Agresja językowa w komunikacji dydaktycznej (wybrane problemy)

Danuta Krzyżyk

Аннотация


W artykule omówiono wyniki przeprowadzonych przez autorkę badań empirycznych nad agresją językową i komunikacją wykluczającą w szkole. Przedstawione zostały językowe zachowania agresywne nauczycieli, które ujawniły się w rozmowach z uczniami zarówno w czasie lekcji, jak i w trakcie rozmów na przerwach międzylekcyjnych. Spostrzeżenia o agresji językowej w komunikacji dydaktycznej omówiono na tle przemian zachodzących w języku.


Ключевые слова


agresja językowa; komunikacja wykluczająca; szkoła; badania empiryczne

Полный текст:

PDF (Język Polski)

Литература


Ablewicz, K. (2019). Cechy pedagogicznego dialogu oraz etapy ich ucznia się. Odniesienie do relacji nauczyciel–uczeń. Przegląd Pedagogiczny, nr 2, 33–48.

Aronson, E. (2009). Człowiek istota społeczna. Warszawa: PWN.

Badyda, E. (2010). Oaza wartości? O języku młodzieży skupionej w katolickim Ruchu Światło-Życie. Język – Szkoła – Religia, nr 5, 21–31.

Bocheńska, K. (2006). Szach-mat, czyli o komunikacji w rzeczywistości szkolnej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Bogdanowska-Jakubowska, E. (2014). Językowe akty agresji a kultura polityczna. W: A. Łyda, M. Będkowska-Obłąk, J.J. Ziębka (red.), Językowe aspekty agresji (s. 9–34). Katowice: Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach.

Bralczyk, J. (2007). Brutalizacja języka publicznego. W: J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina (red.), Etyka słowa. Wybór opracowań (T. 1; s. 269–276). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bralczyk, J. (2008). Brutalizacja języka publicznego. W: G. Dąbkowski (red.), Reverendissimae Halinae Satkiewicz cum magna aestimatione (s. 59–66). Warszawa: Plejada.

Cegieła, A. (2014). Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa. Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.

Chodkowski, Z. (2018). Wyznaczniki agresji i metody jej przeciwdziałania. Kultura – Przemiany – Edukacja, vol. 6, 211–227, DOI: https://doi.org/10.15584/kpe.2018.6.16.

Cierniak, J. (1978). Człowiek sprzymierzeńcem czy wrogiem? Warszawa: Wiedza Powszechna.

Cyrek, B. (2018). Czarny humor i odwrażliwienie – postawy internautów wobec kultury nadmiaru i fake newsów. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna, vol. 4, no. 14, 25–35, DOI: https://doi.org/10.31648/mkks.2959.

Dyszak, A.S. (2012). Nazwy mężczyzn homoseksualnych we współczesnym języku polskim. Studia Językoznawcze, nr 11, 55–80.

Gajda, S. (2002). Agresja językowa w stosunkach międzyludzkich. W: W. Gruszczyński (red.), Język narzędziem myślenia i działania. Materiały z konferencji zorganizowanej z okazji 100-lecia „Poradnika Językowego” (Warszawa, 10–11 maja 2001 r.) (s. 59–66). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Gałczyńska, A. (2012). Agresja werbalna w tekstach kierowanych do dzieci. Język a Kultura, nr 23, 323–334.

Godlewski, G. (2003). Wstęp. Słowo o antropologii słowa. W: G. Godlewski, A. Mencwel, R. Sulima (red.), Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów (s. 7–17). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Gordon, T. (2001). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Grochowski, M. (1995). Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Iżykowska, M. (2015). „Nieprzyjemne wyrazy publicznie czynił”. Agresja językowa w dialekcie śląskim w XIX i XX w. W: M. Iżykowska, A. Starczewska-Wojnar, „Ty bestya! Ty kamelo!”. Agresja językowa w polszczyźnie śląskiej (1845–1938). Wypisy źródłowe z akt sądów rozjemczych powiatu strzeleckiego przechowywanych w Archiwum Państwowym w Opolu (s. 35–60). Opole: Archiwum Państwowe w Opolu.

Jasik, A. (2005). Wyzwiska, obelgi, pogróżki w gwarze uczniowskiej (próba typologii gatunkowej). Język a Kultura, nr 17, 259–271.

Karwatowska, M. (2010). Uczeń w świecie wartości. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Karwatowska, M. (2021). Etyka komunikacji jako podstawa budowania relacji międzyludzkich (na przykładzie interakcji nauczyciel–uczeń). W: A. Myszka, E. Oronowicz-Kida, R. Słabczyński (red.), Silva rerum. Rzecz o współczesnej i dawnej polszczyźnie. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Kazimierzowi Ożogowi (T. 2; s. 414–422). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Kępiński, A. (1972). Psychopatologia nerwic. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.

Korpysz, T. (2014). O agresji w języku. Pobrane z: http://www.idziemy.pl/porady/jezyk/o-agresji-w-jezyku [dostęp: 12.04.2020].

Kowalski, S. (2001). O sejmowej antyetykiecie. W: J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Zmiany w publicznych zwyczajach językowych (s. 85–91). Warszawa: Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN.

Krakowiak, K. (2012). Dar języka. Podręcznik metodyki wychowania językowego dzieci i młodzieży z uszkodzeniami narządu słuchu. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Laskowska, E. (2012). Język ideologii a język agresji w wypowiedziach politycznych. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, nr 2, 137–146, DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2012.2.09.

Laskowska, E. (2018). Niegrzecznie czy nieetycznie. Kilka refleksji na temat wybranych reguł zachowań językowych. Conversatoria Linguistica, nr 12, 139–150.

Markowski, A. (2007). Kultura języka polskiego. Teoria, zagadnienia leksykalne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mazurkiewicz, G. (2014). Nauczyciele – odpowiedzialni obywatele. Poradnik pozytywnego myślenia. W: G. Mazurkiewicz (red.), Edukacja jako odpowiedź. Odpowiedzialni nauczyciele w zmieniającym się świecie (s. 15–28). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Moroń, M. (2016). Rozumienie emocji a agresywność i wrogość. Mediacyjna rola empatii, aleksytymii i makiawelizmu. Psychologia Społeczna, nr 11, 321–338.

Ożóg, K. (2011). Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów: Biblioteka Frazy.

Ożóg, K. (2020). Wśród nowych i dawnych znaków i struktur – fundamentalna rola języka w edukacji. W: A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski (red.), Kultura komunikacji w dydaktyce (s. 167–177). Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.

Peisert, M. (2004). Formy i funkcje agresji werbalnej. Próba typologii. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Polański, E. (red.). (2016). Wielki słownik ortograficzny PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Połowniak-Wawrzonek, D. (2008). Związki frazeologiczne współczesnego języka polskiego motywowane sytuacją walki (zbrojnej). Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.

Połowniak-Wawrzonek, D. (2012). Frazeologizmy współczesnej polszczyzny motywowane sytuacją walki (zbrojnej). Problemy Frazeologii Europejskiej, vol. 9, 89–124.

Rada Języka Polskiego. (2001). Opinia językowa na temat przymiotnika zajebisty. Pobrane z: http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=331:zajebisty&catid=44&Itemid=145 [dostęp: 15.04.2020].

Reykowski, J., Kochańska, G. (1980). Szkice z teorii osobowości. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Szymczak, M. (red.). (1978). Słownik języka polskiego. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tannen, D. (2003). Cywilizacja kłótni. Poznań: Zysk i S-ka.

Tempczyk-Nagórka, Ż. (2017). Między odrzuceniem a akceptacją – w stronę komunikacji inkluzyjnej. Forum Pedagogiczne, vol. 7, no. 1, 121–135, DOI: https://doi.org/10.21697/fp.2017.1.09.

Welskop, W. (2013). Komunikacja w relacji nauczyciel–uczeń a występowanie sytuacji kryzysowych w szkole. W: P. Potejko (red.), Komunikacja w sytuacjach kryzysowych IV (s. 166–173). Gliwice–Katowice: Wydawnictwa i Szkolenia Opcjon.

Wierzbicka, A. (1999). Język – umysł – kultura. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wojtak, M., Brus, B. (2005). Przejawy agresji w wypowiedziach nauczycieli. Język a Kultura, nr 17, 195–202.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2022.7.195-209
Date of publication: 2022-12-28 15:44:06
Date of submission: 2021-06-30 23:47:50


статистика


Видимость рефератов - 803
загрузки (из 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

показатели



Ссылки

  • На текущий момент ссылки отсутствуют.


(c) 2022 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Лицензия Creative Commons
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.