Polish Experiences with Dual-Track Ethical Education

Stefan Konstańczak

Abstract


The author discusses historical experiences related to the attempts to introduce, as an alternative to the teaching of religion, the teaching of ethics to Polish schools. A real chance of success of such attempts was created only by the opportunity to employ the principles of independent ethics formulated by Tadeusz Kotarbiński. It is the author’s intention to analyze the problems encountered by teachers in the period of the so-called “real socialism” who regarded moral education as an inseparable part of the process of education at school. It is especially worth emphasizing that, despite the unfavorable political conditions, the teaching staff achieved considerable educational success by appealing to the message of such ethics. The author believes that a number of analogies can be found between the situation of ethical education at that time and today. According to the author, it is worth drawing on these experiences in order to perfect the form of this education in the contemporary educational system.


Keywords


ethical education; religion; independent ethics

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


A.B. „Dlaczego nie było filozofii?”. Argumenty 3, nr 53 (1961): 10.

Antoniewicz, Marceli. Częstochowa. Dzieje miasta i klasztoru Jasnogórskiego, t. 4. Częstochowa: Urząd Miasta Częstochowy, 2007.

Bardecki, Andrzej. „Czy klerykalizacja Polski?”. Tygodnik Powszechny 14, nr 18 (1960): 2-3.

Czerwiński, Józef. „Potrzeba religioznawstwa”. Argumenty 4, nr 26 (1961): 5.

„Dekret z dnia 5 sierpnia 1949 r. o ochronie wolności sumienia i wyznania”. Dziennik Ustaw, nr 45 (1949): poz. 334.

Dobosiewicz, Stanisław. „Pierwszy rok reformy”. Głos Nauczycielski 46, nr 2 (1963): 3.

Dobosiewicz, Stanisław. „Wychowanie obywatelskie w nowej szkole”. Wychowanie Obywatelskie 1, nr 1 (1977): 1-2.

Galant, Józef. „Głos pomaga w pracy. Lekcja o moralności nauczycielskiej”. Głos Nauczycielski 44, nr 41(1961): 3.

Jankowski, Henryk. „Dlaczego etyka świecka?”. Zeszyty Argumentów 1, nr 6 (1962): 7–11.

„Konkurs na prace o etyce zawodowej nauczyciela”. Głos Nauczycielski 48, nr 4 (1965): 8.

Kotarbiński, Tadeusz. Studia z teorii poznania i filozofii wartości. Wrocław: Ossolineum, 1978.

Kotarbiński, Tadeusz. Sprawy sumienia. Warszawa: Książka i Wiedza, 1956.

Legowicz, Jan. Propedeutyka filozofii. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1966.

Ładyka, Jerzy. „Etat etyki świeckiej”. Argumenty 2, nr 48 (1959): 11.

Marczewski, Paweł. Uczynić wolność nieuchronną. Wątki republikańskie w myśli Alexisa de Tocqueville’a. Warszawa: IFiS PAN, 2012.

Markiewicz, Stanisław. „Walka o świecką szkołę w Polsce Ludowej (1945/61)”. Zeszyty Argumentów 2, nr 5 (1963): 173–198.

„Materiały pomocnicze do programu samokształcenia nauczycieli »Problemy moralne współczesnego człowieka«”. Głos Nauczycielski 48, nr 4 (1965): 5-8.

Mękarski, Stefan. Prawda o kraju. Referat wygłoszony na Zjeździe Ligi Niepodległości Polski w dniu 26 listopada 1949 r. w Londynie. Londyn: Wydawnictwo Czasopisma „Za Wolność i Niepodległość”, 1950.

Mysłek, Wiesław. „Walka o charakter szkoły”. Głos Nauczycielski 47, nr 6 (1964): 3-4.

Palacz, Ryszard. Klasycy filozofii polskiej. Zielona Góra: Zachodnie Centrum Organizacji, 1999.

Pluta, Władysław. „Contra »requiem« propedeutyki filozofii”. Głos Nauczycielski 45, nr 14 (1962): 1.

Pyka, Gotfryd. „Pomóc nauczycielom!”. Argumenty 4, nr 5 (1961): 9.

Robliczkowa, Helena. „Akcję laicyzacji poszerzyć i pogłębić”. Głos Nauczycielski 44, nr 39 (1961): 3.

Schaff, Adam. „Ks. Piwowarczykowi w odpowiedzi”. Kuźnica 1, nr 16 (1945): 4-5.

Sobolewski, Marek. „Ustawodawstwo laickie w dwudziestolecie Polski Ludowej. Wolność sumienia”. Zeszyty Argumentów 3, nr 2 (1964): 7–26.

Stomma, Ludwik. „Katolicyzm polski w chwili obecnej”. Znak 9, nr 2-3 (1957): 106–125.

Świątkowski, Henryk. Rozdział kościoła od państwa jako instytucjonalne zabezpieczenie wolności sumienia. Warszawa: Zarząd Główny TKŚ, 1960.

Tanalski, Dionizy. „A jednak klerykalizacja”. Argumenty 4, nr 21 (1961): 1, 8-9.

Twardowski, Kazimierz. Rozprawy i artykuły filozoficzne. Lwów: Księgarnia „Książnica-Atlas”, 1927.

Waligórski, Fabian. „Religioznawstwo interesuje wszystkich”. Głos Nauczycielski 45, nr 37 (1962): 6.

„Zarządzenie Ministra Oświaty z dnia 19 sierpnia 1961 r. w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych”. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty, nr 10 (1961): poz. 124.

a Oświaty, nr 10(1961): poz. 124.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2021.32.27-51
Date of publication: 2022-03-30 00:00:00
Date of submission: 2021-10-10 01:07:49


Statistics


Total abstract view - 937
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2022 Stefan Konstańczak

License URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl