Email this article 
Ante bellum: Historical conditionings of disintegration processes in the territory of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia and its success or states after the Cold War
Abstract
Abstract: The article presents broad historical conditionings of the disintegration processes that occurred after the end of the Cold War in the territory of the former Socialist Federal Republic of Yugoslavia. It argues that in the last decade of the 20th century Yugoslav nations initialized a ‘return to history’, visible in their efforts to ‘reverse’ unfavorable historical processes, complete ‘unfinished’ state-building processes and unify the territories inhabited today or in the past by given ethnic groups. It indicates the centuries-old rule of the Ottoman Turkey in the Balkans, unresolved territorial disputes, the periods of open, armed confrontation between Balkan people, negative experiences of mutual relations and common statehood as well as a recurring policy of external interventionism and paternalism in 19th and 20th century. It claims that a complicated history of the Balkan region was not the main reason for the disintegration of SFRY, but it nevertheless contributed significantly to the breakup of the Yugoslav federation and the outbreak of armed conflicts in the 90s. It concludes that the ‘unfinished history’ continues to contribute to the political disintegration and instability of the Balkans, as well as to a serious dysfunctionality of some of the post-Yugoslav states.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Andreev, S.A. 2004. The Borders in Southeast Europe – Democratic Legitimacy and Security Issues in an Enlarging European Union „Southeast European and Black Sea Studies”, vol. 4 (3). DOI: https://doi.org/10.1080/1468385042000281611.
Anzulovic, B. 1999. Hevenly Serbia. From Myth to Genocide, NYU Press, London.
Ash, T.G. 1999. Żal za magiczną jaskinią, „Gazeta Wyborcza” 23–24.01.
Banac, I. 2006. The politics of national homogeneity, [w:] War and Change in the Balkans. Nationalism, Conflict and Cooperation, B.K. Blitz (red.), Cambridge University Press, Cambridge.
Batt, J. 2005, The question of Serbia, Institute for Security Studies of European Union, Paris.
Blumi, I. 2006. Is Kosova a late creation of the Yugoslav state and should it be considered the cradle of the Serb nation?, [w:] The Case for Kosova. Passage to Independence, A. Di Lellio (red.), Anthem Press, London–New York.
Cappelli, V. 1997. The Bosnian Question and the Great Powers, „Mediterranean Quarterly”, vol. 8 (1).
Chernishev, A.S. 1995. Balkans and Russia, [w:] Balkans. A Mirror of the New International Order, G.G. Özdogan, K. Saybasili (red.), Eren, Istambul.
Coellen, B., Metzner, I.D. 2011. 40 lat Pokojowej Nagrody Nobla dla Willi Brandta, DW, http://www.dw.com/pl/40-lat-pokojowej-nagrody-nobla-dla-willi-brandta/a-15474211 (dostęp: 15.07.2016).
Crampton, R.J. 2002. The Balkans Since the Second World War, Routledge, Harlow.
Čolović I. 2007, Bałkany – terror kultury, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Daianu, D. 2000. South-Eastern Europe Revisited? Can economic decline be stopped?, „Occasional Papers”, nr 21.
Dedić, J. 2003. Discrimination in Granting Slovenian Citizenship, [w:] J. Dedić, V. Jalušić, J. Zorn, The Erased. Organized Innocence and the Politics of Exclusion, Mirovni Institut, Ljubljana.
Dougherty, J.E., Pfaltzgraff, Jr., R.L. 1996, Contending Theories of International Relations. A Comprehensive Survey, Longman, New York.
Drakulić, S. 2006. Oni nie skrzywdziliby nawet muchy. Zbrodniarze wojenni przed Trybunałem w Hadze, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Dyras, M. 2009. Re-inkarnacje narodu. Chorwackie narracje tożsamościowe w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Fukuyama, F. 2012. Historia ładu politycznego. Od czasów przedludzkich do rewolucji francuskiej, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
Garlicka, A. 1983. Bałkany a Europa w XIX i XX w., [w:] Dziesięć wieków Europy. Studia z dziejów kontynentu, J. Żarnowski (red.), Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1983.
Gołembski, F. 1982. Bałkany. Determinanty stabilności, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa.
Hamourtziadou, L. 2002. The Bosniaks: from nation to threat, „Journal of Southern Europe and the Balkans”, vol. 4 (2). DOI: https://doi.org/10.1080/1461319022000021594.
Hatzopoulos, P. 2003. ‘All that is, is nationalist’: Western imaginings of the Balkans since the Yugoslav wars, „Journal of Southern Europe and the Balkans”, vol. 5 (1). DOI: https://doi.org/10.1080/1461319032000062633.
Huntington, S.P. 2004. Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
Jackson, R. 2011, Suwerenność. Ewolucja idei, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
Jacobsen, H.A. 2000. Imperatyw pokoju. Polityka i wojna w XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Jačov, M. 2005. Europa Środkowowschodnia a zagrożenie osmańskie od XV do XVII wieku, [w:] Europa Środkowowschodnia od X do XVIII wieku – jedność czy różnorodność?, K. Baczkowski, J. Smołucha (red.), Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”, Kraków.
Jakubowski, M.N. 2001. Historia a filozofia historii w koncepcji Hegla, „Filo-Sofija”, nr 1.
Jelavich, B. 2005. Historia Bałkanów, cz. I. Wiek XVIII i XIX, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Jelavich, B. 2005. Historia Bałkanów, cz. II. Wiek XX, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Jezernik, B. 2007. Dzika Europa. Bałkany w oczach zachodnich podróżników, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków.
Joffe, J. 1992. Spóźnione „tak”, „Gazeta Wyborcza” 23.09.
Judah, T. 2000. Kosovo. War and Revenge, Yale University Press, New Haven–London.
Judah, T. 2009. The Serbs, Yale University Press, New Haven.
Kadare, I. 2001. The Balkans: Truths and untruths, [w:] The southern Balkans: perspectives from the region, D. Triantaphyllou (red.), Institute for Security Studies of Western European Union, Paris.
Kaltsounis, T. 2010. The Democratization of Albania. Democracy from Within, Palgrave Macmillan, New York 2010.
Kaplan, R.D. 2000. Why the Balkans Demand Amorality, [w:] Kosovo. Contending Voices on Balkan Interventions, W.J. Buckley (red.), Wm. B. Eerdmans Publishing Company, Cambridge.
Kissinger, H.A. 2000. Doing Injury to History, [w:] Kosovo. Contending Voices on Balkan Interventions, W.J. Buckley (red.), Wm. B. Eerdmans Publishing Company, Cambridge.
Kollander, P. 2004, The Civil War in Former Yugoslavia and the International Intervention, [w:] Reflections on the Balkan Wars. Ten Years After the Break-Up of Yugoslavia, J.S. Morton, R.C. Nation, P.C. Forge, S. Bianchini (red.), Palgrave Macmillan, New York.
Koseski, A. 2002. W bałkańskim tyglu, Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, Pułtusk.
LeBor, A. 2003. Milosevic. A B iography, Bloomsbury Publishing, London.
Libal, M. 2002. Ethnic Conflict in the Balkans and in the Caucasus: Some General Considerations, „Southeast European and Black Sea Studies”, vol. 2 (2). DOI: https://doi.org/10.1080/14683850208454687.
Lubonja, F.T. 1999. Spojrzenie Skanderbega, „Gazeta Wyborcza” 3-5.04.
Lubonja, F. 2000. Reinventing Skenderbeg: Albanian Nationalism and NATO Neocolonialism, [w:] Kosovo. Contending Voices on Balkan Interventions, W.J. Buckley (red.), Wm. B. Eerdmans Publishing Company, Cambridge.
Luttwak, E. N. 2000. Give War a Chance, [w:] Kosovo. Contending Voices on Balkan Interventions, W.J. Buckley (red.), Wm. B. Eerdmans Publishing Company, Cambridge.
Malcolm, N. 2002, Kosovo. A Short History, Pan Books, London.
Malcolm, N. 2006. Is the Muslim conversion of Albanians the main cause of the estrangement between Slavs and Albanians?, [w:] Kosovo. Contending Voices on Balkan Interventions, W.J. Buckley (red.), Wm. B. Eerdmans Publishing Company, Cambridge.
Mazower, M. 2000. The Balkans. From the End of Byzantium to the Present Day, Phoenix Press, London.
Millar, S. 2011. Odsiecz wiedeńska 1683, Osprey Publishing, Poznań.
Mucha, J. 1996. Konflikt etniczny jako typ konfliktu społecznego, [w:] Konflikty etniczne. Źródła – Typy – Sposoby rozstrzygania, I. Kabzińska-Stawarz, S. Szynkiewicz (red.), Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Muś, J. 2013. Bośnia i Hercegowina. Etnopolityczne podziały i ich uwarunkowania, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Myśliwski, W. 2013. Ostatnie rozdanie, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Nobelprize.org. The Official Web Site of the Nobel Prize, The Nobel Peace Prize 1971, Willy Brandt, Acceptance Speech, http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1971/brandt-acceptance.html (dostęp: 15.07.2016).
Olchowski, J., Pawłowski, K. 2009. Region Europy Południowo-Wschodniej, [w:] Regiony w stosunkach międzynarodowych, A. Dumała, H. Dumała, I. Topolski (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin.
O’Shea, S. 2009. Morze wiary. Islam i chrześcijaństwo w świecie śródziemnomorskim doby średniowiecza, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
Paruch, W., Chmura, J. 2012. Kiedy etnos stał się demosem: uwarunkowania historyczne głównego podziału socjopolitycznego w państwach postjugosłowiańskich, [w:] Systemy polityczne państw bałkańskich, T. Bichta, M. Podolak (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Pavlowitch, S.K. 1999, Yugoslavia: the failure of a success, „Journal of Southern Europe and the Balkans”, vol. 1 (2). DOI: https://doi.org/10.1080/14613199908413997.
Pavlowitch, S.K. 2000. Europe and the Balkans in a historical perspective, 1804–1945, „Journal of Southern Europe and the Balkans”, vol. 2 (2).
Popovic, S. 2006. Milošević’s motiveless malignancy, [w:] War and Change in the Balkans. Nationalism, Conflict and Cooperation, B.K. Blitz (red.), Cambridge University Press, Cambridge.
Ratcliffe, S. 2011, Oxford Treasury of Sayings & Quotations, Oxford University Press, Oxford.
Schwartz, S. 2000. Kosovo: Background to a War, Anthem Press, London.
Sell, L. 2002. Slobodan Milosevic and the Destruction of Yugoslavia, Duke University Press Books, Durham–London.
Shaw, M.N. 2006. Prawo międzynarodowe, Książka i Wiedza, Warszawa.
Silber, L., Little, A. 1997. Yugoslavia. Death of a Nation, Penguin Books, New York.
Simic, P. 2001. Do the Balkans exists?, [w:] The southern Balkans: perspectives from the region, D. Triantaphyllou (red.), Institute for Security Studies of Western European Union, Paris.
Sur, S. 2012. Stosunki międzynarodowe, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.
Szacki, J. 1981. Historia myśli socjologicznej, cz. I i II , Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Tanty, M. 2003, Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne, Książka i Wiedza, Warszawa.
Tochman, W. 2002. Order uczuć pierwszej klasy. Rozmowa z Tadeuszem Mazowieckim, „Gazeta Wyborcza” („Magazyn”) 11.04.
Todorova, M. 2000. The Balkans: From Invention to Intervention, [w:] Kosovo. Contending Voices on Balkan Interventions, W.J. Buckley (red.), Wm. B. Eerdmans Publishing Company, Cambridge.
Todorova, M. 2008. Bałkany wyobrażone, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Tziampiris, A. 2003. The name dispute in the Former Yugoslav Republic of Macedonia after the signing of the Interim Accord, [w:] Athens-Skopje: An Uneasy Symbiosis (1995–2002), E. Kofos, V. Vlasidis (red.), Eliamep, Athens.
Uvalic, M. 2001, Regional Co-operation in Southeast Europe, „Journal of Southeast European and Black Sea Studies”, vol. 1 (1).
Veremis, T. 2001. The End of History – American Views on the Balkans, „Southeast European and Black Sea Studies”, vol. 1 (2).
Waldenberg, M. 2003. Rozbicie Jugosławii. Od separacji Słowenii do wojny kosowskiej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Walkiewicz, W. 2000. Jugosławia. Byt wspólny i rozpad, Wydawnictwo Trio, Warszawa.
Wasilewski, T.W., Felczak, W. 1985. Historia Jugosławii, Ossolineum, Wrocław.
Weir, W. R. 2005. Przełomowe momenty w historii konfliktów zbrojnych, Wydawnictwo Amber, Warszawa.
Wierzbicki, B. 2008. Uznanie państw, [w:] Prawo międzynarodowe. Materiały do studiów, B. Wierzbicki (red.), Wydawnictwo Temida 2, Białystok.
Zimmermann, A., Stahn, C. 2001. Yugoslav Territory, United Nations Trusteeship or Sovereign State? Reflections on the Current and Future Legal Status of Kosovo, „Nordic Journal of International Law”, vol. 70 (4).
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1014857531228; https://doi.org/10.1163/15718100120296719.
Žarkov, D. 2007. The Body of War. Media, Ethnicity, and Gender in the Break-up of Yugoslavia, Duke University Press Books, Durham–London.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2017.24.2.47
Date of publication: 2018-06-15 10:33:37
Date of submission: 2016-09-20 10:41:46
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2018 Konrad Łukasz Pawłowski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.