Application of the Concept of Professional Role in Research on the Work of Court Mediators

Ewelina Magdalena Frącek

Abstract


This article is focused on the issue of the formation of the professional role of the court mediator in the context of the theory of professional role and the impact of social and market circumstances that determine changes in the profession and research trends. Thus, the purpose is to present the concept of the socio-professional role of the mediator in the context of the work performed. The starting point is the question: to what extent the classical theory of the socio-professional role makes it possible to develop a concept of the mediator’s role that can be used in sociological research in modern times. The fi rst stage of the tasks undertaken is an analysis of the theoretical construct of the socio-professional role based on the literature. Subsequent stages include a review of approaches to the mediator profession and approaches found in social research. This made it possible to introduce the concept of this profession in a functional perspective, including the professional basis and elements that, along with contemporary changes in the ways of understanding the concept of “profession”, highlight those aspects of the professional role of the mediator that indicate its dynamic recognition. Against this background, the author’s research design and selected excerpts from the results of the study (2023, survey, 342 respondents) are presented. As a result, it was found that the application of the theory of professional role on the example of the emerging profession of court mediator proves that this role is not static, so the concepts should take into account the issues of adaptation to the conditions of the socio-professional environment.


Keywords


professional role; social role; mediator; court mediator

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Broński, W., Dąbrowski, M., Sławicki, P., Wiechetek, M. (2021). Raport z badań w zakresie potrzeb i oczekiwań społecznych dotyczących Krajowego Rejestru Mediatorów. https://krm.gov.pl/fi les/page_fi les/113/raport-z-badan-w-zakresie-potrzeb-i-oczekiwanspolecznych-dotyczacych-krm-oraz-luk-kompetencyjnych.pdf.

Ciechoński, T. (2023). Krajowy Rejestr Mediatorów zastąpi listy. Eksperci zachwalają pomysł. Dziennik Gazeta Prawna. https://serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia/artykuly/8696761,wymiar-sprawiedliwosci-mf-krajowy-rejestr-mediatorow-listy-mediatorow.html.

Cybulko, A. (2018). Mediacja cywilna i rola mediatora w ujęciu psychologii społecznej [Rozprawa doktorska, Uniwersytet Warszawski]. Repozytorium Uniwersytetu Warszawskiego. https://depotuw.ceon.pl/bitstream/handle/item/3209/3402-DR-SC-ISNS-227699.pdf?sequence=1.

Cybulko, A. (2023). Porównanie statusu mediatora w Polsce i wybranych krajach europejskich. Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.

Cyrol, T. (2017). Opinie ekspertów de lege lata i de lege ferenda na temat regulacji prawnej mediacji cywilnej. W: K. Płeszka, J. Czapska, M. Araszkiewicz, M. Pękala (red.), Mediacja. Teoria, normy, praktyka (s. 406–421). Wolters Kluwer.

Czapska, J., Kasparek, K. (2017). Co Polki i Polacy sądzą na temat mediacji sądowej? Perspektywa badań społecznych. W: K. Płeszka, J. Czapska, M. Araszkiewicz, M. Pękala (red.), Mediacja. Teoria, normy, praktyka (s. 561–591). Wolters Kluwer.

Dobrowolska, D. (1974). Studia nad znaczeniem pracy dla człowieka. PAN.

Florys, E.M. (2016). Identyfi kacja z zawodem pracowników socjalnych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia, 29(1), 67–87. http://dx.doi.org/10.17951/j.2016.29.1.67.

Indan-Pykno, L., Indan-Pykno, M. (2022). Metodyka pracy i odpowiedzialność zawodowa mediatora w postępowaniu mediacyjnym. Wolters Kluwer.

Jeruszka, U. (2010). Człowiek i zawód: wybrane zagadnienia z pedagogiki pracy. Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Karney, E.J. (2007). Psychopedagogika pracy: wybrane zagadnienia z psychologii i pedagogiki pracy. Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Konecki, K.T. (2016). O socjologii jakościowej. Roczniki Nauk Społecznych, 8(44), 7–34. http://dx.doi.org/10.18290/rns.2016.44.4-1.

Korneeva, Y., Shahova, L., Skripchenko, N. (2022). Mediators’ Professional Competence and Personal Qualities in Conducting Conciliation Processes with Varying Degrees of Success. SA Journal of Industrial Psychology, 48(0), a1870. https://doi. org/10.4102/sajip.v48i0.1870.

Korybski, A. (2018). Legal Status of Mediator in Mediation Proceedings in Civil Cases. Studia Iuridica Lublinensia, 3, 143–162. https://doi.org/10.17951/sil.2018.27.3.143-162.

Kufel-Orłowska, J. (2021). Bezpieczeństwo pracy mediatora – badania pilotażowe. De securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności, 2, 118–133. https://doi.org/10.34739/dsd.2021.02.08.

Matejko, A. (1969). Socjologia zakładu pracy. Wiedza Powszechna.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy (2018). Informacja o zawodzie – Mediator. http://www.infodoradca.edu.pl/pdf/263502_Mediator.pdf.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (2018). Informacja o zawodzie – Mediator sądowy. https://psz.praca.gov.pl/rynek–pracy/bazy–danych/infodoradca/?p_p_id=occupationPlusportlet_WAR_nnkportlet&p_p_lifecycle=2&p_p_

state=exclusive&p_p_mode=view&p_p_resource_id=downloadPdf&p_p_cacheability=cacheLevelPage&_occupationPlusportlet_WAR_nnkportlet_targetExtension=pdf&_occupationPlusportlet_WAR_nnkportlet_characteristic=&_occupationPlusportlet_WAR_nnkportlet_id=1604.

Ministerstwo Sprawiedliwości (2023). Postępowanie mediacyjne w świetle danych statystycznych sądy rejonowe i okręgowe w latach 2006–2022. 14 edycja. https://isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna/publikacje/.

Nieciuński, S. (1979). Aksjologiczne i psychospołeczne aspekty społecznej roli nauczyciela – wychowawcy. Nowa Szkoła, 11, 28–36.

Nogueiro, J., Cañas–Lerma, A.J., Cuartero-Castañer, M.E., Bolaños, I. (2022). The Professional Quality of Life and its Relation to Self-Care in Mediation Professionals. Social Work and Social Sciences Review, 23, 55–73. https://doi.org/10.1921/swssr.v23i1.1972.

Nowak, S. (1985). Metodologia badań społecznych. PWN.

Pękala, M. (2017). Dobry mediator – czyli kto? Kwalifikacje zawodowe mediatorów w świetle opinii ekspertów. W: K. Płeszka, J. Czapska, M. Araszkiewicz, M. Pękala (red.), Mediacja. Teoria, normy, praktyka (s. 488–502). Wolters Kluwer.

Plucińska-Nowak, M. (2021). Status i oblicza mediacji w społeczeństwie polskim. Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Roszkowska, M., Wójcik, D. (2017). Strategie prowadzenia mediacji. Opinie prawników i mediatorów. W: K. Płeszka, J. Czapska, M. Araszkiewicz, M. Pękala (red.), Mediacja. Teoria, normy, praktyka (s. 520–525). Wolters Kluwer.

Slocum, W. (2006). Occupational Careers. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315125459.

Stępień, J. (2005). Socjologia pracy i zawodu. Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu.

Suchanek, M. (2018). Mediacja jako metoda rozwiązywania konfliktów społecznych. Studia Administracyjne, 10, 129–147. https://doi.org/10.18276/sa.2018.10-09.

Szczepański, J. (1965). Zawód i struktura zawodowa. W: A. Sarapata (red.), Socjologia zawodów. Wydawnictwo Książka i Wiedza.

Sztompka, P. (2005). Socjologia. Wydawnictwo Znak.

Udavikhina, U. (2021). Socio-psychological features of mediator’s professional activity [Phd Dissertation Text, Saint Petersburg State University]. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.21034.54728.

Walczak-Duraj, D. (2006). Podstawy współczesnej socjologii. Omega-Praksis.

Walczak-Duraj, D. (2022). Zmiany współczesnej pracy, zawodów i profesji. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 81, 5–27. https://doi.org/10.18778/0208-600X.81.01.

Znaniecki, F. (1965). Social Relations and Social Roles: The Unfi nished Systematic Sociology. Chandler Pub. Co.

Znaniecki, F. (1984). Społeczne role uczonych. PWN.

Akty prawne

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1460).

Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 365).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2023.11.2.69-93
Date of publication: 2025-05-05 13:10:02
Date of submission: 2024-03-18 16:31:02


Statistics


Total abstract view - 0
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2025 Ewelina Magdalena Frącek

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.