Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail O potrzebie zmienności konstytucji
Streszczenie w języku polskim
Liczni naukowcy, analizujący funkcjonowanie polskiego systemu prawnego, zwracają uwagę na praktykę systemowego łamania przepisów prawa, w tym także Konstytucji, przez organy państwa. Przy tej okazji wskazują przyczyny i okoliczności złamania przepisów w konkretnych przypadkach, jednak nie dokonują ustalenia, czy jest to jedynie wynikiem woli politycznej rządzących czy też efektem wadliwego ukształtowania systemu prawnego. Niniejszy artykuł stanowi próbę dokonania ustaleń w tym zakresie. Autor stawia tezę, że przypadki reinterpretacji, naginania i przełamywania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej są spowodowane rozdźwiękiem pomiędzy jej treścią a realiami społeczno-politycznymi. Obowiązująca Konstytucja może zostać znowelizowana wyłącznie przy zastosowaniu bardzo utrudnionej procedury zmiany – dokonano w niej tylko dwóch poprawek w ciągu 25 lat. Przyczyn systemowego łamania praworządności należy zatem upatrywać w zbyt sztywnej procedurze zmiany konstytucji.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
LITERATURE
Barczak-Oplustil A., Naruszenia Konstytucji RP a zakres odpowiedzialności funkcjonariusza publicznego z art. 231 k.k., “Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2017, no. 4.
Bień-Kacała A., Verfassungsdurchbrechung or Informal Constitutional Change. The Polish Experience, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, no. 5, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2020.05.02.
Daśko N., Wprowadzenie, [in:] Wpływ interesów politycznych na stanowienie prawa, ed. N. Daśko, Toruń 2014.
Florczak-Wątor M., Abolicja indywidualna a prawo łaski Prezydenta. Glosa do wyroku TK z dnia 17 lipca 2018 r., K 9/17, LEX/el. 2018.
Grabowski R., Ewolucja pozycji ustrojowej Zgromadzenia Narodowego w latach 1989–2019, “Studia Politologiczne” 2019, no. 53.
Grabowski R., Refleksje nad polskim modelem parlamentaryzmu, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, no. 5, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2018.05.03.
Grabowski R., Zróżnicowanie trybu zmiany jako kryterium klasyfikacji konstytucji współczesnych państw europejskich, Rzeszów 2013.
Grądzka I., Amendments to the Constitution of the Republic of Poland Concerning Poland’s Membership in the European Union, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, no. 6, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2021.06.02.
Jabłoński M., 100 lat definiowania polskiego modelu „separacji” władzy sądowniczej, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, no. 4, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2021.04.06.
Kędzierski J., Prawo łaski a tzw. abolicja indywidualna – rozważania pro publico bono, “Palestra” 2016, no. 1–2.
Morawski F., Zakaz przemieszczania się w związku z pandemią COVID-19 w świetle konstytucyjnego prawa do poruszania się, “Przegląd Prawa Publicznego” 2020, no. 9.
Orłowski W., Zmiany w konstytucjach związane z członkostwem w Unii Europejskiej, Lublin 2011.
Patyra S., Wszystko już było, czyli dziedzictwo polskiego parlamentaryzmu XX wieku, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, no. 4, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2021.04.04.
Piotrowski R., Nowa regulacja przerywania ciąży w świetle Konstytucji, “Państwo i Prawo” 2021, no. 8.
Roszkiewicz J., Spór o Trybunał Konstytucyjny – geneza i istota problemu, skutki, scenariusze na przyszłość, “Studia Iuridica” 2019, vol. 77.
Szczepański D., Proposals for Constitutional Changes in the Presidential Election Campaign in Poland in 2020, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, no. 6, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2020.06.15.
Szreniawski P., Changes in the Constitution from the Perspective of the Hierarchy Rivalry Theory, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, no. 5, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2020.05.38.
Szumiło-Kulczycka D., Kozub-Ciembroniewicz K., Konsekwencje uchybień w obsadzie TK (uwagi na tle orzeczenia w sprawie K 1/20), “Państwo i Prawo” 2021, no. 8.
Wawrzyniak J., Systemowa deprecjacja praworządności (kontekst ustrojowy), “Państwo i Prawo” 2021, no. 9.
Zieliński M.J., Teoretycznoprawne aspekty stwierdzenia przez Sejm RP braku mocy prawnej wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego w 2015 r., “Przegląd Sądowy” 2017, no. 10.
ONLINE SOURCES
Piotrowski R., Ekspertyza w zakresie zgodności z konstytucją nowelizacji ustawy Kodeks postępowania administracyjnego (druk senacki nr 437), Opinie i ekspertyzy OE–348A, Warszawa 2021, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/5927/plik/oe-348.pdf (access: 10.3.2022).
LEGAL ACTS
Act of 25 June 2015 on the Constitutional Tribunal (Journal of Laws 2015, item 1064).
Act of 17 March 1921 – Constitution of the Republic of Poland (Journal of Laws 1921, no. 44, item 267 and no. 52, item 334).
Act of 8 September 2006 amending the Constitution of the Republic of Poland (Journal of Laws 2006, no. 200, item 1471).
Act of 7 May 2009 on the amendment to the Constitution of the Republic of Poland (Journal of Laws 2009, no. 114, item 946).
Constitution of 3 May 1791 (Government Act of 3 May 1791).
Constitution of the People’s Republic of Poland adopted by the Legislative Sejm on 22 July 1952 (Journal of Laws 1952, no. 33, item 232, as amended).
Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, no. 78, item 483, as amended).
Constitutional Act of 23 April 1992 on the procedure for the preparation and adoption of the Constitution of the Republic of Poland (Journal of Laws 1992, no. 67, item 336, as amended).
Regulation of the Council of Ministers of 31 March 2020 on the establishment of certain restrictions, orders and bans in connection with an epidemic (Journal of Laws 2020, item 566, as amended).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2022.31.5.55-65
Data publikacji: 2022-12-30 20:25:38
Data złożenia artykułu: 2022-11-15 09:02:23
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2022 Radosław Grabowski
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.