Email this article 
Healthism: On Discrimination in Employment on the Basis of the So-called Healthy Lifestyle
Abstract
Activities being part of the so-called healthy lifestyle have been steadily becoming more and more popular in Poland. Staying fit, taking care of weight, attractive appearance, appropriate diet or non-smoking are now very often considered determinants of one’s life and may even be a ground for social stigma. At the same time, employers have realized the importance of relations between employees’ health and their lifestyles on the one side and safety and productivity of the employees on the other, as well as business image of employer’s undertakings. Both these trends cross in employment milieu and they may result in employers defining their job requirements by referrals to healthy lifestyle. The article claims that circumstances pertaining to healthy lifestyle and appearance may constitute valid differentiating criteria in employment relations provided that they are objectively grounded in the nature and manner of employee’s duties and that they rest under employee’s control.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
LITERATURA
Berman M., Crane R., Mandating a tobacco-free workforce: A convergence of business and public health interests, “William Michell Law Review” 2008, no. 1.
Borowiec A., Lignowska I., Czy ideologia healthismu jest cechą dystynktywną klasy średniej w Polsce?, „Kultura i Społeczeństwo” 2012, nr 3, DOI: https://doi.org/10.2478/v10276-012-0025-1.
Bunn W.B., Stave G.M., Downs K.E., Alvir J., Dirani R., Effect of Smoking Status on Productivity Loss, “Journal of Occupational and Environmental Medicine” 2006, vol. 48(10), DOI: https://doi.org/10.1097/01.jom.0000243406.08419.74.
Burris S., Disease Stigma in U.S. Public Health Law, “Journal of Law, Medicine & Ethics” 2002, vol. 30(2), DOI: https://doi.org/10.1111/j.1748-720X.2002.tb00385.x.
Carr D., Friedman M., Is Obesity Stigmatizing? Body Weight, Perceived Discrimination, and Psychological Well-Being in the United States, “Journal of Health and Social Behavior” 2005, vol. 56(3), DOI: https://doi.org/10.1177/002214650504600303.
Crawford R., Health as a meaningful social practice, “Health” 2006, vol. 10(4), DOI: https://doi.org/10.1177/1363459306067310.
Crawford R., Healthism and the Medicalization of Everyday Life, “International Journal of Health Services” 1980, vol. 10(3), DOI: https://doi.org/10.2190/3H2H-3XJN-3KAY-G9NY.
Czerniak-Swędzioł J., Zdrowie jako dopuszczalne kryterium różnicowania pracowników w zatrudnieniu, „Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej” 2013, vol. 20.
Czykwin E., Stygmat społeczny, Warszawa 2007.
Gates D.M., Succop P., Brehm B.J., Gillespie G.L., Sommers B.D., Obesity and Presenteeism: The Impact of Body Mass Index on Workplace Productivity, “Journal of Occupational and Environmental Medicine” 2008, vol. 50(1), DOI: https://doi.org/10.1097/JOM.0b013e31815d8db2.
Głębocka A., Kulbat J., Czym jest wizerunek ciała?, [w:] Wizerunek ciała. Portret Polek, red. A. Głębocka, J. Kulbat, Opole 2005.
Głębocka A., Szarzyńska M., Stereotypy dotyczące osób otyłych a jakość życia ludzi w starszym wieku, „Gerontologia Polska” 2005, nr 4.
Górski M., Zakaz dyskryminacji pracownika ze względu na otyłość. Glosa do wyroku TS z dnia 18 grudnia 2014 r., C-354/13, LEX/el. 2015.
Heffetz O., A Test of Conspicuous Consumption: Visibility and Income Elasticities, “Review of Economics and Statistics” 2011, vol. 93(4), DOI: https://doi.org/10.1162/REST_a_00116.
Horwitz J.R., Kelly B.D., DiNardo J.E., Wellness Incentives in the Workplace: Cost Savings through Cost Shifting to Unhealthy Workers, “Health Affairs” 2013, vol. 32(3), DOI: https://doi.org/10.1377/hlthaff.2012.0683.
Kudlińska I., Stygmatyzacja społeczna jako perspektywa teoretyczno-badawcza, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 2011, nr 38.
Lecker M., The Smoking Penalty: Distributive Justice or Smokism, “Journal of Business Ethics” 2009, vol. 84, DOI: https://doi.org/10.1007/s10551-008-9691-6.
Lewis S., Thomas S.L., Warwick Blood R., Castle D.J., Hyde J., Komesaroff P.A., How do obese individuals perceive and respond to the different types of obesity stigma that they encounter in their daily lives? A qualitative study, “Social Sciences and Medicine” 2011, vol. 73(9), DOI: https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2011.08.021.
Ludera-Ruszel A., Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność w zakresie dostępu do zatrudnienia, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2014, nr 8.
Maliszewska-Nienartowicz J., Dyskryminacja pracownika ze względu na otyłość stanowiącą niepełnosprawność – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 18.12.2014 r. w sprawie C-354/13 Fag og Arbejde (FOA) przeciwko Kommunernes Landsforening, „Europejski Przegląd Sądowy” 2015, nr 11.
Michoń P., Otyłość i nadwaga a jakość życia Polaków, „Studia Ekonomiczne” 2014, nr 179.
Miller M, Supranowicz P., Targowski M., Piechowiak-Modrzejewska E., Ocena jakości i dostępności materiałów edukacyjnych o zdrowiu. II. Opinie pacjentów, „Rocznik Państwowego Zakładu Higieny” 2004, nr 2.
Mitrus L., Równe traktowanie w zatrudnieniu – wynagrodzenie za jednakową pracę. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2011 r., I PK 232/10, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2013, nr 2.
Neovius K., Johansson K., Kark M., Neovius M., Obesity status and sick leave: A systematic review, “Obesity Reviews” 2009, vol. 10(1), DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-789X.2008.00521.x.
Olszanecka-Glinianowicz M., Chudek J., The level of health education in the Polish population, “Annales of Agricultural and Environmental Medicine” 2013, no. 3.
Pilelienė L., Grigaliūnaitė V., Attitude toward smoking: The effect of negative smoking-related pictures, “Oeconomia Copernicana” 2017, vol. 8(2), DOI: https://doi.org/10.24136/oc.v8i2.20.
Puchalski K., Medykalizacja promocji zdrowia, [w:] Zdrowie i choroba w społeczeństwie. Interdyscyplinarna Konferencja Warsztatów Analiz Socjologicznych, red. K. Binkiewicz, A. Siewruk, Warszawa 2005.
Puchalski K., Palenie tytoniu jako problem zakładu pracy, „Annales UMCS” 2006, nr 60.
Puchalski K., Problem palenia tytoniu w przedsiębiorstwach. Obszary zastosowań socjologii, [w:] Socjologa i antropologia medycyny w działaniu, red. W. Piątkowski, B. Płonka-Syroka, Wrocław 2008.
Puchalski K., Korzeniowska E., Rozwiązywanie problemu palenia tytoniu w zakładach pracy w Polsce, „Medycyna Pracy” 2001, nr 6.
Rives A.L., You’re not the boss of me: A call for federal lifestyle discrimination legislation, “George Washington Law Review” 2006, no. 3.
Roberts J.L., Healthism and the Law of Employment Discrimination, “Iowa Law Review” 2014, vol. 2, DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.2118960.
Robroek S., van den Berg T., Plat J.F., Burdorf A., The role of obesity and lifestyle behaviours in a productive workforce, “Journal of Occupational and Environmental Medicine” 2011, vol. 2, DOI: https://doi.org/10.1136/oem.2010.055962.
Schmidt H., Voigt K., Emanuel E.J., The ethics of not hiring smokers, “New England Journal of Medicine” 2013, vol. 15, DOI: https://doi.org/10.1056/NEJMp1301951.
Słońska Z., Misiuna M., Promocja zdrowia. Słownik podstawowych terminów, Warszawa 1993.
Szewczyk H., Prawo pracy – dyskryminacja – pojęcie – kryteria oceny. Glosa do wyroku SN z dnia 2 października 2012 r., II PK 82/12, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2014, nr 11.
Tomaszewska M., [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. K.W. Baran, Warszawa 2018.
NETOGRAFIA
Blumenthal J., Huang P., Positive paternalism, “National Law Journal”, 26.01.2009, https://lawweb.colorado.edu/profiles/pubpdfs/huang/NLJOpEdJan262k9.pdf [dostęp: 22.05.2020].
Czy jesteśmy zadowoleni ze swojego wyglądu?, „Komunikat z Badań CBOS” 2017, nr 104, www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_104_17.PDF [dostęp: 10.06.2021].
European Commission, Attitudes of Europeans towards tobacco and electronic cigarettes. Report, 2015, www.suchtmonitoring.ch/docs/library/european_commission_directorate_general_for_communication_mor8t3jgyvg6.pdf [dostęp: 21.05.2020].
Luck-Sikorski C., Riedel-Heller S.G., Phelan J.C., Changing attitudes towards obesity – results from a survey experiment, BMC Public Health, 2.05.2017, www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5414181/#__ffn_sectitle [dostęp: 20.05.2020].
Mendes E., Health situation may present barrier for many job seekers, 20.08.2010. https://news.gallup.com/poll/142400/health-situation-may-present-barrier-job-seekers.aspx [dostęp: 22.05.2020].
Palenie papierosów, „Komunikat z Badań CBOS” 2019, nr 104, https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF [dostęp: 10.06.2021].
Zachowania żywieniowe Polaków, „Komunikat z Badań CBOS” 2014, nr 115, www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_115_14.PDF [dostęp: 10.06.2021].
Zdrowie i prozdrowotne zachowania Polaków, „Komunikat z Badań CBOS” 2016, nr 138, www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_138_16.PDF [dostęp: 10.06.2021].
AKTY PRAWNE
Dyrektywa Rady 200/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz.Urz. UE L 303, 2.12.2000).
Ustawa z dnia 26 kwietnia 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. 2020, poz. 1320).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. 2019, poz. 1373).
ORZECZNICTWO
Wyrok SA w Krakowie z dnia 29 października 2014 r., III APa 16/14, LEX nr 1621124.
Wyrok SN z dnia 9 stycznia 2007 r., II PK 180/0, OSNP 2008, nr 3–4, poz. 36.
Wyrok SN z dnia 4 października 2007 r., I PK 24/07, OSNP 2008, nr 23–24, poz. 347.
Wyrok SN z dnia 5 października 2007 r., II PK 14/07, OSNP 2008, nr 21–22, poz. 311.
Wyrok SN z dnia 28 maja 2008 r., I PK 259/07, OSNP 2009, nr 19–20, poz. 256.
Wyrok SN z dnia 28 maja 2008 r., I PK 267/07, LEX nr 818824.
Wyrok SN z dnia 3 grudnia 2009 r., II PK 148/09, LEX nr 1108511.
Wyrok SN z dnia 29 marca 2011 r., I PK 231/10, OSNP 2012, nr 9–10, poz. 118.
Wyrok SN z dnia 2 października 2012 r., II PK 82/12, OSNP 2013, nr 17–18, poz. 202.
Wyrok SN z dnia 14 stycznia 2013 r., I PK 164/12, LEX nr 1348189.
Wyrok SN z dnia 25 lutego 2016 r., II PK 357/14, OSNP 2017, nr 10, poz. 122.
Wyrok SN z dnia 7 listopada 2016 r., III PK 11/16, OSNP 2018, nr 2, poz. 12.
Wyrok TSUE z dnia 10 lipca 2008 r. w sprawie C-54/07, Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding v. Firma Feryn NV, ECLI:EU:C:2008:397.
Wyrok TSUE z dnia 18 grudnia 2014 r. w sprawie C-354/13, Fag og Arbejde (FOA) v. Kommunernes Landsforening (KL), ECLI:EU:C:2014:2463.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2021.68.1.119-135
Date of publication: 2021-12-28 19:30:08
Date of submission: 2020-11-20 16:13:19
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2021 Radosław T. Skowron
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.