Zasada skargowości w rzymskim procesie karnym przed quaestiones perpetuae

Bartosz Zalewski

Streszczenie w języku polskim


Głównym celem artykułu jest przedstawienie klasycznej procedury skargowej na przykładzie postępowania przed rzymskimi sądami karnymi zwanymi quaestiones perpetuae. Rzymskie postępowanie karne w okresie późnej republiki i wczesnego cesarstwa opierało się o zasadę skargowości, która w kontynentalnych porządkach prawnych jest powszechnie kojarzona z procesem kontradyktoryjnym. Opracowanie składa się z sześciu części: wprowadzenia, krótkiego opisu quaestiones perpetuae, analizy zagadnień przedmiotowych i podmiotowych związanych z oskarżeniem (accusatio, ius accustionis), opisu procedury wnoszenia skargi karnej i podsumowania.


Słowa kluczowe


accusatio; zasada skargowości; quaestiones perpetuae; rzymski proces karny

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adinolfi G., Extremismos en Tema de “Accusatio” e “Inquisitio” en el Proceso Penal Romano, “Revista de Estudios Histórico-Jurìdicos” 2009, Vol. 31.

Amielańczyk K., Cicero, pro Sex. Roscio Amerino: rzymski proces o zabójstwo, „BLTN. Humanistyka” 1993, z. 34.

Amielańczyk K., Crimina legitima w rzymskim prawie publicznym, Lublin 2013.

Amielańczyk K., Lex Cornelia de sicariis et veneficis. Ustawa Korneliusza Sulli przeciwko nożownikom i trucicielom. 81 r. p.n.e., Lublin 2011.

Amielańczyk K., Lucjusz Korneliusz Sulla – dictator legibus scribundis et rei publicae constituende, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, t. 31.

Amielańczyk K., Ustawodawstwo Korneliusza Sulli na rzecz restauracji republiki i zaprowadzenia porządku publicznego, „Annales UMCS. Sectio G” 1991, nr 38.

Amielańczyk K., Zasada Invitus agere vel accusare nemo cogitur i jej znaczenie w prawie rzymskim, [w:] Iudicium et scientia. Księga jubileuszowa Profesora Romualda Kmiecika, red. A. Przyborowska-Klimczak, A. Taracha, Lublin 2011.

Amielańczyk K., Zasada skargowości i zakaz orzekania ponad żądanie stron w procesie rzymskim, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2015, t. 33.

Berger A., Encyclopedic Dictionary of Roman Law, Philadelphia 1953.

Bianchini M., Le formalità constitutive del rapporto processuale nel sistema accusatorio romano, Milano 1964.

Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Bérier F., Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2011.

Dyck A.R., Evidence and Rhetoric in Cicero’s Pro Roscio Amerino: The Case Against Sex. Roscius, “The Classical Quarterly” 2003, No. 53/1.

Esmein A., A History of Continental Criminal Procedure with Special Reference to France, Boston 1913.

Greenidge A.H.J., Infamia: its Place in Roman Public and Private Law, Oxford 1894.

Greenidge A.H.J., Roman Public Life, London 1901.

Greenidge A.H.J., The Legal Procedure of Cicero’s Time, Oxford 1901.

Jońca M., Głośne rzymskie procesy karne, Wrocław 2009.

Jońca M., Parricidium w prawie rzymskim, Lublin 2008.

Jurewicz O., Winniczuk L., Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym, Warszawa 1970.

Kmiecik R., Skrętowicz E., Proces karny. Część ogólna, Warszawa 2009.

Kolańczyk K., Prawo rzymskie, Warszawa 2007.

Kołodko P., Ustawodawstwo rzymskie w sprawach karnych. Od ustawy XII tablic do dyktatury Sulii, Białystok 2012.

Kubiak Z., Dzieje Greków i Rzymian, Warszawa 2003.

Kumaniecki K., Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1976.

Kuryłowicz M., Ustawodawstwo rzymskie w sprawach karnych, „Annales UMCS. Sectio G” 1988, nr 35/1.

Levy E., Von den römischen Anklägervergehen, “ZSS” 1933, Bd. 53.

Litewski W., Rzymski proces karny, Kraków 2003.

Litewski W., Słownik encyklopedyczny prawa rzymskiego, Kraków 1998.

Mendelssohn S., The Criminal Jurisprudence of the Ancient Hebrews. Compiled from the Talmud and Other Rabbinical Writings, and Compared with Roman and English Penal Jurisprudence, Baltimore 1891.

Mommsen T., The History of Rome, Vol. 3, transl. W.P. Dickson, New York 1908.

Mossakowski W., Accusator w rzymskich procesach de repetundis w okresie republiki, Toruń 1994.

Mossakowski W., The Introduction of an Interdiction of Oral Accusation in the Roman Empire, “RIDA” 1996, No. 46.

Mouritsen H., The Freedman in the Roman World, Cambridge 2011, DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511975639.

Robinson O.F., Penal Practice and Penal Policy in Ancient Rome, New York 2007.

Santalucia B., Accusatio i inquisitio w procesie karnym okresu cesarstwa, „Zeszyty Prawnicze UKSW” 2002, z. 2/2.

Santalucia B., Gli sviluppi del processo criminale nel II secolo a.C., [w:] Lineamenti di storia del diritto Romano, ed. M. Talamanca, Milano 1979.

Santalucia B., Le „quaestiones perpetuae”, [w:] Lineamenti di storia del diritto Romano, ed. M. Talamanca, Milano 1979.

Skorupka J., O sprawiedliwości procesu karnego, Warszawa 2013.

Strachan-Davidson J.L., Problems of the Roman Criminal Law, Vol. 2, Oxford 1912.

Święcicka-Wystrychowska P., Proces Jezusa w świetle prawa rzymskiego, Kraków 2005.

Waltoś S., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2009.

Zumpt W.A., Der Criminalprocess der Römischen Republik, Leipzig 1871.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.1013
Data publikacji: 2017-01-30 09:59:44
Data złożenia artykułu: 2016-02-02 12:41:09


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1313
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Bartosz Zalewski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.