O liczebności dworu królewskiego Kazimierza Jagiellończyka w świetle spisów dworzan z 1470 i 1478 r.

Streszczenie w języku polskim

W nieopublikowanych fragmentach rachunków podskarbińskich Tomasza Trąmbczyńskiego z 1470 i 1478 r. przechowywanych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie (Zespół Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział 1 Rachunki Królewskie, sygn. 338; Oddział 85 Rejestry Popisowe Wojska Koronnego, sygn. 1) znajdują się całościowe wykazy dworzan konnych Kazimierza Jagiellończyka, które stanowią bezcenne źródła wiedzy o organizacji, składzie i liczebności polskiego dworu monarszego w tym okresie. Między innymi ukazują czytelne rozróżnienie członków dworu, którzy posiadali w służbie poczty konne, na dworzan i pokojowców królewskich. Z wykazów wynika, że w skład dworu królewskiego w tym czasie wchodziło na stałe około 80 osób mających poczty konne. Połowę tej liczby stanowili członkowie dworu pełniący funkcje dworzan królewskich łącznie z należącymi do tej grupy osobami piastującymi urzędy centralne i nadworne. Do 40 osób dochodziła również liczba pokojowców królewskich mających poczty konne. Na podstawie danych opartych na wykazach dworzan konnych można oszacować, że w pocztach członków dworu króla Kazimierza Jagiellończyka w 1478 r. znajdowało się w sumie około 650–660 koni. Z ustaleń tych wynika, że w skład dworu władcy wchodziło 30 osób z pocztami konnymi więcej, niż obliczyła w oparciu o opublikowane rachunki królewskie M. Wilska. Uwzględniając nowe dane można przyjąć, że dwór króla Kazimierza Jagiellończyka liczył co najmniej 160 osób, a przy uwzględnieniu liczebności pocztów konnych około 730–740 osób.