Kościół a problemy małżeństw niesakramentalnych

Streszczenie w języku polskim

Dane statystyczne wskazują, iż z roku na rok w Polsce, kraju tradycyjnie chrześcijańskim, wzrasta liczba rozwodów. Nikogo nie dziwi już fakt rozwodu jako tolerowanej i powszechnej formy zakończenia niesatysfakcjonującego związku małżeńskiego. Śledząc dynamikę rozwodów, należy uzmysłowić sobie, iż każdego roku przybywa średnio 90.000–100.000 osób rozwiedzionych, z których duża część wchodzi w kolejne związki małżeńskie lub kohabitacyjne, nieakceptowane przez Kościół. Zatem z każdym kolejnym rokiem zwiększa się liczba członków Kościoła, którzy z racji swej sytuacji cywilnej nie mogą uczestniczyć w pełni życia religijnego i zwiększają szeregi zbiorowości „związków niesakramentalnych”. Skala rozwodów stała się już na tyle duża, iż budzi niepokój duchowieństwa i wymaga podjęcia konkretnych działań w celu znalezienia miejsca dla rozwodników we wspólnocie wierzących, aby powstrzymać ich odejście od wiary i Kościoła. Niniejszy artykuł ma na celu prezentację aktualnego stanowiska Kościoła katolickiego wobec katolików połączonych w małżeństwo jedynie kontraktem cywilnym. Przedstawione jest w nim podłoże doktrynalne tego zagadnienia, wypływające z Pisma Świętego i Magisterium, ustalenia zawarte w dokumentach Kościoła, przykłady rozwiązań instytucjonalnych tego problemu (duszpasterstwa związków niesakramentalnych), stanowiące formę pomocy osobom niepogodzonym ze swoją pozycją i odsuniętych od pełni życia religijnego. Wzrost ilościowy takich duszpasterstw wskazuje na istnienia zapotrzebowania społecznego oraz na zmianę stanowiska Kościoła wobec związków cywilnych. Być może w przyszłości ta zmiana nastawienia wobec „jawnych grzeszników” obejmie także inne społeczności, dziś odsunięte od Kościoła. Dla socjologów jest to bardzo interesujące zjawisko obserwowane in statu nascendi.