Hide
Show all
Email this article 
At the Foundations of Narbutt’s Vision of Lithuania and the Relations Between Poland and Lithuania
Abstract
Teodor Narbutt’s works on the history of Lithuania provoked ambivalent evaluations. On one hand the importance of the subject he undertook was emphasised, on the other hand, the author was reproached for deficiencies in methodology, which disqualified him as a historian. His research grew on the basis of interest in Lithuanian culture, it led to the search for autonomous properties of the Lithuanian statehood, emphasising differences proving the separateness of Lithuania and the Grand Duchy of Lithuania within the framework of the Kingdom of Poland. The theses stated within the work have not withstood the test of time, they did not meet the social expectations. They were quickly verified by the political events of the second half of the 19th century. Although Narbutt’s works were criticised, they influenced the shape of Lithuanian culture.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Aleksandravičius E., Kulakauskas A., Pod władzą carów. Litwa w XIX wieku, Kraków 2003.
Bartoszewicz J., Teodor Narbutt, ‘Tygodnik Illustrowany’ 1860, 26.
Blombergowa M.M., Narbutt (Ostyk-Narbutt) Teodor Mateusz z Ziemi Lidzkiej. Historyk Litwy, inżynier i badacz starożytności oraz ojciec bohaterów-powstańców, Warszawa–Lida 2011.
Błachowska K., Wiele historii jednego państwa. Obraz dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1569 roku w ujęciu historyków polskich, rosyjskich, ukraińskich, litewskich i białoruskich w XIX w., Warszawa 2009.
Brückner A., Polacy a Litwini. Język i literatura, in: Polska i Litwa w dziejowym stosunku, Warszawa–Lublin–Łódź–Kraków 1914.
Chodynicki K., Ze studiów nad dziejopisarstwem rusko-litewskim. (T.z. Rękopis Raudański), ‘Ateneum Wileńskie’ 1926, 10–11.
Jackiewicz M., Dzieje literatury litewskiej do 1917 r., vol. 1, Warszawa 2003.
Jedlicki J., Błędne koło 1832–1864, vol. 2. Dzieje inteligencji polskiej do 1918 r., Warszawa 2008.
Kowal J., Literackie oblicze ‘Dziennika Wileńskiego’ (1805–1806 i 1815–1830), Rzeszów 2017.
Kosman M., Badania nad reformacją w Wielkim Księstwie Litewskim (1919–1969), ‘Odrodzenie i Reformacja w Polsce’ 1971, 16.
Kraszewski J.I., Litwa. Starożytne dzieje, ustawy, język, wiara, obyczaje, pieśni, przysłowia, podania, vol. 2, Warszawa 1850.
Litwinowicz-Droździel M., O starożytnościach litewskich. Mitologizacja historii w XIXwiecznym piśmiennictwie byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, Kraków 2008.
Łowmiański H., Sfałszowany opis obwarowania m. Wilna, ‘Ateneum Wileńskie’ 1925–1926, 3.
Maternicki J., Historiografia i kultura historyczna. Studia i szkice, Warszawa 1990.
Maternicki J., Myśl historyczna jako przedmiot badań historiograficznych, in: Metodologiczne problemy badań nad dziejami myśli historycznej. Materiały konferencji naukowej w Krynicy w 1989 r., ed. J. Maternicki, Warszawa 1990.
Maternicki J., Warszawskie środowisko historyczne 1832–1869, Warszawa 1970.
Maternicki J., Wielokształtność historii. Rozważania o kulturze historycznej i badaniach historiograficznych, Warszawa 1990.
Michalski J., Warunki rozwoju nauki polskiej, in: Historia nauki polskiej, ed. B. Suchodolski, vol. 3, 1795–1862, ed. vol. J. Michalski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1977.
Narbutt A., Teodor Narbutt – Historyk Litwy, ’Lithuania: Kwartalnik poświęcony problemom Europy Środkowo-Wschodniej’ 1994, 2 (11) – 3 (12).
Narbutt T., Dzieje narodu litewskiego w krótkości zebrane z dołączeniem potoku pochodzeń ludów narodu litewskiego, Wilno 1847.
Narbutt T., Dzieje starożytne narodu litewskiego, vol. 1–9, Wilno 1835–1841.
Naruniec R., Michał Baliński jako mecenas polsko-litewskich więzi kulturowych, Warszawa 1995.
Pomorski J., Myśl historyczna jako kategoria i przedmiot badań historiograficznych, in: Metodologiczne problemy badań nad dziejami myśli historycznej. Materiały konferencji naukowej w Krynicy w 1989 r., ed. J. Maternicki, Warszawa 1990.
Schmitt H., Pogląd na rozwój ducha i kierunek dziejopisarstwa polskiego w w. XIX., ‘Dziennik Literacki’ 1859, 60.
Serejski M.H., Historiografia, in: Historia nauki polskiej, ed. B. Suchodolski, vol. 3 1795–1862,
ed. vol. J. Michalski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1977.
Serejski M.H., Przeszłość a teraźniejszość. Studia i szkice historiograficzne, Wrocław–Warszawa–Kraków 1965.
Stolzman M., Nigdy od ciebie miasto… Dzieje kultury wileńskiej lat międzypowstaniowych (1832–1863), Olsztyn 1987.
Stolzman M., Teodor Narbutt (1784–1864), in: Polski Słownik Biograficzny, vol. 22/1, Wrocław 1977.
Śnieżko A., Rafałowicz Ruben, in: Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa–Łódź 1972.
Śnieżko A., Tynecki J., Marcinkowski Antoni, in: Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa–Łódź 1972.
Tazbir J., Z dziejów fałszerstw historycznych w Polsce w pierwszej połowie XIX wieku, ‘Przegląd Historyczny’ 1966, 57, 4.
Wielhorski W., Polska a Litwa. Stosunki wzajemne u biegu dziejów, London 1947.
Wierzbicki A, Historiografia polska doby romantyzmu, Wrocław 1999.
Wyrozumski J., Twórcy krakowskiej mediewistyki, in: Krakowskie środowisko historyczne XV–XX wieku. Ludzie–idee–dzieła, eds. T. Gąsowski and J. Smołucha, Kraków 2018.
Zagajenie posiedzenia publicznego Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk dnia 9 grudnia 1829 przez Juliana Ursyna Niemcewicza, ‘Roczniki Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk’, vol. 21, Warszawa 1830.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2019.47.157-179
Date of publication: 2019-12-13 09:01:43
Date of submission: 2018-05-26 14:50:08
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2019 Paweł Sierżęga
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.