Ukryj
Pokaż wszystkie
Przegląd wskaźników jakości życia w systemach wskaźników społecznych
Streszczenie w języku polskim
Celem pracy jest przegląd systemów wskaźników jakości życia służących kwantyfikacji kategorii jakości życia oraz omówienie tych najczęściej stosowanych w statystyce międzynarodowej i krajowej. Przeglądu dokonano w oparciu o literaturę polską i zagraniczną, a także o zasoby witryn internetowych instytucji międzynarodowych i krajowych publikujących bazy danych oraz raporty odnoszące się do pomiarów zjawisk i procesów społecznych. Wykazano rosnące znaczenie systemów wskaźników społecznych dla opisu jakości życia oraz ich ewolucję – rozszerzanie zakresu tematycznego i przestrzennego, zwiększanie udziału wskaźników o charakterze subiektywnym.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
LITERATURA
Allardt E. 1993. Having, Loving, Being: An Alternative to the Swedish Model of Welfare Research. W: M. Nussbaum, A. Sen (Eds.), The Quality of Life (s. 88–94). Oxford: Clarendon Press. https://doi.org/10.1093/0198287976.003.0008
Bauer R.A. (Ed.). 1966. Social Indicators. Cambridge: MIT Press.
Borys T. 2015. Typologia jakości życia i pomiar statystyczny. Wiadomości Statystyczne 60(7), 1–18. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.5544
Borys T. (red.). 1999. Wskaźniki ekorozwoju. Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
Boumahdi I., Zaoujal N. 2023. Regional Well-Being Disparities in Morocco and Its OECD Partners. Social Indicators Research 167, 183–211. https://doi.org/10.1007/s11205-023-03097-7
Campbell A. 1976. Subjective Measures of Well-Being. American Psychologist 31(2), 117–124. https://doi.org/10.1037//0003-066X.31.2.117
Czapiński J. 1992. Psychologia szczęścia. Przegląd badań i zarys teorii cebulowej. Warszawa–Poznań: Wydawnictwo Akademos.
Czapiński J., Panek T. 2015. Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego.
Dalkey N.C., Rourke D.L. 1972. The Delphi Procedure and Rating Quality of Life Factors. Los Angeles: University of California.
Drewnowski J. 1974. On Measuring and Planning the Quality of Life. Paris: Mouton.
Drewnowski J., Scott W. 1966. The Level of Living Index (United Nations Research for Social Development Report no. 4). Geneva: United Nations Research Institute for Social Development.
Farrell A., Hart M. 1998. What Does Sustainability Really Mean? The Search for Useful Indicators. Environment 40(9), 4–31. https://doi.org/10.1080/00139159809605096
Flanagan J.C. 1982. Measurement of Quality of Life: Current State of the Art. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 63, 56–59.
Gierańczyk W., Leszczyńska M. 2019. Ujęcie szczęścia w wielowymiarowych badaniach jakości życia. Wiadomości Statystyczne 64(1), 52–57. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.8542
Golinowska S. 1991. Nurty w ruchu wskaźników społecznych. Wskaźniki społeczne. Biblioteka Wiadomości Statystycznych 41, 24–34.
Haslauer E., Delmelle E.C., Keul A., Blaschke T., Prinz T. 2015. Comparing Subjective and Objective Quality of Life Criteria: A Case Study of Green Space and Public Transport in Vienna, Austria. Social Indicators Research 124, 911–927. https://doi.org/10.1007/s11205-014-0810-8
Janiszewska A., Klima E. 2017. Jakość życia – definicje i pomiary. W: E. Strzelecka (red.), Alternatywne modele rozwoju miast. Sieć Miast Cittaslow (s. 41–60). Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.
Kałamucka W. 2007. Przydatność wskaźników jakości życia w ocenach warunków życia na potrzeby planowania przestrzennego. Problemy Ekologii Krajobrazu (19), 51–58.
Kistowski M. 2003. Regionalny model zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska Polski a strategie rozwoju województw. Gdańsk–Poznań: Uniwersytet Gdański, Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Kordos J. 1991. Metodologia i wykorzystanie wskaźników społecznych. W: W. Łagodziński (oprac.), Jakość życia i warunki bytu (s. 16–32). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, Polskie Towarzystwo Statystyczne.
Krawczak I., Luszniewicz A., Panek T., Podgórski J., Słaby T. 1990. Poziom życia ludności Polski w latach 1988–1989. Warszawa: SGPiS.
Leitmann J. 1999. Can City QOL Indicators Be Objective and Relevant? Towards a Participatory Tool for Sustaining Urban Development. Local Environment 4(2), 169–180. https://doi.org/10.1080/13549839908725591
Luszniewicz, A. 1982. Statystyka społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Markowski Z., Zaucha J. 1991. Wskaźniki społeczne w lokalnej polityce społecznej. Możliwości i szanse w warunkach polskich. Wskaźniki społeczne. Biblioteka Wiadomości Statystycznych 41, 82–101.
Misiuna M. 1979. Jakość życia – geneza i interpretacje pojęcia w krajach cywilizacji zachodniej. Przegląd Socjologiczny 31(1), 114–136.
Okrasa W. 1991. Wskaźniki społeczne i polityka społeczna w USA. Biblioteka Wiadomości Statystycznych 41, 135–139.
Osika G. 2018. Jakość życia jako wskaźnik rozwoju społecznego. Analiza mierników. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska (123), 355–370.
Panek T. 2016. Jakość życia – od koncepcji do pomiaru. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Papuć E. 2011. Jakość życia – definicje i sposoby jej ujmowania. Current Problems of Psychiatry 12(2), 141–145.
Piasny J. 1993. Poziom i jakość życia ludności oraz źródła i mierniki ich określania. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny (2), 73–92.
Raczkowska M. 2016. Jakość życia w krajach Unii Europejskiej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu (499), 511–521. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2016.449.45
Rogala P. 2009. Raport z realizacji pracy „Zaprojektowanie i przetestowanie systemu mierzenia jakości życia w gminach”. Etap 2. Jelenia Góra–Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wydział w Jeleniej Górze.
Rokicka E. 2014. Rozwój gospodarczy i społeczny a jakość życia. Wybrane kontrowersje teoretyczne i metodologiczne. Przegląd Socjologiczny 63(1), 81–107.
Rutkowski J. 1987. Jakość życia – koncepcja i projekt badania. Z Prac Zakładu Badań Statystyczno-Ekonomicznych (162).
Sadowy K. 2014. Godność życia jako miernik rozwoju społeczno-gospodarczego miast. Studia Regionalne i Lokalne 15(55), 64–78.
Słaby T. 1995. Wskaźniki społeczne poziomu, jakości i godności życia jako miary rozwoju. Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego. Szkoła Główna Handlowa 45, 123–138.
Słaby T. 1999. Przyszłość wskaźników społecznych. Wiadomości Statystyczne (1), 230–243.
Sompolska-Rzechula A. 2013. Jakość życia jako kategoria ekonomiczna. Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica (71), 127–140.
Szlajfer F. 1991. Poziom życia. Zarys podejść i koncepcji. Dokumentacja Geograficzna (6), 59–70.
Szukiełojć-Bieńkuńska A. 2015. Pomiar jakości życia w statystyce publicznej. Wiadomości Statystyczne 60(7), 19–32. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.5546
Szukiełojć-Bieńkuńska A., Walczak T. 2011. Statystyczny pomiar postępu społeczno-gospodarczego w zmieniającym się świecie. Wiadomości Statystyczne 56(7), 9–29.
Szukiełojć-Bieńkuńska A., Włodarczyk J., Piasecki T. 2014. Terytorialne zróżnicowanie wybranych aspektów jakości życia w Polsce. Wiadomości Statystyczne 59(8), 23–39. https://doi.org/10.59139/ws.2014.08.2
Śleszyński J. 2000. Ekonomiczne problemy ochrony środowiska. Warszawa: Wydawnictwo Aries.
Śleszyński P. 2021. Syntetyczny Wskaźnik Jakości Życia w gminach Polski na początku trzeciej dekady XXI wieku. Czasopismo Geograficzne 92(2), 325–352. https://doi.org/10.12657/czageo-92-14
Valentin A., Spangenberg J.H. 2000. A Guide to Community Sustainability Indicators. Environmental Impact Assessment Review 20(3), 381–392. https://doi.org/10.1016/S0195-9255(00)00049-4
Wojciechowski K.H. 2004. Miejsce postrzeganego krajobrazu w całościowym ujęciu jakości życia. Annales UMCS. Sectio B 59, 213–229.
Zeini N.T., Okasha A.E., Soliman A.S. 2023. Exploring and Measuring Quality of Life Determinants of Wage Workers in Egypt: A Structural Equation Modelling Approach. Social Indicators Research 170, 339–374. https://doi.org/10.1007/s11205-023-03202-w
Zienkowski L. 1979. Poziom życia. Metody mierzenia i oceny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
ŹRÓDŁA INTERNETOWE
Department of Economic and Social Affairs Statistics. https://unstats.un.org/UNSDWebsite
Eurofund 2023. European Quality of Life Survey. https://www.eurofound.europa.eu/en/data-catalogue/european-quality-life-survey
Główny Urząd Statystyczny (GUS). 2021. Ku lepszemu życiu. Polska w OECD. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5501/44/1/1/ku_lepszemu_zyciu._polska_w_oecd.pdf
Główny Urząd Statystyczny (GUS). 2023. Publikacje A–Z. https://stat.gov.pl/publikacje/publikacje-a-z
National Center for Education Statistic. https://nces.ed.gov
National Center for Health Statistics. https://www.cdc.gov/nchs/hus/data-finder.htm
The General Social Survey. https://gss.norc.org
The International Social Survey Programme. https://issp.org
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2023.78.0.115-130
Data publikacji: 2023-12-17 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2023-11-29 11:27:12
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Wioletta Kałamucka
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.