Hide
Show all
Email this article 
The Polish Literary Forum in 1979 as an Example of the Infiltration of Literary Circles in the Polish People’s Republic
Abstract
During the Polish People’s Republic, writers played a special role. In the words of Stalin, they were “engineers of human souls”. Through their creativity, they were to shape the social attitudes desired by the rulers. Thus, literature became engaged literature, serving the then authorities and their goals. Due to this perception of the role of literature in creating a specific social engineering, literary circles had to be subjected to surveillance. All conferences, conventions, forums and meetings were closely watched by political police officers. The wide range of measures used, as well as the content of the information obtained, testify to the great importance that the Security Service attached to the role of literary circles in Poland at that time and to their deep infiltration.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
ŹRÓDŁA ARCHIWALNE
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku, sygn. 087/353.
ŹRÓDŁA DRUKOWANE
Gorki M., O literature, Moskva 1935.
Plan przedsięwzięć operacyjnych przeciwko S. Janowiczowi z 30 V 1974 r., [w:] „Twórczość obca nam klasowo”. Aparat represji wobec środowiska literackiego 1956–1990, red. A. Chojnowski, S. Ligarski, Warszawa 2009.
Statut Związku Literatów Polskich, [b.m.w.] 1969.
LITERATURA
Autuchiewicz J., Filip M., Przebudzenie, [w:] „Twórczość obca nam klasowo”. Aparat represji wobec środowiska literackiego 1956–1990, red. A. Chojnowski, S. Ligarski, Warszawa 2009.
Bäcker R., Ideał nowego człowieka w totalitarnej gnozie politycznej, [w:] Wychowanie a polityka. Tradycje i współczesność, red. W. Wojdyło, M. Strzelecki, Toruń 1997.
Błażejowska J., Papierowa rewolucja. Z dziejów drugiego obiegu wydawniczego w Polsce 1976–1989/1990, Warszawa 2010.
Chłosta-Zielonka J., Życie literackie Warmii i Mazur w latach 1945–1989, Olsztyn 2010.
Dudzińska Z., „…Bo piękno na to jest, by zachwycało do pracy”. Wywiad z Leonardem Turkowskim, „Gazeta Olsztyńska” 1979, nr 22.
Eisler J., List 34, Warszawa 1993.
Fik M., Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944–1981, Londyn 1989.
Friszke A., Opozycja polityczna w PRL 1945–1980, Londyn 1994.
Heska-Kwaśniewicz K., XX Zjazd ZLP w Katowicach w świetle „Kadencji” Jana Józefa Szczepańskiego oraz dokumentów Służby Bezpieczeństwa, [w:] Opowiedzieć historię. Prace dedykowane profesorowi Stefanowi Zabierowskiemu, red. B. Gontarz, M. Krakowiak, Katowice 2009.
Jarmułowicz M., Sezony błędów i wypaczeń. Socrealizm w dramacie i teatrze polskim, Gdańsk 2003.
Jarosiński Z., Nadwiślański socrealizm, Warszawa 1999.
Kardela P., Erwin Kruk w dokumentach Służby Bezpieczeństwa, „Debata” 2009, nr 11(26).
Krajewski A., Między współpracą a oporem. Twórcy kultury wobec systemu politycznego PRL (1975–1980), Warszawa 2004.
Ligarski S., Twórczy donosiciele. Osobowe źródła informacji w środowiskach twórczych PRL, [w:] Artyści władzy, władza artystom, red. A. Chojnowski, S. Ligarski, Warszawa 2010.
Lipski J.J., KOR: Komitet Obrony Robotników – Komitet Samoobrony Społecznej, Warszawa 2006.
Masłow N., Sovetskoye iskusstvo pod gnetom «metoda» sotsialisticheskogo realizma: politicheskiye i ideologicheskiye aspekty (30–40-ye gg.), „Otechestvennaya Istoriya” 1994, nr 6.
Możejko E., Realizm socjalistyczny. Teoria, rozwój, upadek, Kraków 2001.
Opozycja demokratyczna w PRL w latach 1976–1981, red. W. Polak, J. Kufel, P. Ruchlewski, Gdańsk 2012.
Opozycja w PRL, red. J. Skórzyński, P. Sowiński, M. Strasz, Warszawa 2000.
Panas H., Forum literackie i… co dalej?, „Gazeta Olsztyńska” 1979, nr 226.
Piotrowski P., Struktura organizacyjna Służby Bezpieczeństwa, [w:] Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. 2: 1956–1975, red. P. Piotrowski, Warszawa 200.
Rokicki K., List 34, [w:] idem, Literaci. Relacje między literatami a władzami PRL w latach 1956–1970, Warszawa 2011.
Rokicki K., Literaci. Relacje między literatami a władzami PRL w latach 1956–1970, Warszawa 2011.
Rzeczkowska E., Bogu, Polsce, bliźnim. Tajne organizacje harcerskie w Polsce w latach 1944–1956, Lublin 2014.
Socrealizm. Fabuły – komunikaty – ikony, red. K. Stępnik, M. Piechota, Lublin 2006.
Staniszewski A., Pisarz a dzień dzisiejszy, „Literatura” 1979, nr 40.
Szczepański J.J., Kadencja, Kraków 1989.
Śliwińska K., Socrealizm w PRL i NRD, Poznań 2006.
Theiss W., O pedagogii totalitaryzmu. Wprowadzenie do zagadnienia, [w:] Wychowanie a polityka. Tradycje i współczesność, red. W. Wojdyło, M. Strzelecki, Toruń 1997.
Tomasik W., Inżynieria dusz. Literatura realizmu socjalistycznego w planie „propagandy monumentalnej”, Toruń 2016.
Tomasik W., Okolice socrealizmu. Prawie tuzin szkiców, Bydgoszcz 2009.
Tomasik W., Słowo o socrealizmie. Szkice, Bydgoszcz 1991.
Turkowski L., Po co do wielkiego refektarza?, „Literatura” 1979, nr 38(396).
Werner A., Wina niewinnych i niewinność winnych. Rzut oka na związki polityki z literaturą i literatury z polityką w PRL, [w:] Sporne postaci polskiej literatury współczesnej, red. A. Brodzka, Warszawa 1994.
Włodarczyk W., Socrealizm. Sztuka polska w latach 1950–1954, Kraków 1991.
Wolne związki zawodowe z perspektywy trzydziestu lat, red. J. Neja, Katowice 2008.
Zawodniak M., Literatura w stanie oskarżenia. Rola krytyki w życiu literackim socrealizmu, Warszawa 1998.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2020.75.25-44
Date of publication: 2021-01-27 10:39:27
Date of submission: 2020-02-13 11:20:28
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2021 Radosław Gross
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.