Hide
Show all
Email this article 
Sovereign Nation and Society in the Times of Gentry Democracy and Today – in the Light of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997
Abstract
This article attempts to compare the understanding and application of the concept of “nation”, de facto functioning in the era of “golden noble freedom” and under the regulations of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997. During the analysis of the problem, the historical background of the implementation of democratic aspirations in the period from the 15th to the 18th century was presented. Eighteenth century, as well as reference to the contemporary rules of the political system (Democratic state ruled by law, Sovereignty of the nation). When com paring the results of the analysis and drawing conclusions, it was taken into account that genry democracy was born from the grassroots level, due to the need to liberate society from the king’s rule, and now it results from the implementation of the main idea of the system and the constitutional principle of a democratic state ruled by law. In the course of the analysis, the similarities and differences in the understanding of the analyzed concept and other concepts relating to the population inhabiting the territory of the state were taken into account. During the research, a comparative and historical analysis as well as a dogmatic-legal method were used, with particular emphasis on the axiology of the Polish Basic Law in the field of systemic norms.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Ajnenkiel A. (1989), Historia sejmu polskiego, t. 1, Warszawa.
Akta sejmikowe województwa lubelskiego 1572–1632, (2016), opr. H. Gmiterek, Lublin, s. 7.
Banaszak B. (2008), Prawo konstytucyjne, Warszawa.
Bardach J. (1964), Historia państwa i prawa Polski, t. 1, Warszawa.
Bardach J. (1984), Początki sejmu, [w:] Historia sejmu polskiego, t. 1, Do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej, red. J. Michalski, Warszawa.
Barker E. (1963), Political Thought in England, Oxford.
Chauvin T., Winczorek J., Winczorek P. (2006), Wprowadzanie klauzuli państwa prawnego do porządku konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Zasada demokratycznego państwa
prawnego w Konstytucji RP, red. nauk. S. Wronkowska, Warszawa.
Chmielowski B. (1958), Nowe Ateny, Kraków.
Complak K. (2007), Normy pierwszego rozdziału Konstytucji RP, Wrocław.
Czajkowski J. (2002), Szkice o zasadach i instytucjach ustrojowych II i III Rzeczypospolitej, Kraków.
Enciclopedia de la politica, H–Z, Ciudad de México 2003.
Estreicher S. (1931), Kultura staropolska, Kraków.
Garlicki L. (2020), Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa.
Granat M. (2021), Prawo konstytucyjne w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa.
Gulczyński M., Wawrzyniak J. (2001), Suwerenne prawa narodu do sprawowania władzy zwierzchniej we współczesnych warunkach, [w:] Spór o suwerenność, red. W. Wołpiuk, Warszawa.
Helios J., Jedlecka W. (2018), Spory o współczesne rozumienie suwerenności. Uwagi w dyskursie o europejskiej demokracji, [w:] Demokracja, teoria prawa, sądownictwo konstytucyjne: księga jubileuszowa dedykowana profesorowi zw. nauk prawnych Adamowi Jamrozowi z okazji pięćdziesięciolecia pracy zawodowej, red. M. Aleksandrowicz, M. Andruszkiewicz, A. Breczko, S. Oliwniak, Wydawnictwo Temida 2, Białystok.
Izdebski H. (2010), Doktryny polityczno-prawne, Warszawa.
Izdebski H. (2007), Fundamenty współczesnych państw, Warszawa.
Kozłowski P., Domański H. (red.) (2010), Po 20 latach. Polska transformacja z perspektywy ekonomicznej, socjologicznej i prawniczej, Warszawa.
Kriegseisen W. (1995), Sejm Rzeczypospolitej szlacheckiej (do 1763).Geneza i kryzys władzy
ustawodawczej, Warszawa.
Kuciński J., Wołpiuk W.J. (2012), Zasady ustroju politycznego państwa w Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej z 1997 r., Warszawa.
Lityński A. (1988), Sejmiki ziemskie1764–1793. Dzieje reformy, Katowice.
Małajny R. (2013), Polskie prawo konstytucyjne na tle porównawczym, Warszawa.
Michalski J. (red.) (1984), Historia sejmu polskiego, t. 1, Do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej, Warszawa.
Monarcha-Matlak A. (2005), Kilka uwag o suwerenności, [w:] Koncepcje suwerenności. Zbiór studiów, red. I. Gawłowicz, I. Wierzchowiecka, Warszawa.
Oliwniak S. (2018), Legalność a prawomocność. Aktualność dyskusji Carl Schmitt – Hans Kelsen, [w:] Demokracja. Teoria prawa. Sądownictwo konstytucyjne. Księga jubileuszowa dedykowana
profesorowi zw. nauk prawnych Adamowi Jamrozowi z okazji pięćdziesięciolecia pracy zawodowej, red. M. Aleksandrowicz, M. Andruszkiewicz, A. Breczko, S. Oliwniak, Białystok.
Oniszczuk J. (2011), Demokracja, [w:] Współczesne państwo w teorii i praktyce, red. J. Oniszczuk, Warszawa.
Oniszczuk J. (2011), Określenie państwa współczesnego, [w:] Współczesne państwo w teorii i praktyce, Warszawa.
Płaza S. (1984), Sejmiki i zjazdy szlacheckie województw poznańskiego i kaliskiego. Ustrój i funkcjonowanie (1572—1632), Warszawa–Kraków.
Prokop K., Kryszeń G. (2017), Aksjologia polskiej konstytucji, Warszawa.
Robertson D. (2009), Słownik polityki, Warszawa.
Sartori D. (1994), Teoria demokracji, Warszawa.
Siemieński J. (1932), Polska kultura polityczna wieku XVI, [w:] Kultura staropolska, Kraków.
Sobolewski M. (1983), Zasady współczesnej demokracji burżuazyjnej, Kraków.
Sucheni-Grabowska A., Ocieski J. (1978), PSB, XXIII .
Szacki J. (2011), Historia myśli socjologicznej, Warszawa.
Winczorek P. (2005), Nauka o państwie, Warszawa.
Winczorek P. (2003), Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
Wojtyczek P. (2014), Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, red. P. Sarnecki, Warszawa.
Wołpiuk W.J. (2005), Konstytucyjne zasady partycypacji zbiorowości w sprawach publicznych, [w:] Działania zbiorowe w teorii i praktyce, red. B. Klimczak, A. Matysiak, „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego w Wrocławiu”, nr 1090, Wrocław.
Wyczański A. (1991), Polska Rzeczą Pospolitą szlachecką, Warszawa.
Załęski P. S. (2012), Neoliberalizm i społeczeństwo obywatelskie, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Żaryn M. (1993), Wieś w dawnej Polsce, [w:] Tradycje polityczne dawnej Polski, red. A. Sucheni-Grabowska, A. Dybkowska, Warszawa.
Pozycje artykułowe
Lityński A. (1992), Samorząd szlachecki w Polsce XVII–XVIII wieku, „Kwartalnik Historyczny”, vol. XCI X, no 4, s. 30.
Stanley B. (2008), The thin ideology of populism, “Journal of Political Ideologies”, vol. 13, issue 1. DOI : https://doi.org/10.1080/13569310701822289.
Taguieff P.A. (1995), Political Science Confronts Populism: From a Conceptual Mirage to a Real Problem, “Telos”, vol. 103. DOI : https://doi.org/10.3817/0395103009.
Piotrowski: W imię suwerenności "narodu", rasy, klasy popełniano w historii niewyobrażalne zbrodnie, http://wyborcza.pl/1,75968,20649007,piotrowski-w-imie-suwerennosci-narodu-rasy-klasy-popelniano.html [dostęp: 15.09.2022].
https://pl.wikipedia.org/wiki/Spo%C5%82ecze%C5%84stwo_tradycyjne
https://pl.wikipedia.org/wiki/Spo%C5%82ecze%C5%84stwo_obywatelskie
https://poloniaviva.eu/index.php/pl/4-historia/artyku/213-polska-lekcja-demokracji-dla-europy-czyli-krotka-historia-sejmu-i-sejmikow-w-polsce
Akt prawny
Konstytucja Rzeczypospolitej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 nr 78 poz. 483).
Orzecznictwo
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 maja 2003 r., sygn. akt. K11/03.
Wyrok TK z 24 listopada 2010 r., K 32/09, opubl. OTK -A 2010/9/108, Dz.U.2010/229/1506, LE X nr 621758.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/teka.2022.17.1.73-87
Date of publication: 2023-06-05 09:32:44
Date of submission: 2022-09-27 10:19:48
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2023 Renata Agnieszka Olesiejuk
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.