Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Komu służy prawo? Libertariańska koncepcja Alberta Jaya Nocka
Streszczenie w języku polskim
Albert Jay Nock (1870–1945) był wybitnym publicystą pierwszej połowy XX w., zaliczanym do pierwszego pokolenia przedstawicieli libertarianizmu. Celem niniejszego artykułu jest odnalezienie odpowiedzi na pytanie: Komu – według Nocka – służy prawo? Kluczowym elementem w przedstawionym wywodzie jest wewnętrzna dychotomia pojęcia prawa, które nie tylko może być postrzegane przez pryzmat paradygmatu pozytywistyczno-prawnego, lecz także stanowi filar koncepcji jusnaturalistycznej. Aby uporządkować przedmiot zakresu badań, posłużono się tezą, według której w doktrynie Nocka istnienie biegunowo odmiennej oceny natury człowieka i jego indywidualnych celów od charakteru funkcjonowania państwa pozwala wykazać dychotomię dwóch przeciwstawnych porządków prawnych, które służą dobru odmiennych podmiotów (jednostki i państwa). W celu usystematyzowania wywodu w pierwszej kolejności przedstawiono koncepcję jednostki i jej relacji z państwem, a następnie omówiono dychotomię rządu i państwa, co finalnie pozwoliło na poddanie analizie relacji zachodzących pomiędzy prawem naturalnym a prawem pozytywnym.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Bartyzel J., Geneza i próba systematyki głównych nurtów libertarianizmu, [in:] Libertarianizm. Teoria, praktyka, interpretacje, eds. W. Bulira, W. Gogłoza, Lublin 2010.
Boaz D., Libertarianizm, Poznań 2005.
Crunden M.R., The Mind and Art of Albert Jay Nock, Chicago 1964.
Górecki O., Obrona państwa ograniczonego. Polityczno-prawna doktryna Herberta Spencera, Kraków 2013.
Górecki O., Rekonstrukcja historycznych podstaw i ideologicznej ciągłości współczesnego libertarianizmu, [in:] Tendencje rozwojowe myśli politycznej i prawnej, eds. M. Maciejewski, M. Marszał, M. Sadowski, Wrocław 2014.
Hervada J., Historia prawa naturalnego, Kraków 2013.
Jefferson T., Political Writings, eds. J. Appleby, T. Ball, Cambridge 1999.
Locke J., Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 2015.
Maciejewski M., Doktrynalne ujęcie prawo naturalne – prawo stanowione od starożytności do czasów oświecenia, “Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2015, vol. 8(2).
Maciejewski M., Odniesienia między prawem naturalnym i prawem stanowionym w wybranych doktrynach filozoficznych, politycznych i prawnych, [in:] Pozytywizm prawniczy i szkoła prawa natury – tradycje sporu i jego współczesne implikacje, eds. P. Kaczmarek, Ł. Machaj, Wrocław 2010.
Modrzejewska M., Libertariańskie koncepcje jednostki i państwa we współczesnej amerykańskiej myśli politycznej, Kraków 2010.
Mussolini B., Doktryna faszyzmu, Lwów 1935.
Nock A.J., A Journey Into Rabelais’s France, New York 1934.
Nock A.J., A Journal of These Days: June 1932 – December 1933, New York 1934.
Nock A.J., Anarchist’s Progress, [in:] idem, On Doing the Right Thing and Other Essays, New York 1928.
Nock A.J., Cogitations from Albert Jay Nock, ed. R.M. Thorton, introduction J. Barzun, New York 1985.
Nock A.J., Francis Rabelais: The Man and His Work, New York 1929.
Nock A.J., Free Speech and Plain Language, New York (1937) 1968.
Nock A.J., Henry George, New York 1939.
Nock A.J., Informed Common Sense: The Journals of Albert Jay Nock, Baltimore 2013.
Nock A.J., Introduction, [in:] H.S. Haskins, Meditations in Wall Street, New York 1940.
Nock A.J., Introduction, [in:] F. Neilson, How Diplomats Make War, New York 1915.
Nock A.J., Introduction, [in:] H. Spencer, Man Versus the State, Indianapolis (1940) 1981.
Nock A.J., Introduction, [in:] A. Ward, The Selected Works of Artemus Ward, New York 1924.
Nock A.J., Introduction, [in:] B. Whitlock, Forty Years of It, New York 1914.
Nock A.J., Jefferson, New York 1926.
Nock A.J., Journal of Forgotten Days. May 1934 – October 1935, Hinsdale 1948.
Nock A.J., Letters from Albert Jay Nock 1924–1945: to Edmund C. Evans, Mrs. Edmund C. Evans and Ellen Winsor, Caldwell 1948.
Nock A.J., Life liberty and…, [in:] idem, The Disadvantages of Being Educated and Other Essays, Tampa 1996.
Nock A.J., Memoirs of Superfluous Man, New York (1943) 2007.
Nock A.J., On Doing the Right Thing, and Other Essays, New York 1928.
Nock A.J., Our Enemy, The State, New York 1935.
Nock A.J., Selected Letters of Albert Jay Nock, ed. F.J. Nock, Caldwell 1962.
Nock A.J., Snoring as a Fine Art and Twelve Other Essays, Rindge 1958.
Nock A.J., The Book of Journeyman: Essays from the New Freeman, New York (1930) 1967.
Nock A.J., The Disadvantages of Being Educated and Other Essays, Tampa 1996.
Nock A.J., The God’s Lookout, [in:] idem, Free Speech and Plain Language, New York 1968.
Nock A.J., The Myth of Guilty Nation, Auburn (1922) 2011.
Nock A.J., The State of The Union. Essays in Social Criticism, Indianapolis 1991.
Nock A.J., The Theory of Education in United States, New York 1932.
Nock A.J., World Scouts, Boston 1912.
Prawo natury w doktrynach polityczno-prawnych Europy, ed. M. Zmierczak, Poznań 2006.
Rau Z., Liberalizm. Zarys myśli politycznej XIX i XX wieku, Warszawa 2000.
Rau Z., Wstęp, [in:] J. Locke, Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 2015.
Rabelais F., The Work of Francis Rabelais, eds. A.J. Nock, C.R. Wilson, New York 1931.
Rothbard M.N., Egalitaryzm jako bunt przeciw ludzkiej naturze, Warszawa 2009.
Rothbard M.N., Etyka wolności, Warszawa 2010.
Rothbard M.N., Manifest libertariański, Warszawa 2014.
Rousseau J.-J., Umowa społeczna, Kęty 2007.
Spencer H., Jednostka wobec państwa, Warszawa 2001.
Strauss L., Prawo naturalne w świetle historii, Warszawa 1969.
Szyszkowska M., Dociekania nad prawem natury, czyli o potrzebach człowieka, Warszawa 1972.
Teluk T., Koncepcje państwa we współczesnym libertarianizmie, Warszawa 2006.
The Freeman Book, ed. B.W. Huebsch, New York 1924.
Thornton R.M., Intoroduction: A Stroll With Albert Jay Nock, [in:] A.J. Nock, The Disadvantages of Being Educated and Other Essays, Tampa 1996.
Tokarczyk R., Klasycy praw natury, Lublin 2009.
Wojtyszyn R., Anty-lewiatan. Doktryna polityczna i prawna Murraya Newtona Rothbarda, Wrocław 2017.
Wreszin M., Albert Jay Nock and the Anarchist Elitist Tradition in Amerika, “American Quarterly” 1969, vol. 21(2/1).
Wreszin M., The Superfluous Anarchist. Albert Jay Nock, Providence 1972.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.4.225-239
Data publikacji: 2021-10-13 00:45:36
Data złożenia artykułu: 2020-03-06 12:21:45
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Olgierd Górecki
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.