Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Kradzież z głodu w stanie wyższej konieczności. Glosa do wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 11 lipca 2019 r. (IV Ka 520/19, LEX nr 2729884)
Streszczenie w języku polskim
W glosowanym wyroku sądy uwolniły od zarzutu kradzieży małżonkę, która przekierowywała pieniądze z działalności gospodarczej męża na swoje konto. Małżonkowie posiadali odrębne majątki. Kobieta uzasadniała swoje zachowanie brakiem łożenia przez małżonka na utrzymanie jej i ich dziecka. Sąd pierwszej instancji stwierdził brak realizacji znamion strony podmiotowej kradzieży w postaci działania „w celu przywłaszczenia”. Rozumowanie sądu jest błędne, ponieważ cel ten zachodzi również wówczas, gdy kradzież dokonywana jest tylko z zamiarem rozporządzenia, a nie włączenia do swojego majątku, w tym także dla kogoś innego. Sąd drugiej instancji przyjął natomiast działanie w stanie wyższej konieczności. Również to rozumowanie jest błędne, ponieważ nie zachodziła przede wszystkim subsydiarność tego kontratypu – dokonywanie przestępstw nie było jedynym sposobem wyjścia z sytuacji przez oskarżoną. Stan wyższej konieczności nie stanowi podstawy uwalniania od odpowiedzialności w przypadku kradzieży z głodu czy nędzy.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
LITERATURA
Andrejew I., [w:] I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973.
Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1989.
Bafia J., [w:] J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1987.
Bafia J., Polskie prawo karne, Warszawa 1989.
Bojarski T., [w:] T. Bojarski, A. Gimbut, C. Gofroń, A. Wąsek, J. Wojciechowski, Prawo karne, Lublin 1994.
Bojarski T., Polskie prawo karne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2006.
Borowski W.M., Zasady prawa karnego, t. 1: Część ogólna, Poznań–Lwów–Równe–Lublin–Łódź–Wilno 1922.
Buchała K., Prawo karne materialne, Warszawa 1989.
Buchała K., Zoll A., Polskie prawo karne, Warszawa 1997.
Budziński S., Wykład porównawczy prawa karnego, Warszawa 1868.
Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1995.
Cypin S., [w:] Encyklopedia podręczna prawa karnego, red. W. Makowski, t. 2, Warszawa [1938].
Daniluk P., Art. 26. Stan wyższej konieczności, [w:] Kodeks karny. Komentarz online, red. R.A. Stefański, Legalis 2020.
Daniluk P., Stan wyższej konieczności jako okoliczność wyłączająca bezprawność karną czynu, „Studia Prawnicze” 2007, nr 2.
Dąbrowska-Kardas M., Kardas P., Art. 278, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 3: Komentarz do art. 278–363 k.k., red. A. Zoll, LEX/el. 2016.
Fajnberg J., Leonieni M., Kodeks karny z orzecznictwem okresu powojennego, Łódź 1958.
Filar M., Art. 26. Stan wyższej konieczności. Kolizja obowiązków, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, LEX/el. 2016.
Gałązka M., Art. 278. Kradzież, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Legalis 2019.
Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2017.
Giezek J., [w:] Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, red. M. Bojarski, Warszawa 2017.
Giezek J., Art. 26, [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. J. Giezek, LEX/el. 2012.
Górniok O., Pleńska D., [w:] System Prawa Karnego, t. 4, cz. 2: O przestępstwach w szczególności, red. I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1989.
Grześkowiak A., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Legalis 2019.
Grześkowiak A., [w:] Prawo karne. Zagadnienia teorii i praktyki, red. A. Marek, Warszawa 1986.
Gubiński A., Wyłączenie bezprawności czynu. O okolicznościach uchylających społeczną szkodliwość czynu, Warszawa 1961.
Gubiński A., Zasady prawa karnego, Warszawa 1996.
Guzik-Makaruk E., Pływaczewski E., Art. 278. Kradzież, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, LEX/el. 2016.
Indecki K., Liszewska A., Prawo karne materialne. Nauka o przestępstwie, karze i środkach penalnych, Warszawa 2002.
Krzymuski E., System prawa karnego ze stanowiska nauki i trzech kodeksów, obowiązujących w Polsce. I. Część ogólna, Kraków 1921.
Kulesza J., [w:] System Prawa Karnego, t. 4: Nauka o przestępstwie. Wyłączenie i ograniczenie odpowiedzialności karnej, red. L.K. Paprzycki, Warszawa 2016.
Kulik M., Art. 26. Stan wyższej konieczności. Kolizja obowiązków, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, LEX/el. 2020.
Lachowski J., [w:] System Prawa Karnego, t. 4: Nauka o przestępstwie. Wyłączenie i ograniczenie odpowiedzialności karnej, red. L.K. Paprzycki, Warszawa 2016.
Lachowski J., Art. 26. Stan wyższej konieczności, [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t. 1: Komentarz do art. 1–31, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Legalis 2011.
Lachowski J., Art. 278. Kradzież, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, LEX/el. 2018.
Lachowski J., Stan wyższej konieczności w polskim prawie karnym, Warszawa 2005.
Lelental S., [w:] Prawo karne w zarysie. Nauka o ustawie karnej i przestępstwie, red. J. Waszczyński, Łódź 1992.
Lernell L., Wykład prawa karnego. Część ogólna, Warszawa 1961.
Lernell L., Wykład prawa karnego. Część ogólna, t. 1, Warszawa 1969.
Leżański R.A., Kodeks karny obowiązujący na ziemiach zachodnich Rzeczypospolitej Polskiej, Poznań 1930.
Łabuda G., Art. 278, [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, LEX/el. 2014.
Łętowska E., Dlaczego i po co pisze się glosy, czyli dwanaście uwag dla debiutujących autorów komentarzy do orzeczeń sądowych, „Edukacja Prawnicza” 2005, nr 10.
Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1938.
Makarewicz J., Prawo karne ogólne, Kraków 1914.
Makowski W., Kodeks karny 1932. Komentarz. I. Część ogólna, Warszawa 1932.
Makowski W., Prawo karne. Część ogólna. Wykład porównawczy prawa karnego austrjackiego, niemieckiego i rosyjskiego obowiązującego w Polsce, Warszawa–Lublin–Łódź–Poznań–Kraków [b.d.w.].
Marek A., Oczkowski T., Rozdział II. Kradzież i przywłaszczenie, [w:] System Prawa Karnego, t. 9: Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, red. R. Zawłocki, Legalis 2015.
Marek A., Satko J., Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Komentarze, piśmiennictwo, orzecznictwo, Warszawa 2000.
Michalski B., Art. 278. Kradzież, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2: Komentarz do artykułów 222–316, red. A. Wąsek, Legalis 2010.
Mioduski K., [w:] J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1987.
Oczkowski T., Art. 278. Kradzież, [w:] Kodeks karny. Komentarz online, red. R.A. Stefański, Legalis 2020.
Peiper L., Komentarz do Kodeksu karnego, Prawa o wykroczeniach, Przepisów wprowadzających obie te ustawy, Kraków 1936.
Pławski S., Prawo karne, cz. 2, Warszawa 1966.
Prawo karne, red. A. Grześkowiak, Warszawa 2007.
Radecki W., Stan wyższej konieczności na tle aktualnych potrzeb praktyki, „Zeszyty Naukowe Akademii Spraw Wewnętrznych” 1978, nr 22.
Rejman G., [w:] Kodeks karny. Część ogólna, red. G. Rejman, Warszawa 1999.
Siewierski M., Kodeks karny i Prawo o wykroczeniach. Komentarz, Warszawa 1965.
Sitarz O., [w:] Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, red. T. Dukiet-Nagórska, Warszawa 2018.
Spotowski A., Funkcja niebezpieczeństwa w prawie karnym, Warszawa 1990.
Stefański R.A., Prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 2008.
Surkont M., Prawo karne, Bydgoszcz–Gdynia 2001.
Śliwiński S., Polskie prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 1946.
Śliwowski J., Prawo karne, Warszawa 1979.
Świda W., [w:] I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973.
Świda W., Prawo karne, Warszawa 1986.
Świda W., Prawo karne. Część ogólna, Warszawa–Wrocław 1961.
Wąsek A., Kodeks karny. Komentarz, t. 1, Gdańsk 1999.
Wilk L., Art. 278. Kradzież, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 3: Komentarz do artykułów 222–316, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Legalis 2017.
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2010.
Zoll A., [w:] Komentarz do Kodeksu karnego. Część ogólna, red. K. Buchała, Warszawa 1994.
Zoll A., Art. 26, [w:] Kodeks karny. Komentarz. Część ogólna, red. A. Zoll, W. Wróbel, t. 1, cz. 1, LEX/el. 2016.
Zontek W., Art. 26. Stan wyższej konieczności, [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1–116, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Legalis 2017.
AKTY PRAWNE
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2019, poz. 2086 ze zm.).
ORZECZNICTWO
Postanowienie SN z dnia 4 października 2012 r., III KK 285/12, LEX nr 1226714.
Uchwała pełnego składu Izby Karnej SN z dnia 30 stycznia 1980 r., VII KZP 41/78, LEX nr 19607.
Wyrok SA w Krakowie z dnia 2 października 1996 r., II AKa 232/96, LEX nr 28419.
Wyrok SA w Krakowie z dnia 26 kwietnia 2013 r., II AKa 53/13, LEX nr 1360488.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 21 listopada 2013 r., II AKa 370/13.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 30 kwietnia 2015 r., II AKa 62/15.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 22 czerwca 2017 r., II AKa 216/17.
Wyrok SN z dnia 26 listopada 1935 r., 3K 1512/36, LEX nr 1639667.
Wyrok SN z dnia 7 maja 1948 r., K 325/47, LEX nr 162103.
Wyrok SN z dnia 26 listopada 1959 r., V K 1030/59, LEX nr 115844.
Wyrok SO w Ostrołęce z dnia 18 września 2014 r., II Ka 248/14.
Wyrok SO w Ostrołęce z dnia 30 września 2014 r., II Ka 297/14.
Wyrok SO w Gliwicach z dnia 13 marca 2015 r., VI Ka 992/14, LEX nr 1831795.
Wyrok SO Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 23 lipca 2018 r., VI Ka 1412/17.
Wyrok SO w Siedlcach z dnia 29 października 2018 r., II K 45/18.
Wyrok SO Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 29 marca 2019 r., VI Ka 1105/18.
Wyrok SR w Zabrzu z dnia 5 czerwca 2014 r., II K 301/09.
Wyrok SR w Giżycku w V Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w Węgorzewie z dnia 14 października 2015 r., V K 97/15.
Wyrok SR dla m.st. Warszawy w Warszawie z dnia 1 marca 2016 r., V W 5507/15.
Wyrok SR Gdańsk-Północ w Gdańsku z dnia 14 września 2016 r., II K 1362/13.
Wyrok SR w Szczytnie z dnia 25 maja 2017 r., II W 713/16.
Wyrok SR dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z dnia 30 października 2018 r., XI W 4504/17.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2022.31.1.263-282
Data publikacji: 2022-03-29 11:56:35
Data złożenia artykułu: 2020-06-30 00:33:05
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2022 Jan Kulesza
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.