The Mortal Civilization. The Russian Antioccidental Catastrophism and European Paradoxes

Michał Bohun

Abstract


The aim of this article is to show the paradoxical nature of the idea of the fall of Western civilization and its Russian reception. Two fundamental problems are considered: why so many European thinkers and artists constantly ponder the death of the West and why their ideas took such a strong hold over among Russian philosophers of history. I attempt to formulate a hypothesis of “civilization resentment”, which I interpret as a fragment of theory of modernization. I consider and connect three conceptions: (i) Isaiah Berlin’s idea of “pursuit of the acclaim” as the source of nationalism; (ii) Jan Kucharzewski’s interpretation of Russian revolutionary thought; (iii) Fedor Stepun’s vision of the relations between German romanticism and Russian slavophilism.

Keywords


death of civilization; theory of historical catastrophe; Russian thought; nationalism; romantic; modernization

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Bohun M., Apologia Petersburga. Próba glosy do Czaadajewa, [w:] Okno na Europę. Zagadnienia kulturowej tożsamości Petersburga i jego rola w historii powszechnej, red. F. Apanowicz i Z. Opacki, Wydawnictwo Uniwersy- tetu Gdańskiego, Gdańsk 2006;

Bohun M., Fiodor Dostojewski i idea upadku cywilizacji europejskiej, „Śląsk”, Katowice 1996;

Bohun M., Szkic o narodzinach rosyjskiej filozofii dziejów, [w:] Dawna a nowa Rosja (z doświadczeń transformacji ustrojowej). Studia ofiarowane Profesorowi Janowi Sobczakowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. R. Jurkowski i N. Kasparek, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2002;

Berlin I., Odchylona gałąź: o rozwoju nacjonalizmu, [w:] tenże, Pokrzywione drzewo człowieczeństwa, tłum. M. Pietrzyk-Merta, Prószyński i S-ka, Warszawa 2004;

Berlin I., Rabindranath Tagore i świadomość narodowa, [w:] tenże, Zmysł rzeczywistości. Studia z historii idei, tłum. M. Filipczuk, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2002;

Buruma I., Margalit A., Okcydentalizm. Zachód w oczach wrogów, tłum. Lipszyc, Universitas, Kraków 2005;

Fłorowski G., Puti russkogo bogosłowija, YMCA-PRESS, Pariż 1937

Jedlicki J., Świat zwyrodniały. Lęki i wyroki krytyków nowoczesności, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2000;

Kucharzewski J., Od białego caratu do czerwonego, t. I: Epoka Mikołajewowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998;

Mannheim K., Myśl konserwatywna, tłum. S. Magala, Kolegium Otryckie, Warszawa 1986;

Rossi P., Zatonięcie bez świadka. Idea postępu, tłum.. A. Dudzińska- Facca, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1998;

Scruton R., Zachód i cała reszta. Globalizacja a zagrożenie terrorystyczne, tłum. T. Bieroń, Zysk i S-ka, Poznań 2003;

Stiepun F., Niemiecki romantyzm i rosyjskie słowianofilstwo, [w:] tenże, Życie a twórczość, tłum. W. Sawicki, przekład przejrzał i poprawił S. Mazurek, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1999;

Walicki A., W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002;

Walicki A., Zarys myśli rosyjskiej. Od oświecenia do renesansu religijno - filozoficznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2014.10.45
Date of publication: 2015-04-20 21:29:27
Date of submission: 2015-04-20 15:06:21


Statistics


Total abstract view - 1498
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2015 Michał Bohun

License URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl