Mowa pogardy i nienawiści: charakterystyka, uwarunkowania i konsekwencje

Streszczenie w języku polskim

Mowa nienawiści definiowana jest jako przemoc werbalna wobec grup mniejszościowych. Jej emocjonalnym podłożem jest pogarda, która uruchamia gniew i wstręt, stąd uzasadnione wydaje się mówienie o „mowie pogardy i nienawiści” jako rozpowszechniającym się zjawisku społecznym, prowadzącym w efekcie do uogólnionego pogorszenia się postaw wobec mniejszości. Ekspozycja na mowę nienawiści prowadzi też do zjawiska desensytyzacji – im częstszy jest kontakt z mową nienawiści w otoczeniu, tym bardziej ludzie się z nią oswajają i przestają postrzegać mowę nienawiści jako poważny problem społeczny. Odgrywa ona ogromną rolę we współczesnym życiu społecznym, jest narzędziem w walce politycznej i debacie publicznej, wyklucza dialog i porozumienie. Wszystkie te powody uzasadniają konieczność naukowego zajęcia się problematyką mowy pogardy i nienawiści. Celem niniejszego artykułu jest próba zrozumienia i integracji motywacyjnych, poznawczych i społecznych uwarunkowań mowy nienawiści, odwołujących się do klasycznych badań z zakresu psychologii społecznej nad uprzedzeniami i stereotypami, a także pokazanie jej psychospołecznych konsekwencji oraz wyodrębnienie cech charakterystycznych, umożliwiających precyzyjne zakwalifikowanie danej wypowiedzi do tej kategorii uzusu językowego.