1979). Poczucie bezpieczeństwa jako podstawowa determinanta aktywności społecznej uczniów. W: I. Obuchowska, O. Owczynnikowa, J. Reykowski (red.). Badania nad osobowością dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kaja, B. (Red.). (2003). Diagnoza dysleksji. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
Kazimierowicz, M. (2008). Czy awans oznacza zmianę? Nowa Szkoła, nr 9, 34–38.
Kirenko, J., Zubrzycka-Maciąg, T. (2011). Współczesny nauczyciel. Studium wypalenia zawodowego. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Korabiowska-Nowacka, K. (1974). Procedura badań przydatności do pracy absolwentów szkół zawodowych. Warszawa: Ossolineum.
Kościelak, R. (1987). Poczucie umiejscowienia kontroli i samoocena młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu lekkim. Uniwersytet Gdański.
Kot, S. M., Jakubowski, J., Sokołowski, A. (2007). Statystyka. Podręcznik dla studiów ekonomicznych. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Kowaluk-Romanek, M. (2017). Dysleksja. Czy taki diabeł straszny, jak go malują? Lubelski Rocznik Pedagogiczny, nr 35 (3), 308–313.
Kowaluk-Romanek, M. (2019). Ryzyko dysleksji a strategie radzenia sobie w sytuacjach trudnych społecznie przez dzieci w młodszym wieku szkolnym. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, nr 38 (3), 271–283.
Kowaluk, M. (2003). Stan wiedzy nauczycieli na temat osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. W: Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska (red.). Integracja osób niepełnosprawnych w edukacji i interakcjach społecznych (s. 379–387). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kowaluk, M. (2012). O krok od bezradności, czyli nauczyciel wobec uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. W: J. Kirenko, T. Zubrzycka-Maciąg, D. Wosik-Kawala (red.). Wychowawcza rola szkoły (s. 249–269). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kulas, H. (1986). Samoocena młodzieży. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kwiatkowski, S. T. (2018). Stopień awansu zawodowego nauczycieli szkół podstawowych a poziom ich inteligencji emocjonalnej i kompetencji społecznych. Studia z Teorii Wychowania, nr 9 3(24), 105–154.
Lisowska, E. (2017). Zawodowe uwarunkowania zadowolenia z pracy wśród nauczycieli. Forum Pedagogiczne, nr 7 (1), 227–244.
Michalak, J. (2007). Uwarunkowania sukcesów zawodowych nauczycieli. Studium przypadków. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Niebrzydowski, L. (1974). Zależność planów i dążeń życiowych uczniów klas V–VIII od posiadanej samooceny. Psychologia Wychowawcza, nr 3, 359–366.
Niebrzydowski, L. (1976). O poznaniu i ocenie samego siebie na przykładzie młodzieży dorastającej. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Nowacki, T. (2004). ,. W: Leksykon pedagogiki pracy (s. 2005). Instytut Technologii Eksploatacji.
Oszwa, U., Kasperek, K. (2017). Wiedza nauczycieli przedszkoli na temat zaburzeń rozwojowych w kontekście specjalnych potrzeb edukacyjnych. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, nr 12 (1 (43)), 79–98.
Ożga, B. (2019). Stan wiedzy nauczycieli polonistów na temat problemów językowych związanych z dysleksją u uczniów klas IV–VI szkoły podstawowej. Głos- Język- Komunikacja, nr 6, s. 225–244.
Pawluk-Skrzypek, A. Jurewicz, M. (2019). Przygotowanie nauczycieli wczesnej edukacji do udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej–uczelniana fikcja czy realne możliwości? Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, (1), 59–69.
Pyżalski, J. (2010). Skutki oddziaływania warunków pracy na polskich nauczycieli. W: J. Pyżalski, D. Merecz (red.). Psychospołeczne warunki pracy polskich nauczycieli. Pomiędzy wypaleniem zawodowy a zaangażowaniem (s. 31–46). Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Selikowitz, M. (1999). Dysleksja i inne trudności w uczeniu się. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.
Sztabiński, P., Sawiński, Z., Sztabiński, F. (2005). Fieldwork jest sztuką. Jak dobrać respondenta, skłonić do udziału w wywiadzie, rzetelnie i sprawnie zrealizować badanie. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Tomaszewska, A. (2001). Prawo do nauki dziecka z dysleksją rozwojową w świadomości nauczycieli. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Tyszkowa, M. (1972). Problemy psychicznej odporności dzieci i młodzieży. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Wiłkomirska, A. (2005). Ocena kształcenia nauczycieli w Polsce. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Wiłkomirska, A. (2011). Awans zawodowy nauczycieli – „brzydkie kaczątko” reformy edukacji. Studia Pedagogiczne, nr LXIV, 159–171.
Wosińska, W. (2004). Psychologia życia społecznego. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2021.40.4.129-152
Data publikacji: 2021-12-31 11:12:58
Data złożenia artykułu: 2021-07-20 15:48:50
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2021 Marcin Muszyński, Aleksandra Piotrowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.