Okruchy egzystencji na płótnie i na papierze. O spotkaniach z trzema obrazami Caravaggia oraz innych polonistycznych inspiracjach

Karolina Kwak

Streszczenie w języku polskim


W artykule podjęto refleksję nad istotą współczesnej humanistyki w wymiarze edukacyjnym oraz podkreślono znaczenie wielowymiarowego dialogu opartego na czterech filarach: relacji, empatii, krytycznym myśleniu i kontekście kulturowym. Odwołując się do kategorii czułego narratora Olgi Tokarczuk, autorka opracowania postuluje konieczność wykształcenia czułego czytelnika i widza oraz zwrócenie szczególnej uwagi na empatyczną edukację. Przybliża przy tym topos homo viator jako kategorię antropologiczną i w kontekście trzech obrazów Caravaggia: Kosza z owocami, Pogrzebu św. Łucji oraz Wskrzeszenia Łazarza, a także opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza pt. Panny z Wilka rozważa różne rodzaje podróży, których człowiek doświadcza w życiu, akcentując zwłaszcza wymiar egzystencjalny ludzkiej wędrówki. Podkreśla też wartość znajomości kontekstu biograficznego w procesie interpretacji proponowanych tekstów kultury oraz proponuje konkretne rozwiązania metodyczne do pracy z omawianymi tekstami kultury.


Słowa kluczowe


edukacja; kontekst; malarstwo; literatura; podróż; egzystencja

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Barthes, R. (2008). Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Bobiński, W. (2015). Przygody człowieka patrzącego. Ponowoczesna teoria obrazu a szkolne praktyki interpretacyjne. W: A. Pilch, M. Rusek (red.), Ikoniczne i literackie teksty w przestrzeni nowoczesnej dydaktyki (s. 131–155). Kraków: Wydawnictwo UJ.

Careri, G. (2020). Caravaggio. Stwarzanie widza. Kielce: Wydawnictwo Jedność.

Dec, I. (1985). „Homo viator” jako kategoria antropologiczna. Wrocław: Collectanea Theologica.

Eisner, E.W. (1965). Curriculum Ideas in a Time of Crisis. Art Education, 18(7), 7–12. DOI: 10.2307/3190712

Eisner, E.W. (2002). The Arts and the Creation of Mind. London: Yale University Press.

Felski, R. (2022). Urzeczenie. O sztuce i przywiązaniu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. DOI: 10.14746/amup.9788323240716

Guzik, A. (red.). (2023). Edukacja jako relacja. Refleksje – inspiracje – działania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Herling-Grudziński, G. (2019). Caravaggio. Światło i cień. Kraków–Warszawa: Instytut Książki.

Iwaszkiewicz, I. (2020). Książka o Sycylii. Kraków: Wydawnictwo Austeria.

Iwaszkiewiczowa, A. (1987). Szkice i wspomnienia. Warszawa: PIW.

Kawecki, W. (2019). Tajemnice Caravaggia. Kielce: Wydawnictwo Jedność.

Kopaliński, W. (2006). Słownik symboli. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.

Król, A. (2015). Rzeczy. Iwaszkiewicz intymnie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Wilk & Król.

Langdon, H. (2003). Caravaggio. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Langdon, H. (2016). Introduction. W: G. Mancini, G. Baglione, G. Bellori, The Lives of Caravaggio (s. 7–28). London: Pallas Athene.

Pomella, A. (2004). Caravaggio: Art Courses. Roma: ATS Italia Editrice.

Romaniuk, R. (2012). Inne życie. Biografia Jarosława Iwaszkiewicza. T. 1. Warszawa: Iskry.

Romaniuk, R. (2017). Inne życie. Biografia Jarosława Iwaszkiewicza. T. 2. Warszawa: Iskry.

Schütze, S. (2017). Caravaggio: The Complete Works. Köln: Taschen.

Tokarczuk, O. (2020). Czuły narrator. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

www1: Luminizm. Pobrane z: https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/luminizm.html

www2: Tenebryzm. Pobrane z: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/tenebryzm;3986386.html




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2024.9.377-399
Data publikacji: 2024-10-24 23:38:14
Data złożenia artykułu: 2023-12-13 22:47:10


Statystyki


Widoczność abstraktów - 154
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.