Unconventional, that is Better. The Evaluative Component and Meanings of the Words Conventional and Unconventional in the Polish Language

Ilona Gumowska

Abstract


The aim of this article is to describe the interpenetration of the descriptive and the evaluative components in language on the basis of a pair of antonymous adjectives conventional/unconventional as well as to analyse their contextual evaluation. The research material is composed of the dictionary data and concordances of the analyzed adjectives derived from The National Corpus of Polish (Narodowy Korpus Języka Polskiego). The conducted analysis has revealed the possibility of classifying the discussed adjectives into the group of words used for expressing description and evaluation. Furthermore, the investigation of the collected data has indicated that the Polish language tends to attribute negative values to the aspects widely assumed to be conventional, whereas positive evaluation is ascribed to the unconventional ones. Thus, in the case of the analysed words, the descriptive component is not parallel with the evaluative one. Something that is conventional according to dictionary definitions is consistent with the norm and expected by the society but, at the same time, it is assessed as secure, boring, uninteresting and unoriginal. Something that is unconventional, in turn, even though not established in accordance with widely accepted norms, is perceived as interesting, astonishing, brave, but also dangerous and unrecognized. It can be acknowledged, then, that in the case of the analyzed words the existing discrepancy between the descriptive and evaluative components is a sign that language follows the constantly changing reality which nowadays values a person who is able to play with convention rather than only comply with it.


Keywords


evaluation in language; conventional; unconventional

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Bartmiński J., Miejsce wartości w językowym obrazie świata, [w:] Idem, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin 2006, s. 131–148.

Bartmiński J., Projekt i założenia ogólne słownika aksjologicznego, [w:] Język a kultura, t. 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, red. J. Puzynina, J. Bartmiński, wyd. 2, Wrocław 1991, s. 197–209.

Górski R., Łaziński M., Reprezentatywność i zrównoważenie korpusu, [w:] Narodowy Korpus Języka Polskiego, red. A. Przepiórkowski [et al.], Warszawa 2012, s. 25–36.

Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, t. 1, Warszawa 2000.

Kamasa V., Techniki językoznawstwa korpusowego wykorzystywane w krytycznej analizie dyskursu. Przegląd, „Przegląd Socjologii Jakościowej” [online], 2014, t. 10, nr 2, s. 111–113. Dostępny w internecie: www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume26/PSJ_10_2_Kamasa.pdf [dostęp: 20 maja 2015].

Laskowska E., Wartościowanie w języku potocznym, Bydgoszcz 1992.

Narodowy Korpus Języka Polskiego, [online]. Dostępny w internecie: www.nkjp.uni.lodz.pl [dostęp: 20 maja 2015].

Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, t. 17, Poznań 1998, t. 23, Poznań 1999.

Puzynina J., Język wartości, Warszawa 1992.

Puzynina J., O elementach ocen w strukturze znaczeniowej wyrazów, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1986, z. XL, s. 121–128.

Puzynina J., O problemach wartościowania w języku i w tekście, [w:] Eadem, Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, Kraków 2013, s. 111–121.

Puzynina J., Problematyka aksjologiczna w językoznawstwie, [w:] Eadem, Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, Kraków 2013, s. 75–85.

Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 3, Warszawa 1961.

Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 1, Warszawa 1982.

Szewczyk M., O jednym ze sposobów „przemycania” negatywnych sądów wartościujących, [w:] Antynomie wartości. Problematyka aksjologiczna w językoznawstwie, red. A. Oskiera, Łódź 2007, s. 275–280.

Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 2, Warszawa 2003.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ah.2015.6.37
Date of publication: 2016-06-22 08:40:07
Date of submission: 2016-06-14 09:15:55


Statistics


Total abstract view - 3689
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 1618

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2016 Ilona Gumowska

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.