Hide
Show all
Email this article 
Ethnic Stereotypes in Contemporary Polish Public Discourse
Abstract
I regard a stereotype as a kind of colloquial conceptualization of reality, a component of the linguistic image of the world and the linguistic-cultural code. The paper focuses on the manipulation of several ethnic stereotypes (German, Russian, Jew) in contemporary Polish public discourse. The analysis is based on a variety of linguistic data: the so-called system data and texts (press materials: newspaper and magazine articles, Internet posts, statements of politicians and Internet users in social media, semiotically complex texts: graphic and verbal-graphic expressions) to show how negative elements of stereotypes are used in the political combat in the media.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Opracowania
Bartmiński J., Lappo I., Majer-Baranowska U., Stereotyp Rosjanina i jego profilowanie we współczesnej polszczyźnie, „Etnolingwistyka” 2002, 14.
Bartmiński J., Nasi sąsiedzi w oczach studentów, w: Narody i stereotypy, red. T. Walas, Kraków 1995.
Bartmiński J., Panasiuk J., Stereotypy językowe, w: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław 1993.
Bartmiński J., Pojęcie językowego obrazu świata i sposoby jego operacjonalizacji, w: Jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa?, red. P. Czapliński, A. Legeżyńska, M. Telicki, Poznań 2010.
Bartmiński J., Zmiany stereotypu Niemca w Polsce. Profile i ich historyczno-kulturowe uwarunkowania, w: Profilowanie w języku i tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin 1998.
Brzezina M., Polszczyzna Żydów, Warszawa–Kraków 1986.
Bystroń J.S., Megalomania narodowa, Warszawa 1935/1995.
Cała A., Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej, Warszawa 1992.
Chlebda W., O źródłach, celach i drogach postępowania etnolingwistycznego w badaniach porównawczych, „Studia Slavica. Slovanské Studie” 2010, 14.
Delumeau J., Strach w kulturze Zachodu XIV–XVIII w., Warszawa 1986.
Girard R., Kozioł ofiarny, Łódź 1987.
Głowiński M., Nowomowa i ciągi dalsze. Szkice dawne i nowe, Kraków 2009.
Kamińska-Szmaj I., Judzi, zohydza, ze czci odziera. Język propagandy politycznej w prasie 1919–1923, Wrocław 1994.
Język w IV Rzeczypospolitej, red. M. Czerwiński, P. Nowak, R. Przybylska, Lublin 2010.
Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W., Słownik języka polskiego, t. 8, Warszawa 1927.
Klemperer V., LTI. Notatnik filologa, Warszawa 2014.
Lappo I., Profilowanie stereotypu Rosjanina w polskim kręgu językowo-kulturowym, „Etnolingwistyka” 2002, 14.
Maksymiuk B., Wszędzie są ludzie i ludziska. Wspomnienia mieszkańców Krasiczyna i okolic z czasów II wojny światowej, „Etnolingwistyka” 2003, 15.
Marczewska M., Żyd – obraz utrwalony w języku, w: Z przeszłości Żydów polskich od XVI do końca XX wieku. Polityka – Gospodarka – Kultura – Społeczeństwo, red. R. Renz, J. Wijaczka, Kraków 2005.
Marczewska M., Swój i obcy w mieście – kilka uwag o stereotypie kielczanina (rzecz o stosunkach polsko-żydowskich), „Etnolingwistyka” 2007, 19.
Niebrzegowska-Bartmińska S., Aksjologiczne tło demonizacji przeciwnika w kampanii wyborczej 2007 roku, w: Język IV Rzeczypospolitej, red. M.. Czerwiński, P. Nowak, R. Przybylska, Lublin 2010.
Niewiara A., Moskwicin – Moskal – Rosjanin w dokumentach prywatnych. Portret, Łódź 2006.
Niewiara A., Polskie stereotypy narodowe w świetle badań diachronicznych, „LingVaria” 2010, 2 (10).
Niewiara A., Wyobrażenia o narodach w pamiętnikach i dziennikach z XVI–XIX wieku, Katowice 2000.
Pajdzińska A., My, to znaczy... (z badań językowego obrazu świata), „Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja” 2001, 66, 1.
Peisert M., Nazwy narodowości i ras we współczesnej polszczyźnie, w: Język a Kultura, t. 5, red. J. Anusiewicz, F. Nieckula, Wrocław 1992.
Pisarkowa K., Konotacja semantyczna nazw narodowości, „Zeszyty Prasoznawcze” 1976, 1.
Robins R.S., Post J.M., Paranoja polityczna: psychopatologia nienawiści, Warszawa 1999.
Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, wersja internetowa: http://www.sjpd.pwn.pl/ [dostęp: 26 I 2019].
Szaynok B., Polacy i Żydzi. Lipiec 1944 – lipiec 1946, w: Wokół pogromu kieleckiego, red. Ł. Kamiński, J. Żaryn, Kielce 2006.
Śpiewak P., Pięć lat po czwartej. Dlaczego wymyśliłem IV RP, „Polityka” 22/2010 (29 V 2010), wersja cyfrowa: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1506800,1,dlaczego-wymyslilem-iv-rp.read [dostęp: 9 VI 2018].
Tazbir J., Obraz Żyda w opinii polskiej XVI–XVIII wieku, w: Mity i stereotypy w dziejach Polski, red. J. Tazbir, Warszawa 1991.
Tyrpa A., Cudzoziemcy i obce kraje w dialektach polskich, Kraków 2011.
Zienkowska K., Stereotyp Żyda w publicystyce polskiej w drugiej połowie XVIII w., w: Lud żydowski w narodzie polskim. Materiały sesji naukowej w Warszawie 15–16 wrzesień 1992, red. J. Michalski, Warszawa 1994.
Strony internetowe
http://forum.pomorska.pl/modle-sie-za-rosyjskich-braci-i-wladimira-putina-t193810/page-11 [dostęp: 15 X 2017].
http://interwencjaprawna.pl/docs/ARE-116-uprzedzenia-mlodych-polakow.pdf [dostęp: 15 XII 2017].
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/bartek-zwyciezca.html [dostęp: 15 XI 2017].
https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1506800,1,dlaczego-wymyslilem-iv-rp.read [dostęp: 9 VI 2018].
http://www.rp.pl/Platforma-Obywatelska/170819290-Biografia-Rozy-Thun-na-Wikipedii-zablokowana-Chcieli-zrobic-z-niej-Niemke.html [dostęp: 15 X 2017].
http://wyborcza.pl/duzyformat/1,127290,18447691,dlaczego-5-tys-polakow-polubilo-mem-z-muzulmanami-i-torami.html [dostęp: 20 X 2017].
Okładki tygodnika „wSieci” („wSieci Prawdy”): nr 41 (45)/2013 [Prawie jak Goebbels]; nr 43 (47)/2013 [Nieznane zdjęcie – Smoleńsk 10.04.2010]; nr 40 (96)/2014 [Polska ma prawo żądać od Niemców 845 ml dol. Sensacyjne wyniki naszego śledztwa: Nigdy nie zrzekliśmy się odszkodowań za II wojnę światową]; nr 17 (126)/2015 [Lichwa platformersko-kremlowska. Powiązany z Moskwą gigant finansowy przejmuje rynek lichwiarskich pożyczek w Polsce. Przy wsparciu władzy]; nr 38 (147)/2015 [Ewa Kopacz urządzi nam piekło na rozkaz Berlina]; nr 2 (163)/2016 [Od Targowicy do KOD. Od carycy Katarzyny do Merkel. Spisek przeciw Polsce]; nr 44 (205)/2016 [Na smyczy Putina]; nr 12 (225)/2017 [Instrukcje do ataku na polski rząd przychodzą z zagranicy]; nr 13 (226)/2017 [Nadzorca z Niemiec redagował polskie gazety]; nr 30 (243)/2017 [Pięścią i zagranicą chcą zablokować naprawę Polski]; nr 32 (245)/2017 [6 bilionów dolarów są nam winni Niemcy za horror wojny]; https://www.wsieciprawdy.pl/archiwum.html [dostęp: 16 VII 2018].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2018.46.283-300
Date of publication: 2019-04-25 10:00:39
Date of submission: 2018-01-09 14:16:38
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2019 Marzena Marczewska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.