Szwajcaria wobec upadku państwa polskiego we wrześniu 1939 r. Stan i perspektywy badań

Streszczenie w języku polskim

Wybuch II wojny światowej postawił przed Szwajcarią fundamentalne pytania o przyszłość polityczną w kontekście agresywnej polityki Niemiec. Wysuwane przez elity III Rzeszy roszczenia terytorialne wobec sąsiednich krajów w imię jednoczenia wszystkich Niemców w jednym państwie były groźne także dla Szwajcarii, której alemańscy obywatele bywali postrzegani przez Berlin jako część wielkiego narodu niemieckiego. Helwecka klasa polityczna, a także opinia publiczna tego kraju, bacznie przyglądały się poczynaniom Niemiec i w tym kontekście agresja III Rzeszy na Polskę stanowiła jeden z istotniejszych punków zbiorowej pamięci Szwajcarów o II wojnie światowej. Pamięć ta jest jednak bardzo mocno naznaczona lokalnymi uwarunkowaniami i specyficznym położeniem geopolityczym Szwajcarii. Odbiło się to bardzo wyraźnie na tematyce, którą zainteresowane było helweckie dziejopisarstwo odnoszące się do lat II wojny światowej. Najważniejszymi elementami zbiorowej pamięci Szwajcarów były: zagrożenie ze strony państw Osi i potrzeba mobilizacji społeczeństwa do obrony kraju, problem zachowania neutralności i związana z tym kwestia internowania obcych jednostek przekraczających granice Szwajcarii, kwestia potencjalnych uchodźców wojennych, problem pozostawionych w bankach szwajcarskich depozytów przez ofiary Holokaustu, uznawanie państw, które de facto przestały istnieć wskutek agresji Niemiec oraz problem wzajemnych relacji z państwami alianckimi zarówno w czasie wojny, jak tez po jej zakończeniu. Postrzeganie kwestii polskiej przez helwecką historiografię wpisuje się w wyżej naznaczone płaszczyzny, co tłumaczy dość wybiórczy charakter tematyki polsko-szwajcarskiej w tamtejszej historiografii. Ogranicza się ona głównie do historii internowania 2. Dywizji Strzelców Pieszych, problemów z zakresu uznawania polskiego rządu w Londynie oraz podkreślaniu propolskich sympatii tamtejszego społeczeństwa.