Wileńska działalność społeczno-kulturalna i oświatowa Stanisława Węsławskiego (1896–1942) – przyczynek do biografii

Przemysław Dąbrowski

Streszczenie w języku polskim


Stanisław Węsławski urodził się w Wilnie 17 września 1896 r. Z wykształcenia był prawnikiem i muzykiem. Zasiadał w wielu stowarzyszeniach i organizacjach oświatowych i kulturalnych Wilna. Komponował dzieła fortepianowe i pieśni, m.in. do wierszy Rainera
Marii Rilkego, Kazimiery Iłłakowiczówny, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej czy Jana Kochanowskiego. Był członkiem zwyczajnym wileńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i zasiadał w Wydziale Oświatowym Polskiej Macierzy Szkolnej Ziem Wschodnich.
Wybrano go również na wiceprezesa Wileńskiego Związku  Towarzystw Śpiewaczych i Muzycznych. Ponadto tworzył muzykę do Rozgłośni Polskiego Radia w Wilnie oraz został jej referentem muzycznym jak i prezesem Zarządu Sekcji Wileńskiej Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (Oddział Wileński). W latach trzydziestych Stanisława Węsławskiego desygnowano również na prezesa Zarządu Centralnego Polskiej Macierzy Szkolnej Ziemi Wileńskiej. Zasiadał początkowo na stanowisku skarbnika w Prezydium, a następnie w składzie Komisji Rewizyjnej Rady Wileńskich Zrzeszeń Artystycznych „Erwuza” (RWZA). Działał też w towarzyskim klubie dyskusyjnym „Smorgonia”, był stałym bywalcem Śród Literackich oraz członkiem Zarządu Wileńskiego Towarzystwa Filharmonicznego, pełniąc w nim funkcję wiceprezesa. Węsławskiego rozstrzelano 2 grudnia 1942 r. w Ponarach pod Wilnem.

Słowa kluczowe


Wilno; dawne Wielkie Księstwo Litewskie; Uniwersytet Stefana Batorego; adwokatura wileńska; kultura i edukacja w Wilnie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


lat rozgłośni wileńskiej. Radio dla miasta i wsi, Wilno 1938.

Ankudowicz-Bieńkowska M., Polskie życie muzyczne w Wilnie lat II Rzeczypospolitej, Olsztyn 1997.

Bar L., W jednym obozie Polacy i Litwini, „Włóczęga” 1933, nr 8–9.

Chocianowicz W., Ziemie wschodnie RP w latach 1939–1944, [w:] Pamiętnik wileński, Londyn 1972, s. 79–114.

Cywiński W., 20 lecie harcerstwa na Wileńszczyźnie, cz. I, Pierwsze dziesięciolecie, [w:] Wytrwałym zwycięstwo. Z.H.P. Wilno 1912–32, [Wilno 1932].

Cywiński W., 20 lecie harcerstwa na Wileńszczyźnie, cz. II, Drugie dziesięciolecie, [w:] Wytrwałym zwycięstwo. Z.H.P. Wilno 1912–32, [Wilno 1932].

Cywiński W., Idea harcerstwa czyli skautingu, cz. 1, „Harcerz Kresowy” 1920, nr 1.

Cywiński W., Idea harcerstwa czyli skautingu, cz. 2, „Harcerz Kresowy” 1920, nr 2.

Dąbrowski P., Narodowa Demokracja byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Studium z zakresu myśli politycznej i działalności obozu narodowego na ziemiach litewsko-białoruskich w latach 1897–1918, Kraków 2010.

Dąbrowski P., Rozpolitykowane miasto. Ustrój polityczny państwa w koncepcjach polskich ugrupowań działających w Wilnie w latach 1918–1939, Gdańsk 2012.

Dąbrowski P., Siła w kulturze, jedność w narodzie. Wileńska działalność społeczno-polityczna Michała, Witolda i Emilii Węsławskich w końcu XIX wieku i pierwszej połowie XX wieku (do 1930 roku), Gdańsk 2011.

Dziesięciolecie Konserwatorium Muzycznego w Wilnie 1923–1933, Wilno 1933.

Fedorowicz Z., Trzydzieści lat mego pobytu w Wilnie 1914–1944, Bydgoszcz 2010.

Hernik-Spalińska J., Wileńskie Środy Literackie (1927–1939), Warszawa 1998.

Jackiewicz M., Harcerstwo polskie w Wilnie w latach 1912-1939, [w:] Vilniaus kultūrinis gyvenimas. Draugijų reikšmė 1900–1945, Vilnius 2008, s. 106–114.

Jaruzelski J., Stanisław Cat-Mackiewicz 1896–1966. Wilno–Londyn–Warszawa, Warszawa 1987.

K. [sygn. nierozwiązana], Dzisiejsze harcerstwo, „Głos Wilna” 1924, nr 4.

Konserwatorium Muzyczne w Wilnie, „Promień” 1924, nr 3.

Lewandowska S., Losy Wilnian. Zapis rzeczywistości okupacyjnej. Ludzie, fakty, wydarzenia 1939–1945, Warszawa 2004.

Lewandowska S., Wilno 1921–1944. Czasy i ludzie, Warszawa 2009.

Lewandowska S., Życie codzienne Wilna w latach II wojny światowej, Warszawa 1997.

Lorenz S., Album wileńskie, Warszawa 1986.

Obrona gobelinów wileńskich. Fakty-dokumenty. Głosy prasy, [w:] Gobeliny wileńskie. Ich pochodzenie, wartość, losy, cz. II, Warszawa 1933.

Ostatni [sygn. nierozwiązana], Gobeliny, „Włóczęga” 1933, nr 5.

Pasierbska H., Wileńskie Ponary, Gdańsk 1996.

Puciata M., Dwie epoki, [w:] Wytrwałym zwycięstwo. Z.H.P. Wilno 1912–32, [Wilno 1932]

Ruszczyc F., Dziennik, cz. II, W Wilnie, Warszawa 1996.

Spis adwokatów Okręgu Sądu Apelacyjnego w Wilnie, [w:] Wileńska Izba Adwokacka, Wilno 1931.

Sprawozdanie z pracy harcerskiej w okręgu wileńskim za rok 1935, Wilno 1936.

Sprawozdanie z pracy harcerskiej w okręgu wileńskim za rok 1936, Wilno 1937.

Sprawozdanie ze stanu i działalności Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie za rok 1926 (XX rok istnienia), Wilno 1927.

Tarka K., Jeden z wyklętych. Generał Aleksander Krzyżanowski „Wilk” Komendant Okręgu Wileńskiego ZWZ-AK, Warszawa 2000.

Tarka K., Próby porozumienia z Litwinami, [w:] Generał „Wilk”. 40 rocznica śmierci, red. J. Malinowski, Bydgoszcz 1991.

Tarkowski M., Adwokatura wileńska 1918–1939. Studium historyczno-prawne, Gdańsk 2014.

Tomaszewski L., Wileńszczyzna lat wojny i okupacji 1939–1945, Warszawa 2010.

Tomkiewicz M., Zbrodnia w Ponarach 1941–1944, Warszawa 2008.

W-[ęsław]ski S., Z wystawy szkoły przemysłowo-handlowej, „Dziennik Wileński” 1923, nr 111.

Wardzyńska M., Sytuacja ludności polskiej w Generalnym Komisariacie Litwy czerwiec 1941-lipiec 1944, Warszawa 1993.

Wileńska encyklopedia 1939–2005, oprac. M. Jackiewicz, Warszawa 2007.

Wolne zawody, [w:] Wilno i województwo wileńskie. Informator społeczno-gospodarczy i księga adresowa m. Wilna i Województwa Wileńskiego, red. P. Krasnopolski, Wilno 1937.

Wykaz członków zaewidencjonowanych, „Komunikat Koła Harcerzy” Wilno, 29 V 1937.

Żongołłowicz B., Dziennik 1930–1936, oprac. D. Zamojska, Warszawa 2004.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2015.39.191
Data publikacji: 2015-12-16 11:31:44
Data złożenia artykułu: 2015-12-10 11:46:44


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1585
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 797

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Przemysław Dąbrowski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.