Memorials, Traumatic and Nostalgic Memory and Language Memory in the Family Life of Post-War Displaced People from Novogrudok and the Surrounding Area

Tadeusz Lewaszkiewicz

Abstract


This article refers to the studies from so-called Memory Science, an interdisciplinary scientific field, which has received a lot of attention in the last few decades. The purpose of the article is to present the elements of symbolic types of „memory” (indicated in the title of the article) in the collective memory of post-war displaced people from Novogrudok and the surrounding area. The method of writing and recording of statements and excerpts from correspondence was used to collect the memoirs; the linguistic material was collected on the basis of long-term linguistic observations of displaced people, questionnaires and excerpts from written sources (letters, school notebooks, drafts of applications and various notes). Traumatic memory refers to the painful events of World War I, the period of the Polish-Bolshevik war (1919–1921), recalled in the interwar period, as well as memories from the Second World War (memories of the murdered Jews of Novogrudok). This includes the two post-war years, in which the displaced people had to leave Novogrudok. Nostalgic memory is based on the fact that after 1945 they missed their homeland, Novogrudok and its surroundings, something that was valuable in their life but was lost. The manifestation of linguistic memory is primarily the fact that more than 200 well-known lexical kresovisms, mainly of Belarusian, Belarusian-Russian and Russian origin, have been preserved in the language of displaced people from Novogrudok and the surrounding area, and partly in the language of their children (born no later than 10–15 years after the war).

Keywords


Memory Science, traumatic, nostalgic and linguistic memory, lexical kresovisms, Novogrudok, post-war population displacement

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Chlebda, Wojciech. (2019). O wyzwaniach i zadaniach pamięcioznawstwa lingwistycznego. LingVaria, 2/28, s. 147–164.

Czachur, Waldemar (red.). (2018). Pamięć w ujęciu lingwistycznym. Zagadnienia teoretyczne i metodologiczne. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Engelking, Anna; Golachowska, Ewa; Zielińska, Anna. (2008). Tożsamość, język i pamięć w sytuacji pogranicza. Uwagi wprowadzające. W: Anna Engelking, Ewa Golachowska, Anna Zielińska (red.). Tożsamość – Język – Rodzina. Z badań na pograniczu słowiańsko-bałtyckim (s. 7–24). Warszawa: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Slawistyczna.

Golka, Marian. (2009). Pamięć społeczna i jej implanty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Halbwachs, Maurice. (1969). Społeczne ramy pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Lewaszkiewicz, Tadeusz. (2017). Język powojennych przesiedleńców z Nowogródka i okolicy. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Lewaszkiewicz, Tadeusz. (2019). Wschodniosłowiańskie (białoruskie i rosyjskie) zapożyczenia leksykalne w języku powojennych przesiedleńców z Nowogródka i okolicy. W: Bazyli Siegień (red.). Droga ku wzajemności.Шлях да ўзаемнасцi. Polsko-białoruskie związki językowe, literackie, historyczne i kulturowe, 20 (s. 143–151). Białystok.

Nowak, Jacek. (2011). Społeczne reguły pamiętania. Antropologia pamięci zbiorowej, Kraków: Nomos.

Nora, Pierre. (1984). Les lieux de mémoire, t 1, La République, Paris: Gallimard.

Pajdzińska, Anna. (2007). Pamięć jako wartość. W: Jan Mazur, Agata Małyska, Katarzyna Sobstyl (red.). Człowiek wobec wyzwań współczesności. Upadek wartości czy walka o wartość? (s. 253–261). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Sawaniewska-Mochowa, Zofia. (2008). Miejsca pamięci w mieście na pograniczu (Pińsk w relacjach autobiograficznych). W: Małgorzata Święcicka (red.). Miasto. Przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie, 2 (s. 293–308). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Szacka, Barbara. (2005). Pamięć zbiorowa. W: Andrzej Szpociński (red.). Wobec przeszłości. Pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej (s. 17–30). Warszawa: Instytut Adama Mickiewicza.

Traba, Robert. (2006). Historia – przestrzeń dialogu, Warszawa: ISP PAN.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2021.15.55-67
Date of publication: 2021-12-12 20:46:35
Date of submission: 2020-06-26 14:35:01


Statistics


Total abstract view - 1016
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2021 Tadeusz Lewaszkiewicz

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.