Format 17+1 jako przykład chińskiego rozumienia i praktyki polityki zagranicznej

Аннотация

Niniejsza praca ma na celu przedstawienie polityki zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej z innej niż zachodnia perspektywy badawczej. Nieuwzględnianie w analizach polityki Pekinu jego odrebnych doświadczeń i spojrzenia na stosunki międzynarodowe skutkuje nadmierną jej europeizacją/amerykanizacją. W efekcie obraz jest zniekształcony przez czysto zachodnią siatkę pojęciową, co znacząco utrudnia odpowiednie odczytanie i prognozowanie ruchów ChRL na arenie miedzynarodowej. W artykule omówione zostały kluczowe pojęcia funkcjonujące w kulturze politycznej Chin. Sięgające swoimi korzeniami aż do źródeł klasycznej filozofii i praktyki politycznej Państwa Środka, są według autora obecne również we współcześnie prowadzonej przez Pekin polityce zagranicznej. Należą do nich takie terminy jak tianxia (wszystko pod niebiem), ba (hegemonia), shi (termin praktycznie nieprzetłumaczalny), guanxi (sieć relacji/powiązań). W ramach artykułu zostały one zdefiniowane i omówione, co miało na celu zwrócenie uwagi czytelnika na odmienne spojrzenie, jakie mają Chiny na stosunki międzynarodowe. Dodatkowo w artykule podjęta została próba przeprowadzenia analizy powołanej do życia przez Pekin organizacji 17+1 pod kątem realizacji/obecności w niej wymienionych wyżej pojęć. Jak zostało wykazane, są one w niej obecne, a sama organizacja 17+1 może stanowić przykład na istnienie uniwersalizmu w chińskiej polityce zagranicznej. Niezależnie bowiem od państwa, wobec którego jest ona skierowana, zawsze jest kształtowana przez opisane w artykule pojęcia.