Masquer
Afficher tout
Envoyer cet article par courriel 
„Antek” Bolesława Prusa. Dopowiedzenia genetyczno-tekstologiczne
Résumé
Abstrakt. Autor stawia tezę, że Antek Bolesława Prusa ma dwa porządki genetyczne: 1) motyw zabezpieczeń pożarowych, los chłopskiego samorodnego artysty, który idzie do miasta po naukę, oraz śmierć Rozalki, które mają potwierdzenia w ówczesnej prasie codziennej i świadczą o realizmie utworu; 2) cytaty z modlitewnika i z wiersza Teofila Lenartowicza wiążą Antka z tradycją literacką i umożliwiają Prusowi polemikę ideową z patriarchalnym modelem wsi. We wcześniejszych Duszach w niewoli awans wiejskiego dziecka-artysty Prus opisał w duchu solidaryzmu ziemiańsko-chłopskiego. W Antku pisarz zrezygnował z takiego widzenia ludu i ukazał model chłopa, który stał się bytem samodzielnym.
Mots-clés
Texte intégral :
PDF (Język Polski)Références
Źródła prasowe/Press materials
„Dobry Wieczór! Kurier Czerwony” 1933, 216, s. 2.
„Echo” 1877, 105, s. 5.
„Gazeta Polska” 1877, 105, s. 2.
„Gazeta Polska” 1881, 218, s. 1.
„Głos” 1886: Prospekt.
„Kłosy” 1877, 620, s. 319.
„Kmiotek” 1863, 33, s. 258.
„Kurier Polski” 1938, 313, s. 4.
„Kurier Warszawski” 1829, 273, s. 3; „Kurier Warszawski” 1875, 203, s. 2; „Kurier Warszawski” 1877, 106, s. 3.
„Ognisko Domowe” 1875, 44, s. 355–366.
„Wieczór Warszawski” 1933, 268, s. 2.
Bibliografia/References
Głowacki, Aleksander [Prus, Bolesław]. (1883). Szkic programu w warunkach obecnego rozwoju społeczeństwa. Warszawa: T. Paprocki.
J.K.S. (1876). Kobiety – lekarki. Tydzień [Piotrków], 13, s. 1–2.
Kolberg, Oskar. (1882). Lud, jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania… Seria XV: Wielkie Księstwo Poznańskie: Część siódma (Wierzenia). Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Komorowski, Ignacy Marceli. (1870). Śpiewy polskie z towarzyszeniem fortepianu. Warszawa: Gebethner i Wolff.
Kulczycka-Saloni, Janina. (1964). Bolesław Prus. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Kulczycka-Saloni, Janina. (1969). Nowelistyka Bolesława Prusa. Warszawa: Czytelnik.
Labuda, Aleksander Wit. (1982). Studium o „Antku” Prusa: recepcja, konstrukcja, konteksty. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Łęcicki, Grzegorz. (2007). Lux in tenebris: Zarys życia oraz fragmenty „Kronik” Bolesława Prusa. Warszawa: Warszawska Wyższa Szkoła Humanistyczna.
Ołtarz złoty czyli zbiór nabożeństw dla chrześcijan katolików. (1861). Kraków: Nakładem i czcionkami Karola Budweisera.
Pigoń, Stanisław. (1957). Z Komborni w świat. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Prus, Bolesław. (2016). Pisma wszystkie: Powieści. Tom I: Pałac i rudera. Dusze w niewoli. Opracowały Ewa Paczoska, Monika Nicińska. Warszawa–Lublin: Wydawnictwo Episteme.
Prus, Bolesław. (2017). Pisma wszystkie: Kroniki: Tom VIII: 1879 „Kurier Warszawski”, „Gazeta Rolnicza”. Opracowały: „Kurier Warszawski” Skorupa Ewa, „Gazeta Rolnicza” Lekan-Mrzewka Joanna. Warszawa–Lublin: Wydawnictwo Episteme.
Samborska-Kukuć, Dorota. (2003). Funkcje podania ludowego w „Lalce” Bolesława Prusa. Pamiętnik Literacki, 2, s. 43–54.
Smiles, Samuel. (1869). Pomoc własna (Self-Help). Warszawa: Drukarnia Jana Jaworskiego.
Szcześniak, Janina. (2005). Lekarze jako bohaterowie w twórczości Bolesława Prusa. W: Eugenia Łoch, Grzegorz Wallner (red.), Między literaturą a medycyną: literackie i pozaliterackie działania środowisk medycznych a problemy egzystencjalne człowieka XIX i XX wieku (s. 103–110). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Szewczyk, Jarosław. (2012). Piece wschodniej Europy jako fenomen architektoniczny i kulturowy na podstawie dawnej literatury anglojęzycznej. Białystok: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej.
Szweykowski, Zygmunt. (1972). Twórczość Bolesława Prusa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Wiśniewska, Lidia. (1984). „Studium o „Antku” Prusa: recepcja, konstrukcja, konteksty. Aleksander Wit Labuda (rec.). Pamiętnik Literacki, 1, s. 352–355.
Wyroby z drzewa na wystawie lwowskiej. (1877). Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza, 42, s. 190–191.
Wystawa wyrobów z drzewa, gliny i szkła w Muzeum Przyrodniczym. (1878). Kurier Warszawski, 2252, s. 2–3.
Zacharska, Jadwiga. (2003). Pożary u Prusa. W: Jakub Malik, Ewa Paczoska (red.), Prus i inni (s. 195–212). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Zalewski, Cezary. (2012). „Czas wyszedł z zawiasów”. Studia o Bolesławie Prusie i Elizie Orzeszkowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Żabski, Tadeusz. (1996). Wstęp. W: Prus Bolesław, Opowiadania i nowele: wybór (s. VII–LXVII). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2021.39.1.97-111
Date of publication: 2021-12-18 09:04:13
Date of submission: 2021-01-15 09:32:55
Statistiques
Indicateurs
Renvois
- Il n'y a présentement aucun renvoi.
Droit d'auteur (c) 2021, Tadeusz Budrewicz
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.