Arealogia, stratygrafia i ojkonimiczny krajobraz: punkty przecięcia

Streszczenie w języku polskim

Celem artykułu jest ujawnienie powiązania trzech bliskich pojęć językowych: arealogii, stratygrafii i krajobrazu ojkonimicznego. Zadania, ze względu na ich cel, były następujące: 1) opisać teoretyczne podstawy arealogii, stratygrafii i krajobrazu ojkonimicznego; 2) dokonać analizy ojkonimów (nazw miejscowych) z XV wieku kończących się na *-j- w celu zilustrowania punktów teoretycznych. Podstawą analizy był diachroniczny materiał ojkonimiczny Ukrainy. W artykule wykorzystano metody empiryczne i opisowe, co oznaczało odwołanie się do mało znanego ojkonimicznego materiału odniesienia – zastosowano historyczną metodę porównawczą analizy rzeczowników właściwych. Metoda stratygraficzna objęła charakterystykę ilościową, lokalizację przestrzenną nazw geograficznych oraz określenie chronologii ojkonimów. Za pomocą metody kartograficznej zbadano grupę ojkonimów z XV wieku kończących się na *-j-. Tak więc arealogia, stratygrafia i pejzaż ojkonimiczny połączone są jedną koncepcją – przestrzenią, tj. rozprzestrzenianie się jakiegoś zjawiska (w naszych badaniach są to nazwy z XV w. kończące się na *-j-) jest wizualizowane na mapie topologicznej, która rejestruje rozprzestrzenianie się zjawiska (areał ojkonimów (nazw miejscowych) z XV wieku kończących się na *-j-) w diachronii (lub na pewnym etapie chronologicznym – XV wiek (stratygrafia) na terytorium Ukrainy; krajobraz częściowy, gdyż nazwy kończące się na *-j- to tylko niewielka część ogólnego krajobrazu ojkonimicznego). To właśnie mapa topologiczna potwierdza obszar ojkonimów (nazw miejscowych) na jednym z chronologicznych etapów stratygrafii w granicach terytorialnych krajobrazów ojkonimicznych (patrz mapa topologiczna).